AP TET Paper I Full Test 2

1.అనేక మంది పిల్లలు పెన్ను పట్టుకునే ముందు గ్లాసు పట్టుకోవడం నేర్చుకుంటారు. అభివృద్ధి యొక్క ఈ నిర్దిష్ట దిశను వివరించే సూత్రం ఏది?

A. శిరో-పాద సూత్రం

B. సమీప-దూర సూత్రం

C. పరస్పర చర్య యొక్క సూత్రం

D. వర్జన సూత్రం

Solution

సమీప-దూర సూత్రం చాలా చిన్ననాటిలో గమనించిన అభివృద్ధి మరియు అభివృద్ధి యొక్క ఒక నమూనా, ఇక్కడ అభివృద్ధి శరీరం మధ్య నుండి బయటకు జరుగుతుంది.

Key Points

దీని అర్థం పిల్లలు సాధారణంగా శరీరం మధ్యలో ఉన్న కండరాలపై (టార్సో వంటి సమీప ప్రాంతాలు) దూరంగా ఉన్న వాటిపై (చేతులు మరియు వేళ్లు వంటి దూర ప్రాంతాలు) నియంత్రణను పొందుతారు.
ఈ సందర్భంలో, గ్లాసును పట్టుకోవడానికి తక్కువ సూక్ష్మమైన మోటార్ నైపుణ్యం మరియు ఎక్కువ స్థూలమైన మోటార్ నైపుణ్యం అవసరం, ఎందుకంటే ఇది ప్రధానంగా గ్లాసును పట్టుకోవడానికి మరియు స్థిరీకరించడానికి చేయి మరియు చేతిలోని పెద్ద కండరాలను ఉపయోగించడం జరుగుతుంది. ఇది సాపేక్షంగా ‘సమీప’ అభివృద్ధి.
మరోవైపు, పెన్నును పట్టుకోవడానికి చేతి మరియు వేళ్లలోని చిన్న కండరాలపై మరింత ఖచ్చితమైన నియంత్రణ అవసరం.
ఈ సూక్ష్మమైన మోటార్ నైపుణ్యం, ఇది ‘దూర’ అభివృద్ధి, పిల్లవాడు పెద్ద, మరింత కేంద్ర కండరాలను నియంత్రించే సామర్థ్యాన్ని అభివృద్ధి చేసిన తర్వాత సాధారణంగా వస్తుంది. అందువల్ల, పెన్నును పట్టుకోవడం నేర్చుకునే ముందు పిల్లవాడు సాధారణంగా గ్లాసును పట్టుకోవడం నేర్చుకుంటాడు.

అందువల్ల, అనేకమంది పిల్లలు పెన్ను పట్టుకునే ముందు గ్లాసు పట్టుకోవడం నేర్చుకుంటారని మనం నిర్ధారించవచ్చు, ఇది అభివృద్ధి యొక్క సమీప-దూర సూత్రాన్ని వివరిస్తుంది.

2.బాల్యంలో ఆలోచన ప్రక్రియ అవగాహన మరియు దేనితో ప్రారంభమవుతుంది?

A. భావాలు

B. నిరూపణ

C. సమస్య పరిష్కారం

D. ఆలోచనలు

Solution

పియాజెట్, ప్రసిద్ధ స్విస్ బాలల మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్త, బాల్యంలో ఆలోచన రెండు ప్రక్రియలతో ప్రారంభమవుతుందని ప్రతిపాదించారు: అవగాహన (వస్తువులతో నేరుగా సంబంధం కలిగి ఉండటం వల్ల వచ్చే జ్ఞానం) మరియు నిరూపణ (గ్రహించిన వస్తువుల మానసిక ప్రతిబింబం). నిరూపణకు ఆకారం ఇవ్వడానికి, భాష ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. గమనించండి:

పియాజెట్ మరియు బ్రూనర్ వంటి అనేక మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్తలు, ‘కంక్రీటు’ వస్తువులను గానీ, చేతనీ, చేయడం ద్వారా గ్రహించడం మానవ జ్ఞానం మరియు ఆలోచనకు ఆధారం అని నమ్ముతారు.
ఆలోచనకు ఆధారం అవగాహన, మరియు అవగాహన పరిశీలించడం, అనుభవించడం మరియు పరస్పర చర్య చేయడం ద్వారా వస్తుంది.
చిన్న పిల్లల తమ పరిసరాలతో మొదటి పరస్పర చర్యలు దాదాపు పూర్తిగా ఇంద్రియ అనుభవాలపై ఆధారపడి ఉంటాయి – ఎక్కువగా చూడటం, తాకడం మరియు కొన్నిసార్లు వినడం మరియు రుచి చూడటం ద్వారా.

కాబట్టి, బాల్యంలో ఆలోచన అవగాహన మరియు నిరూపణ ప్రక్రియలతో ప్రారంభమవుతుందని మనం ముగించవచ్చు.

3. ఒక వ్యక్తి బాల్యం మరియు యుక్తవయస్సు మధ్య పరివర్తన స్థితిలో ఉంటాడు అతను ఒక

A. కౌమారదశ

B. ప్రీస్కూల్

C. శస్త్రచికిత్సకు ముందు వయస్సు

D. పైన పేర్కొన్నవి ఏవీ కావు

Solution

కౌమారదశ అనేది ఒక వ్యక్తి జీవితంలో ఒక దశ, ఆ సమయంలో అతను ఇక పిల్లవాడు కాదు, ఇంకా పెద్దవాడు కూడా కాదు. జీవితం అపారమైన శక్తితో నిండి ఉంటుంది. ఉత్సుకత మరియు ప్రయోగాలు ఒక సమయంలో విజయానికి దారి తీస్తాయి మరియు మరొక సమయంలో అనిశ్చితికి కారణమవుతాయి.

Key Points

కౌమారదశ అనే పదం లాటిన్ పదం “అడోలెస్సెరె” నుండి ఉద్భవించింది, దీని అర్థం “ఎదగడం” లేదా “పరిణతి చెందడం”.
ఇది బాల్యం మరియు యుక్తవయస్సు మధ్య పరివర్తన కాలం, దీనిలో శరీరం మరియు మనస్సులో అనేక మార్పులు ఉంటాయి.
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) కౌమారదశను 10-19 సంవత్సరాల మధ్య జీవిత దశగా నిర్వచించింది, ఇది శారీరక పెరుగుదల, భావోద్వేగ, మానసిక మరియు ప్రవర్తనా మార్పులతో కూడుకున్నది, తద్వారా బాల్యం నుండి యుక్తవయస్సుకు పరివర్తన చెందుతుంది.
ఈ మార్పులు సాధారణంగా అబ్బాయిల కంటే అమ్మాయిలలో ఒకటి లేదా రెండు సంవత్సరాలు ముందుగానే జరుగుతాయి.
కొన్ని మార్పులు బాహ్యంగా కనిపిస్తాయి మరియు కొన్ని అంతర్గతంగా ఉంటాయి.
ఈ మార్పులు సాధారణమైనవి మరియు సహజమైనవి మరియు అబ్బాయిలు మరియు అమ్మాయిలు ఇద్దరిలోనూ వివిధ హార్మోన్లు విడుదల కావడం వల్ల సంభవిస్తాయి.

అందువల్ల, ఒక వ్యక్తి బాల్యం మరియు యుక్తవయస్సు మధ్య పరివర్తన స్థితిలో ఉన్నాడని, అతను కౌమారదశలో ఉన్నాడని నిర్ధారించబడింది.

4. ఎరిక్సన్ యొక్క మానసిక-సామాజిక అభివృద్ధి సిద్ధాంతంలో, కౌమారదశలోని మానసిక-సామాజిక సంక్షోభం ఏమిటి?

A. స్వయంప్రతిపత్తి వర్సెస్ సిగ్గు మరియు సందేహం

B. గుర్తింపు వర్సెస్ పాత్ర గందరగోళం

C. అహంకార సమగ్రత వర్సెస్ నిరాశ

D. చొరవ వర్సెస్ అపరాధం

Solution

Key Points ఎరిక్సన్ సిద్ధాంతం:

ఎరిక్సన్ యొక్క మానసిక-సామాజిక అభివృద్ధి సిద్ధాంతం వ్యక్తులు తమ జీవితకాలంలో ఎనిమిది దశలను అనుభవిస్తారని సూచిస్తుంది. కౌమారదశలో (12-18 సంవత్సరాలు) సంభవించే ఐదవ దశను గుర్తింపు వర్సెస్ పాత్ర గందరగోళం అంటారు.
ఈ దశలో, కౌమారస్తులు ఐడెంటిటీ అనే భావనను అభివృద్ధి చేయడానికి ఎదుర్కొంటారు, ఇందులో వారి నమ్మకాలు, విలువలు, లక్ష్యాలు మరియు సమాజంలోని పాత్రను అన్వేషించడం మరియు అర్థం చేసుకోవడం ఉంటుంది. ఈ అన్వేషణ సవాలుగా ఉండవచ్చు, ఎందుకంటే కౌమారస్తులు తమ గుర్తింపు భావనతో పోరాడవచ్చు మరియు ప్రపంచంలో తమ స్థానాన్ని గురించి గందరగోళంగా భావించవచ్చు.
కౌమారస్తులు ఈ దశలో విజయవంతమైతే, వారు బలమైన గుర్తింపు భావన మరియు వారి విలువలు మరియు లక్ష్యాల గురించి స్పష్టమైన అవగాహనను అభివృద్ధి చేస్తారు. మరోవైపు, వారు విఫలమైతే, వారు తమ గుర్తింపు గురించి గందరగోళంగా మారవచ్చు మరియు సమాజంలో తమ స్థానాన్ని కనుగొనడానికి పోరాడవచ్చు, దీనివల్ల పాత్ర గందరగోళం ఏర్పడుతుంది.

Additional Information

ఎరిక్సన్ యొక్క మానసిక-సామాజిక అభివృద్ధి సిద్ధాంతంలో, వ్యక్తులు శైశవావస్థ నుండి వృద్ధాప్యం వరకు వెళ్ళే ఎనిమిది దశలు ఉన్నాయి. ఈ ఎనిమిది దశలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
- విశ్వాసం వర్సెస్ అవిశ్వాసం (బాల్యదశ): శిశువులు తమ ప్రాథమిక అవసరాలు, వంటి ఆహారం, వెచ్చదనం మరియు అనురాగం వారి సంరక్షకులచే తీర్చబడితే ప్రపంచాన్ని నమ్ముతారు లేదా అవిశ్వసిస్తారు.
- స్వయంప్రతిపత్తి వర్సెస్ సిగ్గు మరియు సందేహం(బాల్యం): చిన్నపిల్లలు స్వతంత్రంగా ఉండటానికి అనుమతి లేకపోతే వారు తమను తాము చేయడం నేర్చుకుంటారు లేదా వారి సామర్థ్యాలను సందేహిస్తారు.
- చొరవ వర్సెస్ అపరాధం (ప్రీస్కూల్): పిల్లలు పనులను ప్రారంభించడం మరియు ప్రణాళికలను అమలు చేయడం నేర్చుకుంటారు, లేదా స్వతంత్రంగా ఉండటానికి వారి ప్రయత్నాల గురించి అపరాధభావం అనుభవిస్తారు.
- పరిశ్రమ వర్సెస్ హీనభావం (పాఠశాల వయస్సు): పిల్లలు కొత్త నైపుణ్యాలు మరియు పనులను నేర్చుకోవడం ద్వారా సమర్థవంతంగా భావించడం నేర్చుకుంటారు లేదా హీనంగా మరియు అసంపూర్ణంగా భావిస్తారు.
- గుర్తింపు వర్సెస్ పాత్ర గందరగోళం (కౌమారదశ): కౌమారస్తులు జీవితంలో వివిధ పాత్రలు మరియు మార్గాలను అన్వేషించడం మరియు ప్రయత్నించడం ద్వారా స్వీయ-ఐడెంటిటీ భావనను ఏర్పరుస్తారు, లేదా వారు ఎవరో మరియు వారు ఎక్కడ సరిపోతారో గురించి గందరగోళాన్ని అనుభవిస్తారు.
- అంతరంగాత వర్సెస్ ఒంటరితనం (యువ వయోజనత్వం): యువ వయోజనులు దగ్గరి, అంతరంగాత సంబంధాలను ఏర్పరుస్తారు లేదా సామాజికంగా ఒంటరిగా ఉన్నట్లు అనుభవిస్తారు.
- ఉత్పాదకత వర్సెస్ స్తబ్దత (మధ్య వయోజనత్వం): పెద్దలు పని, కుటుంబం లేదా సమాజ పాల్గొనడం ద్వారా ఉత్పాదకంగా ఉండటానికి మరియు ప్రపంచానికి దోహదం చేయడానికి ప్రయత్నిస్తారు, లేదా ఉత్పాదకత లేని మరియు పాల్గొననివారుగా భావిస్తారు.
- అహంకార సమగ్రత వర్సెస్ నిరాశ (వృద్ధాప్యం): వృద్ధులు తమ జీవితాలను ప్రతిబింబిస్తారు మరియు సంతృప్తి మరియు సాధన భావనను లేదా నిరాశ మరియు విచారాన్ని అనుభవిస్తారు.

కాబట్టి ఎరిక్సన్ యొక్క మానసిక-సామాజిక అభివృద్ధి సిద్ధాంతంలో, కౌమారదశలోని మానసిక-సామాజిక సంక్షోభం గుర్తింపు వర్సెస్ పాత్ర గందరగోళం అని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది

5. వయోజన మార్గదర్శకత్వంలో స్వతంత్ర సమస్య పరిష్కారం ద్వారా నిర్ణయించబడిన వాస్తవ అభివృద్ధి స్థాయి మధ్య దూరం _______ అంటారు:

A. MKO

B. ZPD

C. పరంజా

D. వస్తువు శాశ్వతం

Solution

వైగోత్స్కీ సిద్ధాంతం – వైగోట్స్కీ ఒక రష్యన్ మనస్తత్వవేత్త, అతను “అర్థం” చేసే ప్రక్రియలో సంఘం కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని నమ్మాడు. ఇంటి పనుల్లో ఇద్దరు కొడుకుల సాయం తీసుకునేవాడు. తండ్రి సహకారంతో తన పిల్లలు స్వతంత్రంగా పని చేయడం ప్రారంభించారని అతను కనుగొన్నాడు.

ముఖ్యాంశాలు

MKO (మరింత జ్ఞానం ఉన్న ఇతరులు)- MKO అంటే నిర్దిష్ట అంశాలలో అభ్యాసకుడి కంటే ఎక్కువ స్థాయి సామర్థ్యం లేదా అవగాహన ఉన్న వ్యక్తి. మాజీ ఉపాధ్యాయుడు, సహచరులు, కంప్యూటర్, సమాజం మొదలైనవి.
సమీప అభివృద్ధి జోన్:
- ఇది పెద్దలు మరియు మరింత నైపుణ్యం కలిగిన సహచరుల నుండి సులభతరం చేయడం ద్వారా మాత్రమే పిల్లవాడు సాధించగల అనేక రకాల పనులను సూచిస్తుంది.
- ఇది పెద్దల మార్గదర్శకత్వంలో స్వతంత్ర సమస్య పరిష్కారం ద్వారా నిర్ణయించబడిన వాస్తవ అభివృద్ధి స్థాయి మధ్య దూరం.
- పిల్లవాడు సహకార సంభాషణ ద్వారా ఈ వ్యక్తులతో సంభాషించేటప్పుడు, ఉపయోగించిన భాష పిల్లల వ్యక్తిగత ప్రసంగంలో భాగమవుతుంది, అది పిల్లల వ్యక్తిగత సందర్భంలో అదే విధంగా పనిచేస్తుంది.
- ఇది విద్యార్థి ప్రస్తుతం పనిచేస్తున్న ప్రదేశానికి ఎగువన ఉన్న అభివృద్ధి స్థాయి.
పరంజా- ఇది MKO అందించే తాత్కాలిక మద్దతు . అభ్యాసకుడు స్వతంత్రంగా పని చేయగలిగినప్పుడు ఇది నిలిపివేయబడుతుంది.

అందువల్ల, పై ప్రకటన ZPDని సూచిస్తోందని నిర్ధారించవచ్చు.

6. పిల్లల గ్రహణ పరీక్ష 3 మరియు 10 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల పిల్లల కోసం రూపొందించబడింది. CAT కార్డుల ప్రత్యామ్నాయం

A. సజీవ వస్తువులకు నిర్జీవ వస్తువులు

B. మనుషుల కోసం జంతువులు

C. మగవారికి ఆడవారు

D. పెద్దలకు పిల్లలు

Solution

పిల్లల గ్రహణ పరీక్ష లేదా ‘CAT’ అనేది మూడు నుండి పది సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల కోసం మనస్తత్వవేత్త ‘ లియోపోల్డ్ బెల్లాక్ ‘ కనుగొన్న ఒక రకమైన ప్రొజెక్టివ్ పరీక్ష.

ఇది మనస్తత్వవేత్త హెన్రీ ముర్రే యొక్క వికరణయుత గ్రహణ పరీక్ష యొక్క ఒక విభాగం, దీనిలో పిల్లల వ్యక్తిత్వాలను అంచనా వేయడానికి కార్డులను చిత్రీకరించే వ్యక్తులను ఉపయోగిస్తారు.

Key Points

CAT పరీక్షలో, పిల్లలకు వారి ఆసక్తులను వెల్లడించడానికి మరియు అంచనా వేయడానికి చిత్ర కార్డులను ఇస్తారు.
పిల్లలు ఆ కార్డులకు ప్రతిస్పందనలు ఇచ్చేటప్పుడు వారి పరిశీలనా శక్తి, ఆలోచనల సరళి మొదలైనవి గుర్తించబడతాయి.
CAT కార్డులు పిల్లలు జంతువుల చిత్రాలను మనుషుల కంటే సులభంగా గుర్తించగలరని మరియు గణనీయమైన ప్రతిస్పందనలు ఇస్తారని భావించి ‘ జంతువులను మనుషులకు బదులుగా’ ఉంచుతాయి.
వ్యక్తిత్వం యొక్క కొన్ని కోణాలలో వాస్తవికత పరీక్ష మరియు తీర్పు స్థాయి, డ్రైవ్‌ల నియంత్రణ మరియు నియంత్రణ, రక్షణలు, సంఘర్షణలు మరియు స్వయంప్రతిపత్తి స్థాయి ఉన్నాయి.

అందువల్ల, CAT కార్డులు ప్రజలకు బదులుగా జంతువులను ఉపయోగిస్తాయని మేము నిర్ధారించాము.

7. ఒక పిల్లవాడి వయస్సు కాలక్రమానుసారం 60 నెలలు మరియు అతని మానసిక వయస్సు 66 నెలలు అయితే, అతని IQ ఎంత?

A. 90

B. 100

C. 110

D. నిర్ణయించలేము

Solution

1912 లో, విలియం స్టెర్న్ ఇంటెలిజెంట్ క్వోషంట్ (IQ) అనే భావనను సూచించారు. ఇది మానసిక వయస్సును కాలక్రమ వయస్సుతో భాగించి, ఫలితాన్ని 100తో గుణించడం ద్వారా పొందిన ఫలితంను సూచిస్తుంది.

ఆల్ఫ్రెడ్ బినెట్ మరియు థియోడోర్ సైమన్లు మేధస్సును శాస్త్రీయంగా కొలవడానికి చేసిన మొదటి ప్రయత్నానికి ఆపాదించబడ్డారు. 1905లో, వారు బినెట్-సైమన్ ఇంటెలిజెన్స్ స్కేల్ అని పిలువబడే మొదటి మేధస్సు పరీక్షను అభివృద్ధి చేశారు. తరువాత 1908లో, వారు తమ సహచర వయస్సు సమూహంతో పోలిస్తే ఒక వ్యక్తి యొక్క మేధో సామర్థ్యాన్ని కొలవడానికి మానసిక వయస్సు (MA) అనే పదాన్ని రూపొందించారు మరియు కాలక్రమ వయస్సు (CA) అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క జీవ వయస్సును సూచిస్తుంది.

Key Points

ఉదాహరణకు, బిడ్డ యొక్క కాలక్రమ వయస్సు 60 నెలలు మరియు అతని మానసిక వయస్సు 66 అయితే, అతని IQ

కాలక్రమ వయస్సు = 60 నెలలు = 60/12 సంవత్సరాలు

Important Points

IQ పరిధి	వివరణాత్మక లేబుల్
130 కంటే ఎక్కువ	అత్యంత ఉన్నత మేధస్సు (ప్రతిభావంతులు)
120 నుండి 129	ఉన్నత మేధస్సు
110 నుండి 119	అధిక సగటు మేధస్సు
90 నుండి 109	సగటు మేధస్సు
80 నుండి 89	తక్కువ సగటు మేధస్సు
71 నుండి 79	సరిహద్దు మేధో విధి
55 నుండి 70	మైల్డ్ ఇంటెలెక్చువల్ డిసబిలిటీ
40 నుండి 54	మోడరేట్ ఇంటెలెక్చువల్ డిసబిలిటీ
25 నుండి 39	తీవ్రమైన మేధో వైకల్యం
25 కంటే తక్కువ	అత్యంత తీవ్రమైన మేధో వైకల్యం

కాబట్టి, బిడ్డ యొక్క IQ 110 అని మనం నిర్ధారించవచ్చు.

8. కింది వాటిలో బ్రూనర్ యొక్క కాగ్నిటివ్ డెవలప్‌మెంట్ థియరీ యొక్క దశ కాదు?

A. యాక్రిలిక్ దశ

B. క్రియాశీల దశ

C. ఐకానిక్ వేదిక

D. సింబాలిక్ దశ

Solution

బ్రూనర్ ప్రకారం, ఒకరి ఆలోచనా ప్రక్రియలు పరిపక్వత, శిక్షణ మరియు వరుస దశల శ్రేణి ద్వారా అనుభవాల ఫలితంగా అభివృద్ధి చెందుతాయి.

ప్రధానాంశాలు

దశలు క్రియాశీల ప్రాతినిధ్యం, ఐకానిక్ ప్రాతినిధ్యం మరియు సింబాలిక్ ప్రాతినిధ్యం.

క్రియాశీల ప్రాతినిధ్యదశ –
- మోటార్ ప్రతిస్పందనలు మరియు కార్యకలాపాల పరంగా విషయాలు మరియు సంఘటనల పిల్లల ప్రాతినిధ్యం ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది. అతని ఆలోచన ప్రక్రియలు అశాబ్దిక కార్యకలాపాల ద్వారా సూచించబడతాయి.
ఐకానిక్ ప్రాతినిధ్య దశ-
- ఇంద్రియ చిత్రాలు లేదా మానసిక చిత్రాల పరంగా విషయాలు మరియు సంఘటనల యొక్క పిల్లల ప్రాతినిధ్యం ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది.
సింబాలిక్ ప్రాతినిధ్య దశ-
- పదాలు, చిహ్నాలు మరియు ఇతర నైరూప్య దృగ్విషయాల పరంగా విషయాలు మరియు సంఘటనల పిల్లల ప్రాతినిధ్యం ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది.

అందువల్ల పైన పేర్కొన్న అంశాల నుండి, యాక్రిలిక్ దశ బ్రూనర్ యొక్క కాగ్నిటివ్ డెవలప్‌మెంట్ థియరీ యొక్క దశ కాదని స్పష్టమవుతుంది.

9. ‘భావోద్వేగం’ అనే పదం లాటిన్ పదం నుండి ఉద్భవించింది.

A. ఎమోవెర్

B. డ్మోవెరే

C. భావోద్వేగం కలిగించే

D. పైన పేర్కొన్నవేవీ కాదు

Solution

భావోద్వేగం అనేది లాటిన్ పదం ” ఎమోవెర్ ” నుండి ఉద్భవించింది, దీని అర్థం భావాలను కదిలించడం. అవి ఒకరి మానసిక స్థితి, పరిస్థితులు లేదా ఇతరులతో సంబంధాల నుండి పొందిన బలమైన భావాలు. భావోద్వేగాలు మానసిక స్థితిలో భాగం.

భావోద్వేగాల స్వభావం-

ఇది ఒక చేతన మానసిక ప్రతిచర్య, భావోద్వేగాలు మరియు ఆలోచన విలోమ సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.
భావోద్వేగం మన ప్రవర్తనలో కొంత అంతర్గత మార్పును సృష్టిస్తుంది, ఆ భావోద్వేగాలను అనుభవించిన వ్యక్తి మాత్రమే దానిని అర్థం చేసుకోగలడు.
భావోద్వేగం అనేది ఒక ఆత్మాశ్రయ అనుభవం.
అనుసరణ మరియు మనుగడకు భావోద్వేగం అవసరం.

మన విద్యలో భావోద్వేగాలు:

సానుకూల భావోద్వేగాలు పిల్లల అభ్యాసాన్ని బలోపేతం చేస్తాయి, అయితే నిరాశ వంటి ప్రతికూల భావోద్వేగాలు అభ్యాస ప్రక్రియను ప్రభావితం చేస్తాయి.
సానుకూల భావోద్వేగం ఒక పనిలో మన ప్రేరణను పెంచుతుంది.
భావోద్వేగం పిల్లల వ్యక్తిగత అభివృద్ధికి మరియు అభ్యాసానికి సహాయపడుతుంది.
ఏదైనా భావోద్వేగం యొక్క తీవ్రత అది ఆనందదాయకమైనా లేదా బాధించే భావోద్వేగాలైనా నేర్చుకోవడాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.

అందువల్ల, ‘భావోద్వేగం’ అనే పదం లాటిన్ పదం “ఎమోవెర్” నుండి ఉద్భవించిందని మేము నిర్ధారించాము .

10. “అభ్యాసం అంటే అనుభవం ఫలితంగా కొత్త ప్రవర్తనను పొందడం లేదా పాత ప్రవర్తనను బలోపేతం చేయడం లేదా బలహీనపరచడం”. ఈ నిర్వచనం ఇలా ఇవ్వబడింది:

A. స్కిన్నర్

B. గేట్స్ మరియు ఇతరులు

C. హెన్రీ, పి స్మిత్

D. క్రౌ మరియు క్రౌ

Solution

మనస్తత్వశాస్త్రంలో అభ్యాసం అనేది అభ్యాసం లేదా అనుభవం కారణంగా సంభావ్య ప్రవర్తనలో సాపేక్షంగా శాశ్వత మార్పు సంభవించే ప్రక్రియ. అభ్యాసం అనేది అనుభవం, అభ్యాసం లేదా వ్యాయామం ద్వారా ఇప్పటికే ఉన్న జ్ఞానం, నైపుణ్యాలు, అలవాట్లు లేదా ధోరణులలో మార్పులను పొందే ప్రక్రియ కూడా.

Key Points

అభ్యాసం యొక్క నిర్వచనాలు

గేట్స్ మరియు ఇతరులు: అభ్యాసం అంటే అనుభవం ద్వారా ప్రవర్తనలో మార్పు.
హెన్రీ, పి స్మిత్: అభ్యాసం అంటే అనుభవం ఫలితంగా కొత్త ప్రవర్తనను పొందడం లేదా పాత ప్రవర్తనను బలోపేతం చేయడం లేదా బలహీనపరచడం.
క్రౌ మరియు క్రౌ: నేర్చుకోవడం అంటే అలవాట్లు, జ్ఞానం మరియు వైఖరులను సంపాదించడం. ఇది పనులను చేయడానికి కొత్త మార్గాలను కలిగి ఉంటుంది మరియు ఇది అడ్డంకులను అధిగమించడానికి లేదా కొత్త పరిస్థితులకు సర్దుబాటు చేయడానికి ఒక వ్యక్తి చేసే ప్రయత్నంలో పనిచేస్తుంది. స్కిన్నర్ ―అభ్యాసం అనేది ప్రగతిశీల ప్రవర్తన అనుకూలత ప్రక్రియ.
మున్: నేర్చుకోవడం అంటే ప్రవర్తన మరియు అనుభవాన్ని సవరించడం.
ఎం.ఎల్. బిగ్గే: అభ్యాసాన్ని అంతర్దృష్టులు, ప్రవర్తన, అవగాహన, ప్రేరణ లేదా వీటి కలయికలో మార్పుగా పరిగణించవచ్చు.

కాబట్టి, పై నిర్వచనాన్ని హెన్రీ, పి స్మిత్ ఇచ్చారని మనం నిర్ధారించవచ్చు.

11. వాదన (A): ఉపాధ్యాయులు విద్యార్థులను మెటాకాగ్నిటివ్‌గా ప్రోత్సహించాలి.

కారణం (R): మెటాకాగ్నిషన్ అంటే ఒకరి స్వంత ఆలోచన గురించి ఆలోచించే సామర్థ్యం. ఇది నేర్చుకోవడానికి మరియు పాఠశాలలో మరియు జీవితంలో విజయం సాధించడానికి కీలకమైన నైపుణ్యం.

సరైన ఎంపికను ఎంచుకోండి:

A. (A) మరియు (R) రెండూ నిజం మరియు (R) అనేది (A) కి సరైన వివరణ.

B. (A) మరియు (R) రెండూ నిజం కానీ (R) (A) కి సరైన వివరణ కాదు.

C. (A) నిజం కానీ (R) తప్పు

D. (A) మరియు (R) రెండూ తప్పు

Solution

ఆలోచన అనేది మానసిక కార్యకలాపాలను ఉపయోగించి సమాచారాన్ని ప్రాసెస్ చేయడం మరియు మన చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోవడం అనే అభిజ్ఞా ప్రక్రియ. ఇందులో ఇంద్రియ సమాచారం మరియు అనుభవాలను విశ్లేషించడానికి మరియు అర్థం చేసుకోవడానికి అవగాహన, శ్రద్ధ, జ్ఞాపకశక్తి మరియు తార్కికం వంటి మానసిక ప్రక్రియలను ఉపయోగించడం జరుగుతుంది.

Key Points

మెటాకాగ్నిషన్ అంటే ఒకరి స్వంత ఆలోచన గురించి ఆలోచించే సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది, ఇందులో ఒకరి ఆలోచనా ప్రక్రియల గురించి తెలుసుకోవడం, ఒకరి స్వంత అభ్యాసాన్ని పర్యవేక్షించడం మరియు అవసరమైన విధంగా సర్దుబాట్లు చేసుకోవడం వంటివి ఉంటాయి. ఇందులో ఒకరి బలాలు మరియు బలహీనతలను ప్రతిబింబించడం, పనులను సమర్థవంతంగా ఎలా చేరుకోవాలో అర్థం చేసుకోవడం మరియు ఒకరి వ్యూహాలను స్వీయ-నియంత్రణ మరియు స్వీకరించగలగడం ఉంటాయి.
విద్యార్థులను మెటాకాగ్నిటివ్‌గా ప్రోత్సహించడం చాలా ముఖ్యం ఎందుకంటే ఇది వారు చురుకైన అభ్యాసకులుగా మారడానికి మరియు వారి అభ్యాస ప్రక్రియపై యాజమాన్యాన్ని తీసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది. మెటాకాగ్నిటివ్ నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా, విద్యార్థులు తాము ఎలా బాగా నేర్చుకుంటారో బాగా అర్థం చేసుకోవచ్చు, మెరుగుదల కోసం ప్రాంతాలను గుర్తించవచ్చు మరియు వారి అభ్యాస ఫలితాలను మెరుగుపరచడానికి సర్దుబాట్లు చేసుకోవచ్చు. మెటాకాగ్నిషన్ విద్యా విజయానికి మాత్రమే కాకుండా మొత్తం వ్యక్తిగత మరియు వృత్తిపరమైన అభివృద్ధికి కూడా ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది.

కాబట్టి, ఉపాధ్యాయులు విద్యార్థులను మెటాకాగ్నిటివ్‌గా ప్రోత్సహించాలనే వాదన (A) నిజం, మరియు మెటాకాగ్నిషన్ అనేది ఒకరి స్వంత ఆలోచన గురించి ఆలోచించే సామర్థ్యం మరియు అభ్యాసం మరియు విజయానికి కీలకమైన నైపుణ్యం అనే కారణం (R) అనేది ప్రకటన (A) యొక్క సరైన వివరణ.

12. క్రియాశీల పరిశోధన దేనిపై దృష్టి సారిస్తుంది?

A. స్థానిక స్థాయిలో నిర్దిష్ట సమస్యల పరిష్కారం

B. దీర్ఘకాలిక సిద్ధాంత అనువర్తనం

C. నిర్ధారణల అనువర్తనం

D. పైవేవీ కాదు

Solution

క్రమబద్ధమైన విచారణ ద్వారా ఉపాధ్యాయుల విద్యా పద్ధతులను మెరుగుపరచాలనే ఉద్దేశ్యంతో లేదా ఉద్దేశ్యంతో కార్యాచరణ పరిశోధన అనేది రోగనిర్ధారణ .

Key Points

ఇది ఉపాధ్యాయులు, విద్యార్థులు, పాఠశాల వాతావరణం, పాఠ్యాంశాలు, మూల్యాంకనం మొదలైన వాటికి సంబంధించిన ఆచరణాత్మక సమస్యలతో ముడిపడి ఉంది.
ఇది ఉపాధ్యాయుల వృత్తిపరమైన మరియు విద్యా ప్రయాణానికి సంబంధించి రోజువారీ ప్రాతిపదికన సాధారణంగా అమలు చేయబడే చర్యలు మరియు కార్యకలాపాల గురించి ఆత్మపరిశీలన చేసుకోవడానికి ఉపాధ్యాయులకు సాధికారతను అందిస్తుంది.
కార్యాచరణ పరిశోధన మరియు మరే ఇతర పరిశోధన రకం మధ్య ప్రధాన లేదా స్పష్టమైన తేడా ఏమిటంటే పరిష్కారాలు చాలా స్థానికంగా లేదా సందర్భోచితంగా ఉంటాయి మరియు సమస్యకు నిర్దిష్టంగా ఉంటాయి మరియు వాటిని సాధారణీకరించలేము.
బోర్జియా మరియు షులర్ (1996) ‘ఐదు సి’ల పాత్రను నొక్కిచెప్పారు, అవి నిబద్ధత, సహకారం, ఆందోళన, పరిశీలన మరియు కార్యాచరణ పరిశోధనలో మార్పు.
బోధన-అభ్యాస పరిస్థితిని మెరుగుపరచడంపై కార్యాచరణ పరిశోధన ప్రక్రియ దృష్టి పెడుతుంది.
ఇది ఉపాధ్యాయుడు మేధోపరమైన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మరియు తద్వారా నిరంతర అభ్యాసకుడిగా మారడానికి సహాయపడుతుంది.
కార్యాచరణ పరిశోధన సందర్భోచితమైనది; ఇది కార్యాచరణ పరిశోధన యొక్క ముఖ్యమైన లక్షణం, అంటే, ప్రతి పరిశోధన ఒక నిర్దిష్ట నిర్దిష్ట సందర్భం కోసం నిర్వహించబడుతుంది.

అందువల్ల, ఒక కల్పన పరిశోధన స్థానిక స్థాయిలో నిర్దిష్ట సమస్యల పరిష్కారాలపై దృష్టి సారించిందని నిర్ధారించవచ్చు.

13. కింది వాటిలో సరికాని జత ఏది?

A. పరిశీలనాత్మక అభ్యాసం – బందూరా

B. అర్థవంతమైన మౌఖిక అభ్యాస సిద్ధాంతం – థోర్న్‌డైక్

C. ఆపరేటింగ్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం – స్కిన్నర్

D. క్లాసికల్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం – పావ్లోవ్

Solution

సరైన సమాధానం ‘అర్థవంతమైన మౌఖిక అభ్యాస సిద్ధాంతం – థోర్న్‌డైక్’

Key Points

అర్థవంతమైన మౌఖిక అభ్యాస సిద్ధాంతం:
- ఈ సిద్ధాంతాన్ని వాస్తవానికి థోర్న్‌డైక్ కాదు, డేవిడ్ ఆసుబెల్ అభివృద్ధి చేశాడు.
- ఆసుబెల్ సిద్ధాంతం అర్థవంతమైన అభ్యాసం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది, కొత్త సమాచారం ఇప్పటికే ఉన్న అభిజ్ఞా నిర్మాణానికి సంబంధించినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది.
- ఆయన అడ్వాన్స్ ఆర్గనైజర్ల భావనను ప్రవేశపెట్టారు, ఇవి కొత్త అభ్యాస సామగ్రిని పరిచయం చేయడానికి మరియు లంగరు వేయడానికి ఉపయోగించే సాధనాలు, అభ్యాసకులు తమకు ఇప్పటికే తెలిసిన దానితో దానిని అనుసంధానించడానికి సహాయపడతాయి.
- అర్థవంతమైన అభ్యాసం, బట్టీ పట్టిన అభ్యాసానికి భిన్నంగా ఉంటుంది, ఇక్కడ సమాచారాన్ని అర్థం చేసుకోకుండా లేదా ఉన్న జ్ఞానంతో సంబంధం లేకుండా కంఠస్థం చేస్తారు.

Additional Information

పరిశీలనాత్మక అభ్యాసం – బందూరా:
- ఆల్బర్ట్ బందూరా తన సామాజిక అభ్యాస సిద్ధాంతానికి ప్రసిద్ధి చెందారు, ఇందులో పరిశీలనాత్మక అభ్యాసం కూడా ఉంటుంది.
- మోడలింగ్ లేదా అనుకరణ అని కూడా పిలువబడే పరిశీలనాత్మక అభ్యాసం, ఇతరులను గమనించి, వారి ప్రవర్తనను అనుకరించడం ద్వారా నేర్చుకోవడం.
- బందూరా యొక్క ప్రసిద్ధ బోబో బొమ్మ ప్రయోగం పిల్లలు పరిశీలన ద్వారా దూకుడు ప్రవర్తనలను నేర్చుకోవచ్చని నిరూపించింది.
- అభ్యాసంలో శ్రద్ధ, నిలుపుదల, పునరుత్పత్తి మరియు ప్రేరణ వంటి అభిజ్ఞా ప్రక్రియల పాత్రను కూడా బందూరా నొక్కిచెప్పారు.
ఆపరేటింగ్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం – స్కిన్నర్:
- బి.ఎఫ్ స్కిన్నర్ అనేది ఆపరేటింగ్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతంతో సంబంధం ఉన్న ప్రాథమిక వ్యక్తి.
- ఆపరేట్ కండిషనింగ్ అనేది ప్రవర్తన యొక్క పరిణామాల ద్వారా నేర్చుకోవడం, బహుమతులు మరియు శిక్షలు వంటివి.
- స్కిన్నర్ ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేసే అనేక రకాల ఉపబల మరియు శిక్షలను గుర్తించాడు, వాటిలో సానుకూల ఉపబల, ప్రతికూల ఉపబల, సానుకూల శిక్ష మరియు ప్రతికూల శిక్ష ఉన్నాయి.
- ప్రవర్తన మార్పులో ఆకృతి మరియు విలుప్తత వంటి భావనలను కూడా ఆయన ప్రవేశపెట్టారు.
క్లాసికల్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం – పావ్లోవ్:
- ఇవాన్ పావ్లోవ్ క్లాసికల్ కండిషనింగ్ పై చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందాడు.
- క్లాసికల్ కండిషనింగ్‌లో సహవాసం ద్వారా నేర్చుకోవడం ఉంటుంది, ఇక్కడ తటస్థ ఉద్దీపన అర్థవంతమైన ఉద్దీపనతో ముడిపడి ఉంటుంది, చివరికి ఇలాంటి ప్రతిస్పందనను పొందుతుంది.
- కుక్కలతో పావ్లోవ్ చేసిన ప్రసిద్ధ ప్రయోగాలు, తటస్థ ఉద్దీపన (గంట)ను షరతులు లేని ఉద్దీపన (ఆహారం)తో ఎలా జత చేసి షరతులతో కూడిన ప్రతిస్పందన (లాలాజలం)ను ఉత్పత్తి చేయవచ్చో ప్రదర్శించాయి.
- ఈ ప్రక్రియలో షరతులు లేని ఉద్దీపన, షరతులు లేని ప్రతిస్పందన, షరతులు లేని ఉద్దీపన మరియు షరతులు లేని ప్రతిస్పందన వంటి కీలక అంశాలు ఉంటాయి.

Important Points

థోర్న్‌డైక్ వాస్తవానికి కనెక్టిజం సిద్ధాంతం మరియు ప్రభావ నియమంపై తన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందాడు, ఇవి అభ్యాసం మరియు ప్రవర్తన అధ్యయనంలో పునాదిగా ఉన్నాయి.
థోర్న్‌డైక్ ప్రతిపాదించిన ప్రభావ నియమం ప్రకారం, సంతృప్తికరమైన పరిణామాలను అనుసరించే ప్రవర్తనలు పునరావృతమయ్యే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది, అయితే అసహ్యకరమైన పరిణామాలను అనుసరించే ప్రవర్తనలు పునరావృతమయ్యే అవకాశం తక్కువగా ఉంటుంది.
థోర్న్‌డైక్ పిల్లులతో చేసిన పజిల్ బాక్స్ ప్రయోగాలు ట్రయల్-అండ్-ఎర్రర్ లెర్నింగ్‌ను అర్థం చేసుకోవడానికి మరియు ఆపరేటింగ్ కండిషనింగ్ ఫ్రేమ్‌వర్క్ అభివృద్ధికి గణనీయంగా దోహదపడ్డాయి.
అతని పని స్కిన్నర్‌తో సహా భవిష్యత్ ప్రవర్తనావాదులకు పునాది వేసింది.

14. పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో షరతులతో కూడిన ప్రేరణ ఏది?

A. మాంసం మాత్రమే

B. మాంసం + గంట

C. లాలాజలము

D. గంట మాత్రమే

Solution

ఇవాన్ పావ్లోవ్, ఒక రష్యన్ మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్త ‘క్లాసికల్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం’ ను ప్రతిపాదించాడు, ఇది అలవాటు ఏర్పడటం అనేది సంఘం మరియు ప్రత్యామ్నాయం సూత్రం ఆధారంగా ఉంటుందని నొక్కి చెబుతుంది.

క్లాసికల్ కండిషనింగ్ సిద్ధాంతం ఒక ప్రతిస్పందన ఒక కొత్త ప్రేరణతో అనుసంధానించబడినప్పుడు అభ్యసన ప్రక్రియ జరుగుతుందని వివరిస్తుంది మరియు కొత్త ప్రేరణకు ప్రతిస్పందన ప్రక్రియను షరతులతో కూడినది అంటారు.

Key Points

తటస్థ ప్రేరణ: సహజ ప్రతిస్పందనను కలిగించే సహజ ప్రేరణతో దగ్గరి సమయం మరియు స్థలంలో సంభవించడం ద్వారా, సహజ ప్రేరణ లేకుండా కూడా ఆ సహజ ప్రతిస్పందనను పొందే సామర్థ్యాన్ని పొందుతుంది.
షరతులతో కూడిన ప్రేరణ: కావలసిన ప్రవర్తన మార్పును తీసుకురావడానికి ఒక తటస్థ ప్రేరణను షరతులేని ప్రేరణతో కలిపినప్పుడు, అది షరతులతో కూడిన ప్రేరణ అవుతుంది.

Important Points

క్లాసికల్ కండిషనింగ్కు సంబంధించిన ఇతర భావనలు:

షరతులేని ప్రేరణ (UCS): సహజ ప్రతిస్పందనను కలిగించే సహజ ప్రేరణ. పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో, మాంసం పొడి UCS.
షరతులేని ప్రతిస్పందన (UCR): సహజ ప్రేరణకు కలిగే సహజ ప్రతిస్పందన. పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో, లాలాజలము UCR.
షరతులతో కూడిన ప్రేరణ (CS): లక్ష్య ప్రతిస్పందనను సహజంగా కలిగించని తటస్థ ప్రేరణ, కానీ UCSతో అనేక సార్లు అనుసంధానించబడిన తర్వాత అలా చేయవచ్చు. పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో, గంట శబ్దం CS.
షరతులతో కూడిన ప్రతిస్పందన (CR): UCSకు మాత్రమే మొదట సంభవించిన UCRకి సమానమైన లక్ష్య ప్రతిస్పందన, కానీ UCS లేకుండా కూడా CSకి షరతులతో కూడిన ప్రతిస్పందన తర్వాత సంభవించింది. పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో, గంటకు ప్రతిస్పందనగా సంభవించిన నీరు ఉత్పత్తి CR.

కాబట్టి, పావ్లోవ్ ప్రయోగంలో గంట మాత్రమే షరతులతో కూడిన ప్రేరణ అని మనం నిర్ధారించవచ్చు.

15. ఈ రోజు నేర్చుకున్న విషయం నిన్న నేర్చుకున్న వాటిని గుర్తుకు తెచ్చుకోకుండా అడ్డుకుంటే, దానిని ఇలా పిలుస్తారు:

A. హైపోయాక్టివ్ నిరోధం

B. రెట్రోయాక్టివ్ నిరోధం

C. క్రియాశీల నిరోధం

D. హైపర్యాక్టివ్ నిరోధం

Solution

మర్చిపోవటం యొక్క స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి, జర్మన్ మనస్తత్వవేత్త హెర్మాన్ ఎబ్బింగ్‌హాస్ 1879లో మొదటి క్రమబద్ధమైన ప్రయోగాన్ని నిర్వహించాడు. అతను NAK లేదా PUD వంటి అనేక CVC (స్థిరమైన అచ్చు స్థిరాంకం) అర్ధంలేని సిలబస్‌లను సృష్టించి వాటిని తనకు తానుగా నిర్వహించుకున్నాడు .

Key Points

రెట్రోయాక్టివ్ ఇంటర్‌ఫరెన్స్ (రెట్రో=వెనుకకు) అంటే కొత్త సమాచారాన్ని నేర్చుకోవడం వల్ల గతంలో నిల్వ చేసిన సమాచారాన్ని మర్చిపోవడం.
దీని నిరోధం అనేది కంఠస్థం చేసిన తర్వాత చేసే కార్యకలాపాల వల్ల గుర్తుంచుకోబడిన విషయం యొక్క నిలుపుదలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది .
కంఠస్థం చేసిన తర్వాత వేరే ఏదైనా కార్యకలాపం జరిగితే, కంఠస్థం చేసిన తర్వాత విశ్రాంతి తీసుకున్నంతగా మెటీరియల్ కంఠస్థం పూర్తి కాకపోవచ్చు.
కంఠస్థం చేసిన తర్వాత జరిగే కార్యకలాపాల “నిరోధక” ప్రభావం వల్ల జ్ఞాపకశక్తి క్షీణించడం జరుగుతుంది .
అందువల్ల, ఇందులో ఉన్న నిరోధాన్ని రెట్రోయాక్టివ్ నిరోధంగా గుర్తించారు.
ఈ “పునఃప్రవర్తన ప్రభావం”ని వాస్తవ కంఠస్థ ప్రక్రియపై ప్రభావంగా అక్షరాలా అర్థం చేసుకోలేము.
తదుపరి కార్యాచరణ ప్రారంభమయ్యే సమయానికి, ఈ ప్రక్రియ ఇప్పటికే పూర్తయింది, అందువల్ల మేము ప్రక్రియపై ప్రభావంతో వ్యవహరించడం లేదు, కానీ కంఠస్థం చేయడం వల్ల కలిగే “జాడల”పై మాత్రమే వ్యవహరిస్తున్నాము.

అందువల్ల, ఈ రోజు నేర్చుకున్న విషయం నిన్న నేర్చుకున్న వాటిని గుర్తుకు తెచ్చుకోకుండా అడ్డుకుంటే, దానిని రెట్రోయాక్టివ్ నిరోధం అంటారు.

Additional Information

హైపోయాక్టివ్ నిరోధం	నిరోధించబడిన ప్రవర్తనా లేదా చలనశీలత చర్యను హైపోయాక్టివ్ నిరోధం అంటారు. సెడేటివ్ మందులు మరియు అనేక కేంద్రంగా పనిచేసే మత్తుమందులు సాధారణంగా హైపోయాక్టివ్ నిరోధంను దుష్ప్రభావంగా కలిగిస్తాయి.
ప్రోయాక్టివ్ నిరోధం	ప్రోయాక్టివ్ నిరోధం (ప్రో=ఫార్వర్డ్) – గతంలో నేర్చుకున్న సమాచారం నుండి జోక్యం కారణంగా కొత్తగా పొందిన సమాచారాన్ని మరచిపోవడం.
హైపర్యాక్టివ్ నిరోధం	హైపర్యాక్టివ్ నిరోధం అంటే ఎల్లప్పుడూ బిజీగా ఉండటం, సులభంగా పరధ్యానం చెందడం, హఠాత్తుగా ఉండటం, దృష్టి కేంద్రీకరించలేకపోవడం, దూకుడుగా ఉండటం మరియు ఇతర సారూప్య ధోరణులు అని నిర్వచించబడింది.

16. అధికారిక కార్యాచరణ దశలో, పిల్లలు ప్రారంభిస్తారు

A. సమయం, స్థలం మరియు సంఖ్యల భావనలను ఖచ్చితంగా ఉపయోగించడం

B. ప్రధానంగా కాంక్రీట్ వస్తువులు లేదా పరిస్థితుల గురించి ఆలోచించడం

C. వస్తువు స్థిరత్వం యొక్క భావనను అభివృద్ధి చేయడం

D. ముందస్తు సూత్రాలు మరియు ఊహాత్మక అవకాశాల పరంగా ఆలోచించడం

Solution

జీన్ పియాజెట్, ఒక స్విస్ మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రవేత్త, నాలుగు దశలుగా వర్గీకరించబడిన తన సిద్ధాంతంలో జ్ఞాన అభివృద్ధిని వ్యవస్థీకృతంగా అధ్యయనం చేశారు.

పియాజెట్ యొక్క జ్ఞాన అభివృద్ధి సిద్ధాంతం ప్రకారం:

జ్ఞాన అభివృద్ధి అభివృద్ధి యొక్క వివిధ దశలలో వివిధ రేట్లలో జరుగుతుంది.
జ్ఞానం పిల్ల మరియు పర్యావరణం మధ్య పరస్పర చర్య ద్వారా అభివృద్ధి చెందుతుంది.
పియాజెట్ యొక్క సిద్ధాంతం పిల్లలు జ్ఞానాన్ని ఎలా పొందుతారో అర్థం చేసుకోవడంపై మాత్రమే కాకుండా, పిల్లల తెలివితేటల స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడంపై కూడా దృష్టి పెడుతుంది.

Key Points

పియాజెట్ ప్రకారం, ‘అధికారిక కార్యాచరణ కాలం‘లో, పిల్లలు ముందస్తు సూత్రాలు మరియు ఊహాత్మక అవకాశాల పరంగా ఆలోచించడం ప్రారంభిస్తారు ఎందుకంటే ఈ కాలంలో:

మానసిక సామర్థ్యాలు గరిష్ట స్థాయికి అభివృద్ధి చెందుతాయి.
మెటాకోగ్నిషన్ మరియు సమస్య పరిష్కార నైపుణ్యాలు పిల్లలలో అభివృద్ధి చెందుతాయి.
పిల్లలు అమूర్త & శాస్త్రీయ ఆలోచన ద్వారా ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకుంటారు.
పిల్లలు ఊహాత్మక మరియు తార్కిక తార్కికతకు సమర్థులవుతారు.

కాబట్టి, పియాజెట్ ప్రకారం, ‘అధికారిక కార్యాచరణ కాలం‘లో, పిల్లలు ముందస్తు సూత్రాలు మరియు ఊహాత్మక అవకాశాల పరంగా ఆలోచించడం ప్రారంభిస్తారని ముగించవచ్చు.

Important Points

పియాజెట్ యొక్క జ్ఞాన అభివృద్ధి సిద్ధాంతం యొక్క మిగిలిన మూడు దశలు:

దశ	అభివృద్ధి
సెన్సోరిమోటార్(0 నుండి 2 సంవత్సరాలు)	ఈ దశలో, శిశువులు వస్తువులతో వారి ఇంద్రియాలను మరియు భౌతిక పరస్పర చర్యలను ఉపయోగించి ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోవడం క్రమంగా నిర్మిస్తారు.వస్తువు స్థిరత్వం అభివృద్ధి ఈ దశ యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన విజయాలలో ఒకటి.
ప్రీ-ఆపరేషనల్(2 నుండి 7 సంవత్సరాలు)	పిల్లలు జ్ఞాపకశక్తి, ఉత్సుకత మరియు ఊహను అభివృద్ధి చేస్తారు.వారు విషయాలను చిహ్నంగా అర్థం చేసుకోగలరు.ఆలోచన అహంకారపూరితమైనది మరియు ఇతరుల దృక్కోణాలను పరిగణించదు.
కాంక్రీట్ ఆపరేషనల్(7 నుండి 12 సంవత్సరాలు)	వారి స్వంత ఆలోచనలు మరియు ఇతరుల ఆలోచనల మధ్య తేడాను గుర్తించే సామర్థ్యంపిల్లలు వస్తువులను వాటి సంఖ్య, ద్రవ్యరాశి మొదలైన వాటి ద్వారా వర్గీకరించగలరు.వస్తువులు మరియు సంఘటనల గురించి తార్కికంగా ఆలోచించే సామర్థ్యం

17. SR సిద్ధాంతాలకు సంబంధించి ఈ క్రింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది కాదు?

A. మానవుడు యంత్రంలా ప్రవర్తిస్తాడు

B. ప్రవర్తన బహిర్గతమైనది మరియు నిష్పాక్షికంగా కొలవబడుతుంది

C. అభ్యాసం సరళమైనది నుండి సంక్లిష్టమైనదిగా కొనసాగుతుంది

D. విషయాలు ఫిగర్ గ్రౌండ్ సందర్భంలో, అంటే ఇతర విషయాలకు సంబంధించి గ్రహించబడతాయి

Solution

మన ప్రవర్తన అంతటికీ నేర్చుకోవడం చాలా ముఖ్యం. మాట్లాడటం, రాయడం, ఆలోచించడం మరియు గ్రహించడం వంటి వివిధ కార్యకలాపాలను నేర్చుకోవడం ద్వారా మానవ ప్రవర్తనలలో ఇది కీలకమైన ప్రక్రియ. మన వైఖరులు మరియు భావోద్వేగ వ్యక్తీకరణలు కూడా నేర్చుకున్న ప్రవర్తనలే. మన అనుకూల మరియు అనుకూలత లేని, మన అభిజ్ఞా మరియు భావోద్వేగ ప్రవర్తన అన్నీ అభ్యాస ప్రక్రియల ద్వారా ఏర్పడతాయి. జీవి దాని మారుతున్న వాతావరణానికి అనుగుణంగా మారడానికి సహాయపడటంలో ఇవి చాలా ముఖ్యమైనవి.

ఎస్.ఆర్ సిద్ధాంతం:

స్కిన్నర్ ప్రకారం, ఈ రకమైన కండిషనింగ్‌కు అంతర్లీనంగా ఉన్న ప్రాథమిక నియమం ఏమిటంటే, ఒక ఆపరేటర్ సంభవించిన తర్వాత బలపరిచే ఉద్దీపన ఉంటే కండిషనింగ్ బలపడుతుంది. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, బలపడేది ప్రతిస్పందన లేదా ఆపరేటర్, థార్న్‌డైక్ ప్రభావ నియమంలో ఉన్నట్లుగా ఎస్.ఆర్ కనెక్షన్ కాదు.
స్కిన్నర్ ప్రకారం, ప్రవర్తన ఆ సంఘటన తర్వాత జరిగే వ్యక్తికి ఎంత ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంటుందో దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది .
నేర్చుకోవడం ద్వారా మరింత సంక్లిష్టంగా మారిన స్వతంత్ర ఉద్దీపన-ప్రతిస్పందన సంబంధాల సంక్లిష్ట వ్యవస్థ ద్వారా బహిరంగ ప్రవర్తన నిర్ణయించబడుతుందని వారు విశ్వసించారు.
ప్రవర్తన తర్వాత జరిగే సంఘటన సానుకూలంగా బలోపేతం అయితే లేదా బహుమతిని ఇస్తే, అది పునరావృతమవుతుంది . దానిని బలోపేతం చేయకపోతే లేదా శిక్షించకపోతే, అది పునరావృతమయ్యే అవకాశం తక్కువగా ఉంటుంది మరియు చివరికి ‘విలుప్తత’ అని పిలువబడే ప్రక్రియను పూర్తిగా ఆపివేస్తుంది.
ఇక్కడ ప్రవర్తన యొక్క పౌనఃపున్యంని పెంచడానికి ఉపబలాన్ని ఉపయోగిస్తారు .
ఎస్.ఆర్ సిద్ధాంతంలో, జీవి/అభ్యాసకుడు ఒక ఉద్దీపనకు గురవుతాడు మరియు ప్రవర్తనను అంటే ఉద్దీపనకు ప్రతిస్పందనను ప్రదర్శిస్తాడు .
ఉదాహరణకు, మీ నోటిలో ఆహారాన్ని పెట్టుకోవడం (ప్రవర్తనాత్మక) దాని ఆహ్లాదకరమైన పరిణామాల కారణంగా పదే పదే జరిగే అవకాశం ఉంది.
మానవులకు మరియు జంతువులకు కొత్త ప్రవర్తనా విధానాలను బోధించడానికి ఇది ఒక శక్తివంతమైన పద్ధతి .
పిల్లలలో సానుకూల బలపరిచే అత్యంత సాధారణ రూపం సామాజికమైనది, పిల్లలు తాము ఇష్టపడే వారికి ఆనందాన్ని ఇచ్చే ప్రవర్తనను పునరావృతం చేసే అవకాశం ఉంది.

పైన పేర్కొన్నదాని నుండి, ఎస్-ఆర్ సిద్ధాంతాలకు సంబంధించి మనిషి యంత్రంలా ప్రవర్తిస్తాడనే ప్రకటన సరైనది కాదని మనం నిర్ధారించవచ్చు ఎందుకంటే ఎస్.ఆర్ సిద్ధాంతంలో ఉద్దీపన అందించబడుతుంది మరియు ప్రతిగా ప్రతిస్పందన ఇవ్వబడుతుంది. ఇంకా, సానుకూల ప్రవర్తనను పెంచడానికి లేదా ప్రోత్సహించడానికి బలోపేతం అందించబడుతుంది.

18. క్రింది జతలలో ఏది తప్పు?

ప్రాథమిక ప్రవృత్తి		భావోద్వేగం
A.	విముక్తి	1.	భయం
B.	వికర్షణ	2.	కోపం
C.	జిజ్ఞాస	3.	ఆశ్చర్యం
D.	ఆకర్షణ	4.	దుఃఖం

A. A

B. B

C. C

D. D

Solution

భావోద్వేగాలు మానవ ప్రవర్తన యొక్క ప్రేరేపకాలుగా కూడా పిలవబడతాయి మరియు అలాంటి ప్రవర్తనను భావోద్వేగాల ద్వారా దర్శకత్వం వహించవచ్చు మరియు సక్రియం చేయవచ్చు. భావోద్వేగాల విషయంలో, అనేక ట్రిగ్గర్లు ఉన్నాయి, ఉదాహరణకు, విషాదం అనేక ట్రిగ్గర్లు లేదా అవసరాల ఫలితంగా ఉత్పన్నమవుతుంది, ఉదాహరణకు విషాద చిత్రాన్ని చూడటం, విషాద పాటను వినడం మొదలైనవి. భావోద్వేగం ఒక వ్యక్తినిర్ధారణ భావన మరియు భావోద్వేగాల అనుభవం వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి మారుతుంది.

ప్రవృత్తి అంటే చర్యకు సహజమైన, జన్మతః, అంతర్గత ప్రవృత్తి.

Key Points మెక్ డౌగల్ 14 ప్రవృత్తులు మరియు 14 సంబంధిత భావోద్వేగాల జాబితాను అందించాడు.

ప్రాథమిక ప్రవృత్తి	భావోద్వేగం
విముక్తి	భయం
పోరాటం	కోపం
వికర్షణ	అసహ్యం
తల్లిదండ్రులు	కోమల భావోద్వేగం
ఆకర్షణ	దుఃఖం
లైంగికం	కామం
జిజ్ఞాస	ఆశ్చర్యం
విధేయత	తక్కువగా భావించడం
స్వీయ-ధృవీకరణ	ఎక్కువగా భావించడం
సామాజికత	ఒంటరితనం అనిపించడం
ఆహారం కోసం వెతకడం	రుచి
సంపాదన	యాజమాన్య భావన
నిర్మాణం	సృజనాత్మకత
నవ్వు	వినోదం

కాబట్టి, జత B తప్పు అని నిర్ధారించబడింది.

19. కింది వాటిలో ఏ రంగంలో, గరిష్ట అభ్యసన బదిలీ సాధ్యమవుతుంది?

A. కంఠస్థం

B. సాధారణీకరణ

C. అవగాహన

D. అలవాటు నిర్మాణం

Solution

ఒక పని నేర్చుకోవడం వల్ల మరొక పని నేర్చుకోవడంపై కలిగే ప్రభావాన్ని అభ్యసన బదిలీ అంటారు. కొన్నిసార్లు అభ్యసన బదిలీ సానుకూలంగా లేదా ప్రతికూలంగా ఉండవచ్చు.

ఒక పని మీద నేర్చుకోవడం మరొక పనిని నేర్చుకోవడాన్ని సులభతరం చేసినప్పుడు అభ్యాసం యొక్క సానుకూల బదిలీ జరుగుతుంది.
ఒక అభ్యాసం ఇతరులతో జోక్యం చేసుకుంటే, దానిని శిక్షణ యొక్క ప్రతికూల బదిలీ అంటారు.

Important Points

నేర్చుకోవడానికి ప్రాథమిక పరిస్థితి:

కొనసాగింపు
- అభ్యాసం యొక్క సహ-సంబంధం లేదా ప్రక్కనే ఉండటం వలన ఒక ప్రాంతం నుండి మరొక ప్రాంతానికి అభ్యాసం గరిష్టంగా బదిలీ అవుతుంది. అభ్యసనం ప్రక్కనే ఉంటే మంచి ఫలితాలను ఆశించవచ్చు.
- పక్కనే, తప్పనిసరిగా ఒక ఉద్దీపనలకు మరియు నేర్చుకున్న ప్రవర్తన యొక్క నిర్దిష్ట నమూనాకు ప్రతిస్పందనకు మధ్య సన్నిహిత సంబంధం .

Key Points

అలవాటు నిర్మాణం అనేది వివిధ మెదడు సంకేతాల ఆధారంగా అలవాటు యొక్క భాగాలను వర్గీకరించే వ్యూహం, ఇది మెదడు యొక్క అలవాటు నెట్‌వర్క్‌లోని వివిధ సంభావ్య పనిచేయకపోవడం వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే అతిగా స్థిరమైన ప్రవర్తనలను కలిగి ఉన్న రుగ్మతలను ఊహించడానికి ఉపయోగకరమైన కొత్త మార్గాన్ని అందిస్తుంది.

అందువల్ల పైన పేర్కొన్న అంశాల నుండి, అలవాటు నిర్మాణంలో గరిష్ట అభ్యాస బదిలీ సాధ్యమవుతుందని స్పష్టమవుతుంది.

Additional Information

సాధారణీకరణ:

ఉద్దీపన లేదా మూలకాల మధ్య సారూప్యత ఉంటేరెండు వేర్వేరు పరిస్థితులలో నేర్చుకున్న లేదా సంపాదించిన ప్రవర్తనా సరళిని అభ్యాసకుడు అనుబంధించవచ్చు మరియు తదనుగుణంగా వ్యవహరించవచ్చు.
దీనిని అభ్యాసంలో సాధారణీకరణ అంటారు, ఇది అభ్యాసకుడు ఉద్దీపన లేదా మూలకాలలో కొన్ని సారూప్యతలు కలిగి ఉన్న రెండు వేర్వేరు పరిస్థితులలో నిర్దిష్ట మార్గంలో ప్రవర్తించడానికి సహాయపడుతుంది.

20. భాషా సముపార్జనకు సాధనంగా LAD (భాషా సముపార్జన పరికరం) ను ఎవరు ప్రతిపాదించారు?

A. పియాజెట్

B. హర్లాక్

C. చోమ్స్కీ

D. స్కిన్నర్

Solution

భాషా సముపార్జన పరికరం (LAD) అనే భావన భాషాశాస్త్ర రంగంలో ఒక సైద్ధాంతిక నిర్మాణం, ఇది భాషను సంపాదించడానికి మానవుల సహజ సామర్థ్యాన్ని వివరించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.

Key Points

ప్రఖ్యాత భాషా శాస్త్రవేత్త నోమ్ చోమ్స్కీ, భాషా సముపార్జన పరికరం (LAD) అనే భావనను ప్రతిపాదించారు.

చోమ్స్కీ ప్రకారం, LAD అనేది మానవులు సహజంగా భాషను సంపాదించడానికి వీలు కల్పించే ఒక సహజమైన అభిజ్ఞా నిర్మాణం.
పిల్లలు భాషా అభ్యాసానికి జీవసంబంధమైన సిద్ధతతో జన్మిస్తారని మరియు ఈ ప్రక్రియను సులభతరం చేసే ఊహాత్మక యంత్రాంగంగా LAD పనిచేస్తుందని ఆయన వాదించారు.
చోమ్స్కీ సిద్ధాంతం స్కిన్నర్ వంటి ప్రవర్తనా దృక్పథాలను సవాలు చేసింది, ఇది భాషా అభ్యాసంలో బాహ్య ఉద్దీపనలు మరియు ఉపబలాలను నొక్కి చెప్పింది.
బదులుగా, భాషా సముపార్జనకు సహజమైన సామర్థ్యంలో అంతర్గత అభిజ్ఞా నిర్మాణాల పాత్రను చోమ్స్కీ హైలైట్ చేశాడు.

ముగింపులో, భాషా సముపార్జన పరికరం (LAD) భావనను నోమ్ చోమ్స్కీ ప్రతిపాదించారు.

21. కింది వాటిలో ఏ పరిభాషలు RTE చట్టం, 2009 లోని విభాగం 2 కి సంబంధించినవి?

A. సంబంధిత ప్రభుత్వం

B. 6 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలు.

C. బలహీన విభాగాలు

D. పైన పేర్కొన్నవన్నీ.

Solution

RTE చట్టం అంటే విద్యా హక్కు చట్టం లేదా ఉచిత మరియు తప్పనిసరి విద్యకు పిల్లల హక్కు చట్టం , దీనిని భారత ప్రభుత్వం ఆగస్టు 4, 2009 న స్థాపించింది.

Key Points

సముచిత ప్రభుత్వం, 6 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలు మరియు బలహీన వర్గాలు , అన్నీ విద్యా హక్కు చట్టంలోని విభాగం 2లో ఉపయోగించబడిన పరిభాషలు.
విద్యా హక్కు చట్టంలోని సెక్షన్ 2 వెనుకబడిన వర్గాలకు చెందిన పిల్లలను నిర్వచించింది.
” షెడ్యూల్డ్ కులం, షెడ్యూల్డ్ తెగ, సామాజికంగా మరియు విద్యాపరంగా వెనుకబడిన తరగతి లేదా అటువంటి ఇతర సమూహానికి చెందిన పిల్లలు సామాజిక, సాంస్కృతిక, ఆర్థిక, భౌగోళిక, భాషా, లింగం లేదా సంబంధిత ప్రభుత్వం నోటిఫికేషన్ ద్వారా పేర్కొన్న ఇతర కారణాల వల్ల ప్రతికూలతను ఎదుర్కొంటున్నారు” అని RTE విభాగం 2 పేర్కొంది.
విభాగం 2(e) కూడా ఇలా పేర్కొంది “సంబంధిత ప్రభుత్వం నోటిఫికేషన్ ద్వారా పేర్కొన్న కనీస పరిమితి కంటే వార్షిక ఆదాయం తక్కువగా ఉన్న తల్లిదండ్రులు లేదా సంరక్షకులకు చెందిన పిల్లలు.
ఆర్టీఈ విభాగం 2 నిరుపేద పిల్లలు ప్రాథమిక విద్యను పొందేలా నిర్ధారిస్తుంది.
ఈ చట్టం 6 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలకు.

అందువల్ల, పైన పేర్కొన్నవన్నీ సరైనవని నిర్ధారించవచ్చు

22. పరీక్షలో విఫలమైన అయిన ఒక విద్యార్థి తన పుస్తకాలను విసిరివేసిన రక్షణ యంత్రాంగం:

A. హేతుబద్ధీకరణ

B. ప్రతిచర్య ఏర్పాటు

C. స్థానభ్రంశం

D. ప్రతిగమనం

Solution

రక్షణ యంత్రాంగం అంటే అవ్యక్త యంత్రాంగంని సూచిస్తుంది, దీనిని ‘సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్’ మరియు ఆయన కుమార్తె ‘అన్నా ఫ్రాయిడ్’ ఈ క్రింది వాటికి ఒక వ్యూహంగా ప్రతిపాదించారు:

ఆందోళన మరియు అంగీకరించలేని కోరికలను తగ్గించడానికి.
మనస్సును ఆందోళనకరమైన ఆలోచనలు లేదా భావాల నుండి రక్షించడానికి.
అసంతృప్తికరమైన సంఘటనలు లేదా చర్యలను నిర్వహించడానికి మరియు నిర్వహించడానికి.

Key Points స్థానభ్రంశం:

స్థానభ్రంశం అనేది ఒక వ్యక్తి ప్రతికూల భావోద్వేగాన్ని దాని మూలం నుండి తక్కువ బెదిరింపు కలిగించే గ్రహీతకు మళ్ళించే మానసిక రక్షణ యంత్రాంగం.
ఇది భావోద్వేగాలు వాటి మూలం లేదా లక్ష్యం నుండి దూరంగా, వేరేదానికి మళ్ళించబడే యంత్రాంగం.
ఉదాహరణకు,
- తన ఉపాధ్యాయుడు తిట్టిన ఒక బిడ్డ తన సహచరాలను కొట్టవచ్చు.
- పరీక్షలో విఫలమైన అయిన ఒక బిడ్డ తన పుస్తకాలను విసిరివేయవచ్చు.

కాబట్టి, ప్రశ్న సందర్భంలో స్థానభ్రంశం రక్షణ యంత్రాంగం సరైనదని నిర్ధారించవచ్చు.

Additional Information

వివిధ రక్షణ యంత్రాంగాల గురించి తెలుసుకోవడానికి పట్టికను చూడండి:

అణచివేత	విషయాలను చీకటిలో ఉంచడం.
నిరాకరణ	అసహ్యకరమైన బాహ్య వాస్తవాలను విస్మరించడం.
ప్రతిగమనం	అభివృద్ధి యొక్క మునుపటి దశకు తిరిగి రావడం.
ప్రతిచర్య ఏర్పాటు	ఒకరి నిజమైన భావాలకు వ్యతిరేకంగా వ్యక్తీకరించడం.
స్థానభ్రంశం	నిరాశ మరియు ప్రేరణలను మరొకరిపైకి తీసుకురావడం.
ప్రక్షేపణ	ఒకరి అంగీకరించలేని ప్రవర్తనను ఇతరులపై ఆపాదించడం.
వివరణాత్మకం	తార్కిక కారణాలను ఇవ్వడం ద్వారా అంగీకరించలేని ఆలోచనలను సమర్థించడం.
క్షతిపూర్తి	వేరొక ప్రాంతంలో విఫలాలను భర్తీ చేయడానికి అధికంగా సాధించడం.
ఉత్కృష్టత	సామాజికంగా అంగీకరించలేని ప్రవర్తనను అంగీకారయోగ్యమైనదానిగా మార్చడం.
గుర్తింపు	విజయవంతమైనదిగా భావించే వ్యక్తి లక్షణాలను స్వీకరించడం.

23. ఒక పిల్లవాడికి నాగుపాములకు భయపడటం నేర్పించారు. ఇప్పుడు, అతను అన్ని పాములకు భయపడుతున్నాడు. ఇక్కడ ఏ అభ్యాస సూత్రం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది?

A. బలోపేతం

B. ఆకస్మిక కోలుకోవడం

C. ఉద్దీపన సాధారణీకరణ

D. ఉద్దీపన వివక్షత

Solution

ఒక వ్యక్తి రెండు సారూప్య పరిస్థితులలో ఒకే విధంగా ప్రవర్తించినప్పుడు ఉద్దీపన సాధారణీకరణను ఇలా నిర్వచించవచ్చు.

Key Points

పిల్లవాడు ఉద్దీపనలకు ఒక నిర్దిష్ట పద్ధతిలో స్పందించేలా షరతు విధించబడ్డాడు, సారూప్య ఉద్దీపనలు సంభవించినప్పుడు (ఒకేలా కాదు), పిల్లవాడు మునుపటి దానికి అదే ప్రతిస్పందనను కలిగించే అవకాశం ఉంది.
ఈ పిల్లవాడు రెండు సారూప్య ఉద్దీపనల మధ్య సంబంధాన్ని పెంచుకుంటాడు మరియు అదే విధంగా స్పందిస్తాడు.
ఆపరేట్ మరియు నిబంధిత అభ్యాసం రెండింటిలోనూ ఉద్దీపన సాధారణీకరణ సంభవించవచ్చు.

ఈ విధంగా రెండు ఉద్దీపనల (పాములు) మధ్య సంబంధాన్ని అభివృద్ధి చేయడంలో అభ్యాస సూత్రాన్ని ఉద్దీపన సాధారణీకరణ అంటారు అని మనం చెప్పవచ్చు.

Hint

బలపరచడం – ప్రతిస్పందన యొక్క బలాన్ని మార్చే చర్య (బహుమతి లేదా శిక్ష).
ఆకస్మిక కోలుకోవడం – విశ్రాంతి దశ తర్వాత కండిషన్డ్ స్పందన తిరిగి కనిపించడం.
ఉద్దీపన వివక్షత – రెండు సారూప్య ఉద్దీపనల మధ్య తేడాను గుర్తించి, వాటికి భిన్నమైన ప్రతిస్పందనను అభివృద్ధి చేయగల పిల్లల సామర్థ్యం.

24. బలమైన ECCE పాఠ్యాంశం ______ని కలిగి ఉంటుంది

A. అభివృద్ధి యొక్క అన్ని రంగాలు – సామాజిక, భావోద్వేగ, శారీరక మరియు భాష

B. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం మరియు పోషణ గురించి అన్నీ

C. తరగతి గది ఒత్తిడిని ఎదుర్కొనే అనేక ఉదాహరణలు

D. మానసిక వ్యాయామాలు

Solution

ECCE పాఠ్యాంశం అంటే చిన్ననాటి సంరక్షణ మరియు విద్య కోసం రూపొందించబడిన చట్రం మరియు అభ్యాస అనుభవాల సమితి.

Key Points అభివృద్ధి యొక్క అన్ని రంగాలను పరిష్కరించడం బలమైన ECCE పాఠ్యాంశానికి చాలా ముఖ్యం ఎందుకంటే:

సమగ్ర అభివృద్ధి: చిన్ననాడే జీవిత నైపుణ్యాలకు అన్ని పునాదులు వేయడానికి ఇది చాలా ముఖ్యమైన కాలం. ఏదైనా రంగాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయడం వల్ల బిడ్డ యొక్క మొత్తం అభివృద్ధి మరియు శ్రేయస్సుకు ఆటంకం కలుగుతుంది.
పరస్పర సంబంధం: ప్రతి అభివృద్ధి రంగం ఒకదానితో ఒకటి ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు పరస్పరం సంకర్షణ చెందుతుంది. ఉదాహరణకు, బలమైన సామాజిక నైపుణ్యాలు భావోద్వేగ అభివృద్ధిని మద్దతు ఇస్తాయి మరియు శారీరక కార్యకలాపాలు జ్ఞాన అభివృద్ధిని ప్రేరేపిస్తాయి.
సమతుల్య విధానం: సమగ్ర పాఠ్యాంశం పిల్లలు అన్ని రంగాలలో వారి నైపుణ్యాలు మరియు ప్రతిభలను పెంపొందించే వివిధ అనుభవాలు మరియు కార్యకలాపాలను పొందేలా చూస్తుంది

కాబట్టి, బలమైన ECCE పాఠ్యాంశం అభివృద్ధి యొక్క అన్ని రంగాలను – సామాజిక, భావోద్వేగ, శారీరక మరియు భాషను కలిగి ఉంటుంది.

25. ‘CCE’ అంటే ఏమిటి?

A. మూల్యాంకనం కోసం క్లస్టర్ కేంద్రం

B. పాఠ్యప్రణాళిక మరియు మూల్యాంకన మండలి

C. నిరంతర మరియు సమగ్ర మూల్యాంకనం

D. పైవన్నీ

Solution

CCE అంటే నిరంతర మరియు సమగ్ర మూల్యాంకనం. ఇది 2009లో CBSE ద్వారా విద్య హక్కు చట్టం అమలుతో పాఠశాల ఆధారిత మూల్యాంకన వ్యవస్థగా ప్రవేశపెట్టబడింది.

Key Points

CCE లక్ష్యాలు:

ఆలోచన ప్రక్రియపై దృష్టి పెట్టి, గుర్తుంచుకోవడాన్ని తగ్గించడం.
మార్కుల ఆధారంగా విద్యార్థుల తప్పుడు వర్గీకరణను తగ్గించడం మరియు అధిక విజయవంతమైన వారి మధ్య అనారోగ్యకరమైన పోటీని తొలగించడం
విషయాల చిన్న భాగంపై అభ్యసన పురోగతిని గుర్తించడం
జ్ఞానపరమైన, మానసిక మరియు భావోద్వేగ రంగాలతో సహా విద్యార్థుల సర్వతోముఖ అభివృద్ధికి.
మూల్యాంకనం యొక్క నిరంతరత మరియు క్రమబద్ధతను నొక్కి చెప్పడం.
బిడ్డ యొక్క అభివృద్ధి యొక్క పాఠశాల మరియు పాఠశాలేతర అంశాలను మూల్యాంకనం చేయడం.
నిర్ధారణ మరియు పరిహార బోధన ద్వారా మూల్యాంకనాన్ని అభ్యసనంలో అంతర్భాగంగా చేయడం.
ఇది బిడ్డ అభివృద్ధి యొక్క పాఠశాల మరియు పాఠశాలేతర అంశాలతో సహా సర్వతోముఖ అభివృద్ధిని సూచిస్తుంది. CCE లక్ష్యం నిర్ధారణ మరియు పరిహార బోధన ద్వారా మూల్యాంకనాన్ని అభ్యసనంలో అంతర్భాగంగా చేయడం.

కాబట్టి పైన పేర్కొన్న అంశాల నుండి, CCE అంటే నిరంతర మరియు సమగ్ర మూల్యాంకనం అని స్పష్టమవుతుంది.

26. “సాఫ్ట్‌వేర్” ఏ రకమైన మౌలిక సదుపాయాలకు చెందినది?

A. నెట్‌వర్క్ మరియు కనెక్టివిటీ

B. పరంపరగా

C. మౌలిక సదుపాయాలను ప్రారంభించడం

D. కోర్ ICT మౌలిక సదుపాయాలు

Solution

ఒక ఉపాధ్యాయుడు బోధన-అభ్యసన ప్రక్రియను సులభతరం చేయడానికి ICT లను ఉపయోగించే తరగతి గదిలో, కొన్ని ప్రాథమిక మౌలిక సదుపాయాలు అవసరం, లేకుంటే ఏ ICT ని ఉపయోగించడం సాధ్యం కాదు.

విద్యలో ICT యొక్క జాతీయ విధానం (2012) కొన్ని ప్రాథమిక మౌలిక సదుపాయాలను సూచించింది మరియు ICT మౌలిక సదుపాయాలను రెండు వర్గాలుగా వర్గీకరించింది – కోర్ ICT మౌలిక సదుపాయాలు మరియు సాధికార మౌలిక సదుపాయాలు

Key Points

కోర్ ICT మౌలిక సదుపాయాలు-

హార్డ్‌వేర్– ICT యొక్క జాతీయ విధానం ప్రతి రాష్ట్రం అన్ని ఉన్నత పాఠశాలల్లో అత్యాధునిక, సరైన, ఖర్చు-ప్రభావవంతమైన మరియు సరిపోయే ICT మరియు ఇతర సాధికార మౌలిక సదుపాయాలను ఏర్పాటు చేస్తుందని సూచించింది. ఒకే సమయంలో రెండు మంది విద్యార్థులకంటే ఎక్కువ మంది కంప్యూటర్ యాక్సెస్ పాయింట్ వద్ద పనిచేయరు. కనీసం ఒక ప్రింటర్, స్కానర్, ప్రొజెక్టర్, డిజిటల్ కెమెరా, ఆడియో రికార్డర్ మరియు అటువంటి పరికరాలు మౌలిక సదుపాయాలలో భాగం అవుతాయి.
నెట్‌వర్క్ మరియు కనెక్టివిటీ– పాఠశాలలోని అన్ని కంప్యూటర్లు వనరులను సరైన విధంగా పంచుకోవడానికి ఒకే స్థానిక ప్రాంత నెట్‌వర్క్‌లో భాగం అవుతాయి. ప్రయోగశాలతో పాటు, ఇంటర్నెట్ కనెక్షన్‌లు లైబ్రరీ, ఉపాధ్యాయుల సాధారణ గది మరియు సిబ్బంది అధిపతి కార్యాలయంలో అందించబడతాయి.
సాఫ్ట్‌వేర్- దీని అర్థం కంప్యూటర్ ప్రాసెసింగ్‌ను నియంత్రించడానికి ఒక ప్రోగ్రామ్ రూపంలో సూచనల సమితి. చురుకైన అభ్యసనం, పాల్గొనే మరియు సహకార విధానాలు మరియు జ్ఞానం పంచుకోవడాన్ని ప్రోత్సహించే అభ్యసన పద్ధతిని అనుకూలించే సాఫ్ట్‌వేర్ పర్యావరణం పిల్లలు సృజనాత్మక సమాజాన్ని పెంపొందించుకుంటారు.

కాబట్టి, సాఫ్ట్‌వేర్ కోర్ ICT మౌలిక సదుపాయాల కిందకు వస్తుందని మనం ముగించాము.

Additional Information

మౌలిక సదుపాయాలను ప్రారంభించడం– ICT సౌకర్యాన్ని సమర్థవంతంగా నిర్వహించడానికి అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలను ఏర్పాటు చేసి నిర్వహించడం నిర్వచించబడుతుంది. విద్యుత్తు యొక్క క్రమబద్ధమైన మరియు నియంత్రిత సరఫరా, తగిన విద్యుత్ పరికరాలు, తగినంత విద్యుత్ బ్యాకప్ మరియు మద్దతు, అవసరమైన చోట ప్రత్యామ్నాయ శక్తి వనరులు కూడా అందించబడతాయి. విద్యార్థులు మరియు ఉపాధ్యాయులకు విద్యుత్ అవుట్‌లెట్‌లు మరియు ఫిట్టింగ్‌లను సురక్షితంగా ఉపయోగించడంలో శిక్షణ ఇవ్వబడుతుంది.

27. 16 PF పరీక్ష దీనిపై ఆధారపడి ఉంటుంది

A. ఐసెంక్ సిద్ధాంతం

B. కాటెల్ సిద్ధాంతం

C. ఆల్పోర్ట్ సిద్ధాంతం

D. పైన పేర్కొన్నవేవీ కాదు

Solution

16 PF అంటే 16 వ్యక్తిత్వ కారకాలు. ఇది స్వీయ-నివేదిక వ్యక్తిత్వ పరీక్ష. కాటెల్ యొక్క వ్యక్తిత్వ కారకాలు పదహారు వ్యక్తిత్వ కారకాల ప్రశ్నాపత్రం (16PF)లో చేర్చబడ్డాయి, దీనిని నేడు విద్యలో కెరీర్ కౌన్సెలింగ్ కోసం విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తున్నారు. వ్యాపారంలో, ఇది సిబ్బంది ఎంపికలో, ముఖ్యంగా నిర్వాహకులను ఎంచుకోవడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది క్లినికల్ డయాగ్నసిస్‌లో మరియు ఆందోళన, సర్దుబాటు మరియు ప్రవర్తనా సమస్యలను అంచనా వేయడం ద్వారా చికిత్సను ప్రణాళిక చేయడానికి కూడా ఉపయోగించబడుతుంది.

Important Points

16 PF పరీక్ష కాటెల్ సిద్ధాంతంపై ఆధారపడి ఉంటుంది: కాటెల్ ఈ 16 వ్యక్తిత్వ కారకాల ఆధారంగా ఒక అంచనాను అభివృద్ధి చేశాడు. ఈ పరీక్షను 16PF వ్యక్తిత్వ ప్రశ్నాపత్రం అని పిలుస్తారు మరియు నేటికీ తరచుగా ఉపయోగించబడుతుంది, ముఖ్యంగా కెరీర్ కౌన్సెలింగ్ , వైవాహిక కౌన్సెలింగ్ మరియు ఉద్యోగి పరీక్ష మరియు ఎంపిక కోసం వ్యాపారంలో.

Key Points

రేమండ్ కాటెల్ ఈ క్రింది 16 వ్యక్తిత్వ పరిమాణాలను వివరించాడు:-

సారాంశం: ఊహాత్మక వర్సెస్ ఆచరణాత్మకం
అవగాహన : ఆందోళన వర్సెస్ నమ్మకం
ఆధిపత్యం: బలవంతం వర్సెస్ లొంగడం
భావోద్వేగ స్థిరత్వం: ప్రశాంతత వర్సెస్ అధిక ఒత్తిడి
జీవనోపాధి: ఆకస్మికం వర్సెస్ సంయమనం
మార్చడానికి నిష్కాపట్యత: అనువైన వర్సెస్ సుపరిచితమైన దానితో అనుబంధం
పరిపూర్ణత: నియంత్రణ వర్సెస్ క్రమశిక్షణ లేనిది
గోప్యత: వివేకం వర్సెస్ బహిరంగత
తార్కికం: సారాంశం వర్సెస్ కాంక్రీటు
నియమ స్పృహ: అనుగుణంగా ఉండటం వర్సెస్ పాటించకపోవడం
స్వావలంబన: స్వయం సమృద్ధి వర్సెస్ ఆధారపడటం
సున్నితత్వం: సున్నితమైన మనసున్నవారు వర్సెస్ కఠినమైన మనసున్నవారు
సామాజిక ధైర్యం: నిరాటంకంగా వర్సెస్ సిగ్గు
ఉద్రిక్తత: ఇన్‌పేషెంట్ వర్సెస్ రిలాక్స్డ్
నిఘా: అనుమానం వర్సెస్ నమ్మకం
వెచ్చదనం: అవుట్‌గోయింగ్ వర్సెస్ రిజర్వ్డ్

కాబట్టి, 16 PF పరీక్ష కాటెల్ సిద్ధాంతంపై ఆధారపడి ఉందని మనం నిర్ధారించవచ్చు .

Additional Information

హాన్స్ ఐసెంక్ (1916-1997): బ్రిటిష్ మనస్తత్వవేత్త హాన్స్ ఐసెంక్ వ్యక్తిత్వ నమూనాను అభివృద్ధి చేశాడు.మూడు సార్వత్రిక లక్షణాలు; అంతర్ముఖం/బహిర్ముఖం, నాడీవాదం/భావోద్వేగ స్థిరత్వం మరియు మానసికవాదం.

ఆల్పోర్ట్ సిద్ధాంతం: ఆల్పోర్ట్ వ్యక్తిగత స్వభావాలను మూడు గ్రూపులుగా వర్గీకరించాడు,

కార్డినల్ లక్షణాలు
కేంద్ర లక్షణాలు
ద్వితీయ లక్షణాలు

28. కింది వాటిలో వృద్ధికరణం, సిమ్యులేషన్, వర్చువలైజేషన్ మొదలైన ప్రక్రియల ద్వారా కంటెంట్‌ను సూచించడంలో సాంకేతికత పాత్ర గురించి ఏది?

A. సాంకేతిక విషయ పరిజ్ఞానం

B. విషయ పరిజ్ఞానం

C. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం

D. బోధనా శాస్త్ర విషయ పరిజ్ఞానం

Solution

సమాచార మరియు సమాచార సాంకేతికత (ICT) తరచుగా కంప్యూటర్లు మరియు సాఫ్ట్‌వేర్ వంటి పరికరాలతో ముడిపడి ఉంటుంది, అయితే ఇది రేడియో, టెలివిజన్ మరియు టెలిఫోన్ వంటి సాంప్రదాయ సాంకేతికతలను కూడా కలిగి ఉంటుంది. ఇది టెలికమ్యూనికేషన్ల ద్వారా సమాచారానికి ప్రాప్తిని అందించే సాంకేతికతలను సూచిస్తుంది.

Key Points సాంకేతిక బోధనా విషయ పరిజ్ఞానం (TPACK) చట్రం అనేది అర్థవంతమైన మార్గాల్లో బోధన మరియు అభ్యాసంలో సాంకేతికతను ఏకీకృతం చేయడానికి మార్గనిర్దేశం చేసే చట్రం. ఈ చట్రం యొక్క భాగాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

TCK (టెక్నాలజీ కంటెంట్ నాలెడ్జ్): ఇది వృద్ధికరణం, సిమ్యులేషన్, వర్చువలైజేషన్, రూపకంగా పనిచేయడం వంటి ప్రక్రియల ద్వారా కంటెంట్‌ను ప్రాతినిధ్యం వహించడంలో సాంకేతికత పాత్ర గురించి . కంటెంట్ బోధనను పరిమితం చేసే మరియు సులభతరం చేసే సాంకేతికతల మధ్య తేడాను గుర్తించడంలో ఇది ఉపాధ్యాయులకు సహాయపడుతుంది.
CK (జీవిత శాస్త్రం): కంటెంట్ యొక్క లోతైన జ్ఞానం, ఇందులో జీవిత శాస్త్రం, చరిత్ర మొదలైన వాటి వంటి బోధించబడే విభాగంలోని భావనలు, సిద్ధాంతాలు, ఆలోచనలు మరియు ఇతర అంశాల జ్ఞానం ఉంటుంది.
TK (సాంకేతిక పరిజ్ఞానం): ICTని నిర్వహించే నైపుణ్యాలు మరియు వివిధ సాంకేతికతలు, వాటి స్వభావం, సామర్థ్యం మరియు బోధనా పనులను సాధించడానికి వాటిని ఉపయోగించే మార్గాలపై అవగాహన.
PCK (బోధనా శాస్త్ర విషయ పరిజ్ఞానం): అభ్యాసకుల ముందస్తు జ్ఞానం, వారి సాధారణ అపోహలు, బోధనా లక్ష్యాలు మరియు విషయ స్వభావాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఉపాధ్యాయులు విషయ వివరణను పొందేలా చేస్తుంది.
TK (సాంకేతిక పరిజ్ఞానం): ICTని నిర్వహించే నైపుణ్యాలు మరియు వివిధ సాంకేతికతలు, వాటి స్వభావం, సామర్థ్యం మరియు బోధనా పనులను సాధించడానికి వాటిని ఉపయోగించే మార్గాలపై అవగాహన.
TPK (టెక్నాలజీ బోధనా శాస్త్రం జ్ఞానం): సాంకేతికత బోధనా శాస్త్రానికి ఎలా మద్దతు ఇస్తుంది లేదా అడ్డుకుంటుంది అనే దాని గురించి జ్ఞానం.
TPACK (సాంకేతిక బోధనా విషయ పరిజ్ఞానం): ఇది సాంకేతికత, బోధనా శాస్త్రం మరియు కంటెంట్, వాటి ఖండనలు మరియు అవి ఒకదానికొకటి ప్రభావితం చేసే విధానాన్ని కలిగి ఉన్న సమగ్ర జ్ఞానం.

అందువల్ల, సాంకేతిక విషయ పరిజ్ఞానం అని మేము నిర్ధారించాము వృద్ధికరణం, సిమ్యులేషన్, వర్చువలైజేషన్ మొదలైన ప్రక్రియల ద్వారా కంటెంట్‌ను సూచించడంలో సాంకేతికత పాత్ర గురించి.

29. సామాజిక అభ్యసనం ఇలా పనిచేస్తుంది :

A. నియమావళి అభ్యసనం

B. అదనపు అభ్యసనం

C. పాఠశాల అభ్యసనానికి ప్రత్యామ్నాయం

D. అనియమావళి అభ్యసనం

Solution

సామాజిక అభ్యసనం అనేది సాంప్రదాయ తరగతి గది వెలుపల, తరచుగా స్థానిక సమాజాలలో, పరస్పర చర్యలు, అనుభవాలు మరియు అనధికారిక విద్యా వాతావరణాల ద్వారా జరిగే అభ్యసనాన్ని సూచిస్తుంది.

Key Points

ఇది సాధారణంగా అనియమావళి అభ్యసనం గా వర్గీకరించబడుతుంది, ఎందుకంటే ఇది పాఠశాలల నిర్మాణాత్మకమైన మరియు అధికారిక పాఠ్యాంశాలను అనుసరించదు, అయితే ఇది వ్యక్తిగత మరియు సామాజిక అభివృద్ధిలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.
అనియమావళి అభ్యసనం వర్క్‌షాప్‌లు, సమాజ ఆధారిత ప్రాజెక్టులు, సహచర అభ్యసనం మరియు అధికారిక విద్య కంటే మరింత సౌకర్యవంతమైన, తక్కువ నిర్మాణాత్మకమైన విధానంలో జ్ఞానం మరియు నైపుణ్యాలను మెరుగుపరిచే ఇతర కార్యకలాపాల ద్వారా జరుగుతుంది.
ఈ రకమైన అభ్యసనం అధికారిక పాఠశాల విద్యకు అనుబంధంగా ఉంటుంది మరియు ఆచరణాత్మక నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడానికి, సమాజ నిమగ్నతను పెంపొందించడానికి మరియు జీవితకాల అభ్యసనాన్ని మద్దతు ఇవ్వడానికి సహాయపడుతుంది.

కాబట్టి, సామాజిక అభ్యసనం అనియమావళి అభ్యసనం గా పనిచేస్తుంది అని నిర్ధారించబడింది.

30. కింది వాటిలో అనుభవపూర్వక అభ్యాసానికి బలం కానిది ఏది ?

A. ఇది నిజమైన అభ్యాస అనుభవాలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది.

B. ఇది ప్రయోగ ఆధారిత అంశాలతో మాత్రమే బాగా పనిచేస్తుంది.

C. ఇది విద్యార్థుల నేతృత్వంలోని మరియు వ్యక్తిగతంగా మెరుగుపరచబడిన పద్ధతి.

D. ఇది భవిష్యత్ కెరీర్‌గా అభ్యాసానికి సంబంధించిన పనిని ఎంచుకోవడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.

Solution

అనుభవపూర్వక అభ్యాసం అనేది విద్యార్థులు ప్రత్యక్ష అనుభవాలు, ప్రతిబింబం మరియు చురుకైన నిశ్చితార్థం ద్వారా జ్ఞానాన్ని పొందే ఒక విధానం.

Key Points

“ఇది ప్రయోగ-ఆధారిత అంశాలతో మాత్రమే బాగా పనిచేస్తుంది” అనేది అనుభవపూర్వక అభ్యాసానికి బలం కాదు.
ఈ విధానం ప్రయోగాలు అవసరమయ్యే విషయాలకే పరిమితం కాదు ; దీనిని కళలు, మానవీయ శాస్త్రాలు, సామాజిక శాస్త్రాలు మరియు వృత్తిపరమైన శిక్షణతో సహా వివిధ విభాగాలలో అన్వయించవచ్చు.
ఉదాహరణకు, క్షేత్ర పర్యటనలు, రోల్-ప్లేయింగ్, కేస్ స్టడీస్ మరియు ప్రాజెక్ట్ ఆధారిత అభ్యాసం అన్నీ ప్రయోగాత్మక పద్ధతులు, ఇవి ప్రయోగ-ఆధారిత అంశాలకు మించి విభిన్న విషయాలకు వర్తిస్తాయి.

అందువల్ల, ఇది ప్రయోగ ఆధారిత అంశాలతో బాగా పనిచేస్తుంది, కానీ అనుభవపూర్వక అభ్యాసానికి బలం కాదు.

Hint

నిజమైన అభ్యాస అనుభవాలపై ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం వల్ల నిశ్చితార్థం మరియు జ్ఞాన నిలుపుదల పెరుగుతుంది.
విద్యార్థుల నేతృత్వంలో మరియు వ్యక్తిగతంగా మెరుగుపరచబడటం వ్యక్తిగతీకరించిన అభ్యాసం మరియు స్వీయ-ఆవిష్కరణకు అనుమతిస్తుంది.
అభ్యాసానికి సంబంధించిన పని అవకాశాలను అందించడం వల్ల విద్యార్థులు విద్యను కెరీర్ ఎంపికలతో అనుసంధానించడానికి సహాయపడుతుంది.

31. భాషా బోధన మరియు అభ్యసన ప్రక్రియలో పాఠ్యపుస్తకం:

A. ఏకైక సాధనం

B. సాధనాలలో ఒకటి

C. మదింపు సాధనం

D. ఉపాధ్యాయులు మరియు విధాన నిర్ణేతలకు మార్గదర్శి

Solution

విస్తరణ విద్యలో బోధన-అభ్యసన ప్రక్రియ హృదయంగా ఉంటుంది మరియు అభివృద్ధి లక్ష్యాలు మరియు ఉద్దేశ్యాల నెరవేర్పు దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. బోధన మరియు అభ్యసనం దగ్గరి సంబంధిత పదాలు, మరియు బోధన-అభ్యసన ప్రక్రియలో, ఉపాధ్యాయుడు, విద్యార్థి, పాఠ్యాంశం మరియు ఇతర వేరియబుల్స్ (బోధనా పద్ధతులు, ఆడియో-విజువల్ సహాయాలు, భౌతిక సదుపాయాలు మొదలైనవి) పూర్వ నిర్ణయించిన లక్ష్యాలను సాధించడానికి వ్యవస్థీకృతమైన విధానంలో ఏర్పాటు చేయబడతాయి.

Key Points

పాఠ్యపుస్తకాలు అన్ని రకాల విద్యా సంస్థలలో భాషా తరగతి గదులలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. భాషా బోధన మరియు అభ్యసన రంగంలో పాఠ్యపుస్తకాలు చాలా కీలకమైన పాత్ర పోషిస్తాయి మరియు తదుపరి ముఖ్యమైన అంశంగా పరిగణించబడతాయి

పాఠ్యపుస్తకం ఉపాధ్యాయుని చేతిలోని సాధనాలలో ఒకటి మరియు ఉపాధ్యాయుడు దానిని ఎలా ఉపయోగించాలో మరియు అది ఎంత ఉపయోగకరంగా ఉంటుందో తెలుసుకోవాలి.
ఇది వాస్తవాలు మరియు సమాచారాన్ని అందించే బోధనా సామగ్రి.
కాబట్టి, ఒక కోర్సు అభివృద్ధి చేయబడి నిర్మించబడిన ఆధారం.

పాఠ్యపుస్తకంలో ఉన్నవి:-

కార్యక్రమం కోసం నిర్మాణం మరియు పాఠ్యాంశం.
బోధనా విధానాల సూచించిన క్రమం.
వివిధ రకాల అభ్యసన వనరులు వంటి వర్క్ బుక్స్, సిడీలు మరియు కాసెట్లు, వీడియోలు, సిడి రోమ్స్ మరియు సమగ్ర బోధనా మార్గదర్శకాలు.
ప్రభావవంతమైన భాషా నమూనాలు మరియు ఇన్పుట్ మరియు సమాచారం యొక్క సమతుల్య ప్రదర్శన.
సంస్థీకృత అభ్యసన అనుభవాల యూనిట్లు.

కాబట్టి, ఇది నిర్ధారించబడింది భాషా బోధన మరియు అభ్యసన ప్రక్రియలో, పాఠ్యపుస్తకం సాధనాలలో ఒకటి.

32. సారాంశ మూల్యాంకనం

A. నిర్దిష్ట కాల వ్యవధిలో అభ్యర్థి నైపుణ్యాలను తీర్పు చెబుతుంది

B. అభ్యర్థి ప్రక్రియపై దృష్టి పెడుతుంది

C. పాఠశాలల్లో వారపు పరీక్షలు నిర్వహించడం

D. ఇది మరింత నిర్మాణాత్మకమైనది మరియు మరింత సానుకూల అభిప్రాయాన్ని సృష్టిస్తుంది

Solution

మూల్యాంకనం అనేది విద్యా మూల్యాంకనం, సమాచారాన్ని సేకరించే మరియు తరగతి పనిని చదవడానికి వ్యవస్థీకృతమైన మార్గం, ఇది విద్యార్థుల పనితీరును అభ్యసనం మరియు అభివృద్ధి పరంగా మార్గనిర్దేశం చేయడానికి మరియు మెరుగుపరచడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.

విద్యార్థుల అభ్యసన పురోగతి మరియు నైపుణ్యాలను లేదా ఏదైనా అకాడెమిక్ సహాయం అవసరాన్ని అంచనా వేయడానికి ఉపాధ్యాయులు ఉపయోగించే అనేక పద్ధతులు ఉన్నాయి. ఇది వాస్తవానికి విద్య లక్ష్యాలు నెరవేరాయో లేదో నిర్ణయిస్తుంది.

Key Points

సా రాంశ మూల్యాంకనం /అభ్యసన మూల్యాంకనం:

ఇది కొన్ని ప్రమాణాలతో పోల్చి చూస్తూ విద్యార్థి అభ్యసనాన్ని మూల్యాంకనం చేస్తుంది. ఇది అభ్యర్థుల విజయాలను ఖచ్చితంగా వివరించి వారిని తదుపరి తరగతులకు ప్రోత్సహించడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
ఇది నిర్దిష్ట కాల వ్యవధిలో అభ్యర్థి నైపుణ్యాల గురించి తీర్పులు చెబుతుంది మరియు ‘సారాంశం’ ఒక విద్యార్థి ఎంత నేర్చుకున్నాడో కాల వ్యవధిలో చూపుతుంది.
ఇది టెర్మ్ లేదా సంవత్సరం చివరిలో వారిని అంచనా వేయడం ద్వారా విద్యార్థుల అభ్యసన స్థాయిని కొలుస్తుంది, ధృవీకరిస్తుంది మరియు నివేదిస్తుంది.
ఇది నిర్దిష్ట సమయంలో నిర్వహించబడటం వల్ల ఇది ఒక అధికారిక మూల్యాంకన పద్ధతిగా పరిగణించబడుతుంది. ఉదాహరణ: టెర్మ్-ఎండ్ పరీక్ష, రాయబడిన పరీక్షలు, యూనిట్ పరీక్షలు, ఫైనల్ ప్రాజెక్టులు మొదలైనవి.

కాబట్టి, సారాంశ మూల్యాంకనం నిర్దిష్ట కాల వ్యవధిలో అభ్యర్థి నైపుణ్యాలను తీర్పు చెబుతుంది అని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది

33. ప్రాథమిక స్థాయి తరగతులలో, విద్యార్థులను వారి తల్లి మాతృభాషలో బోధించాలి ఎందుకంటే

A. ఇది విద్యార్థులు బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.

B. విద్యార్థులకు ఇది ఒక అధికారిక వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.

C. ఉపాధ్యాయుడు ఆత్మవిశ్వాసాన్ని పెంచుకుంటాడు.

D. ఇది విద్యార్థి యొక్క ప్రాంతీయ భాషను ప్రోత్సహిస్తుంది.

Solution

భారతదేశం అనేక భాషలు మరియు ఉపభాషలు కలిగిన బహుభాషా దేశం. దేశంలో ఐదు వేర్వేరు భాషా కుటుంబాలకు చెందిన సుమారు 1652 భాషలు మరియు ఉపభాషలు ఉన్నాయి.

Key Points

తల్లి మాతృభాష అంటే ఒక వ్యక్తి జన్మించినప్పటి నుండి ఎదుర్కొంటున్న భాష. ఒక బిడ్డ యొక్క మొదటి భాష వ్యక్తిగత, సామాజిక మరియు సాంస్కృతిక గుర్తింపులో భాగం.
విద్యార్థులు మొదటిసారి పాఠశాలకు వచ్చినప్పుడు వారు తమ తల్లి మాతృభాషతో వస్తారు, ఎందుకంటే అది తెలియకుండానే నేర్చుకుంటారు మరియు దానికి ఎటువంటి औపచారిక బోధన అవసరం లేదు.
ప్రాథమిక స్థాయి తరగతులలో, విద్యార్థులను వారి తల్లి మాతృభాషలో బోధించాలి ఎందుకంటే ఇది పిల్లలు బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి మరియు కొత్త భావనలను సులభంగా అర్థం చేసుకోవడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.
ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థులు ఏ భాషను ఉపయోగించాలనుకుంటున్నారో అనుమతించడం ద్వారా విద్యార్థుల తల్లి మాతృభాషను ఉపయోగించవచ్చు మరియు ఉపాధ్యాయుడు స్వయంగా సాధారణ భాషలో మాట్లాడాలి.
విద్యార్థులు తమ తల్లి మాతృభాషలో సంభాషించడానికి మరియు వ్యక్తీకరించడానికి ప్రోత్సహించడం వలన అన్ని విద్యార్థులు ఏ భాష, సామాజిక మరియు సాంస్కృతిక నేపథ్యం నుండి వచ్చినా స్వీకరించబడ్డారని మరియు గౌరవించబడ్డారని భావిస్తారు.

కాబట్టి, ప్రాథమిక స్థాయి తరగతులలో, విద్యార్థులను వారి తల్లి మాతృభాషలో బోధించాలి ఎందుకంటే ఇది విద్యార్థులు బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. అని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది.

34. భాషావేత్త జెస్పెరిన్ పేరు ఈ క్రింది ఏ పద్ధతితో అనుసంధానించబడి ఉంది?

A. వ్యాకరణ – అనువాద పద్ధతి

B. ప్రత్యక్ష పద్ధతి

C. శ్రవణ-భాషా పద్ధతి

D. నిర్మాణాత్మక పద్ధతి

Solution

వ్యాకరణ అనువాదం ఒక సంప్రదాయ పద్ధతి, దీని ద్వారా వ్యాకరణం యొక్క వివరణాత్మక అధ్యయనంతో భాషను బోధిస్తారు. అందువల్ల, విద్యార్థులు తమ మాతృభాష నుండి లక్ష్య భాషకు వాక్యాలను అనువదించడంలో వ్యాకరణ నియమాన్ని వర్తిస్తారు.

Key Points

భా షావేత్త జెస్పెరిన్ పేరు వ్యాకరణ – అనువాద పద్ధతి తో అనుసంధానించబడి ఉంది. ఇది ఇంగ్లీషును బోధించడానికి యూరోప్‌లో విస్తృతంగా ఉపయోగించబడింది.
ఇది ఇంగ్లీష్ భాషా బోధనలో అనువాదం, క్లాసికల్ మరియు సంప్రదాయ పద్ధతిగా కూడా పిలువబడుతుంది. ఇది భారతీయ పాఠశాలల్లో విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుంది.
ఈ పద్ధతిలో, బోధన యూనిట్ పదం మరియు ఉపాధ్యాయుడు ఇంగ్లీషులోని ప్రతి పదం, పదబంధం మరియు వాక్యాన్ని విద్యార్థుల మాతృభాషలోకి అనువదిస్తారు.
ఈ పద్ధతి భారతదేశంలో ఇంగ్లీష్ ప్రమాణాలను అనుసరించడానికి కారణాలలో ఒకటి. దశలు అధికారిక నుండి కార్యాత్మకంగా ఉంటాయి మరియు పదబంధాలను అర్థంలో ఉత్తమంగా గ్రహించవచ్చు.

కాబట్టి, భాషావేత్త జెస్పెరిన్ పేరు వ్యాకరణ – అనువాద పద్ధతి తో అనుసంధానించబడి ఉందని నిర్ధారించబడింది.

35. భాషా నైపుణ్యాలకు సంబంధించి ఈ క్రింది వాటిలో ఏ ప్రకటన సత్యం?

A. వినడం మరియు చదవడం ఉత్పాదక నైపుణ్యాలు

B. వినడం మరియు మాట్లాడటం గ్రహణ నైపుణ్యాలు

C. వినడం ఒక ఉత్పాదక నైపుణ్యం కానీ చదవడం ఒక గ్రహణ నైపుణ్యం

D. వినడం గ్రహణ నైపుణ్యం కానీ మాట్లాడటం ఒక ఉత్పాదక నైపుణ్యం

Solution

భాషా నైపుణ్యాలు ఏ పరిసరాలలోనైనా సమర్థవంతమైన కమ్యూనికేషన్‌కు మరియు ఇతరులతో సంభాషించడానికి అవసరం. ఇది సరైన మరియు సమర్థవంతమైన అంతర్ వ్యక్తిగత కమ్యూనికేషన్ కోసం ఒక వ్యక్తి భాషను అర్థం చేసుకోవడానికి మరియు ఉత్పత్తి చేయడానికి అనుమతిస్తుంది.

Key Points

నా లుగు ప్రాథమిక భాషా నైపుణ్యాలు మరియు వాటి సహజ క్రమం వినడం-మాట్లాడటం-చదవడం-రాయడం.
భాష యొక్క ఈ ప్రాథమిక నైపుణ్యాలను రెండు వర్గాలుగా విభజించారు, అవి గ్రహణ మరియు ఉత్పాదక నైపుణ్యాలు.

సంక్షిప్తంగా అర్థం చేసుకుందాం:

ఉత్పాదక నైపుణ్యాలు:
- భాష యొక్క ఉత్పాదక నైపుణ్యాలు మాట్లాడటం మరియు రాయడం ఎందుకంటే ఈ నైపుణ్యాలు ఒక విద్యార్థి యొక్క భాషను ఉత్పత్తి చేసే సామర్థ్యాన్ని కొలవగలవు.
- రెండు నైపుణ్యాలు ప్రసంగం లేదా వ్రాత పరీక్షల ద్వారా భాషా ఉత్పత్తి లేదా అవుట్‌పుట్‌తో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.
గ్రహణ నైపుణ్యాలు:
- భాష యొక్క గ్రహణ నైపుణ్యాలు వినడం మరియు చదవడం ఎందుకంటే ఈ నైపుణ్యాలకు భాష ఉత్పత్తి అవసరం లేదు.
- ఈ నైపుణ్యాలు ఒక వ్యక్తి యొక్క భాషను అర్థం చేసుకోవడం మరియు గ్రహించే సామర్థ్యంపై దృష్టి పెడతాయి.

కాబట్టి, ‘వినడం గ్రహణ నైపుణ్యం కానీ మాట్లాడటం ఒక ఉత్పాదక నైపుణ్యం’ భాషా నైపుణ్యాలకు నిజమని ముగించవచ్చు.

36. వినడం పాఠం ప్రణాళికలో కింది వాటిలో ఏది ముఖ్యమైన అంశం కాదు?

A. మాట్లాడేవారి లింగం.

B. మాట్లాడేవారి సంఖ్య.

C. రెకార్డింగ్‌ను నిలిపివేయడం.

D. మాట్లాడే వేగం.

Solution

వినడం పాఠం అనేది విద్యార్థుల మాట్లాడే భాషను అర్థం చేసుకునే సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి రూపొందించబడిన ఒక బోధనా కార్యక్రమం.

ఈ రకమైన పాఠంలో, విద్యార్థులు సంభాషణలు, ప్రసంగాలు లేదా ఆడియో రికార్డింగ్‌లు వంటి మాట్లాడే వచనాలకు గురవుతారు మరియు వారి వినడం అవగాహన మరియు శ్రవణ నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసే వ్యాయామాల ద్వారా మార్గనిర్దేశం చేయబడతారు.

Key Points

వినడం పాఠం ప్రణాళిక చేసేటప్పుడు, విద్యార్థులు ఆడియో కంటెంట్‌ను ఎంత ప్రభావవంతంగా అర్థం చేసుకోగలరో మరియు దానితో ఎలా పాల్గొనగలరో అనే దానిపై ప్రత్యక్షంగా ప్రభావం చూపే అంశాలపై దృష్టి సారించబడుతుంది.
వినడం పాఠం ప్రణాళికలో ముఖ్యమైన అంశాలు:
- మాట్లాడేవారి సంఖ్య: విద్యార్థులు వేర్వేరు స్వరాలు మరియు దృక్కోణాలకు ఎలా అనుగుణంగా ఉండాలి అనేది నిర్ణయిస్తుంది.
- రెకార్డింగ్‌ను నిలిపివేయడం: విద్యార్థులు సమాచారాన్ని ప్రాసెస్ చేయడానికి మరియు ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వడానికి అనుమతిస్తుంది.
- మాట్లాడే వేగం: విద్యార్థులు ఆడియోను ఎంత సులభంగా అనుసరించగలరో మరియు అర్థం చేసుకోగలరో అనే దానిపై ప్రభావం చూపుతుంది.

Hint

మాట్లాడేవారి లింగం సాధారణంగా పాఠం ప్రణాళికలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం కాదు. మాట్లాడేవారి స్వరాలలో వైవిధ్యం వినడం అనుభవాల శ్రేణిని అందించడానికి ప్రయోజనకరంగా ఉండవచ్చు, కానీ ఇది పేర్కొన్న ఇతర అంశాల మాదిరిగానే చాలా కీలకం కాదు.

కాబట్టి, మాట్లాడేవారి లింగం వినడం పాఠం ప్రణాళికలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం కాదు.

37. మా తాత గొప్ప వదాన్యుడు. (గీత గీసిన పదం యొక్క అర్థాన్ని గుర్తించండి).

A. ఉపన్యాసకుడు

B. కవి

C. దాత

D. బలవంతుడు

Solution

సరైన సమాధానం: “దాత”

కీలక అంశాలు:

వదాన్యుడు(నామవాచకము): ఇచ్చువాడు, దాత అని అర్థం.
ఉపన్యాసకుడు: ఒక ప్రత్యేకమైన విషయాన్ని లేక సమాచారాన్ని నోటితో బోధించడానికి లేక ప్రదర్శించడానికి ఉద్దేశించబడిన విద్యే ఉపన్యాసం. ఉపన్యాసం ఇచ్చే వ్యక్తిని ఉపన్యాసకుడు అంటారు.
కవి(నామవాచకం): కవిత్వము చెప్పేవాడు కవి.
దాత: దానము చేసే వాడు దాత. ఉదాహరణ: కర్ణుడు చాలా పెద్ద దానవీరుడు. Person who makes a gift of property(పర్సన్ హూ మేక్స్ అ గిఫ్ట్ ఆఫ్ ).
బలవంతుడు(నామవాచకం): శక్తిమంతుడు, బలం అధికంగా కలవాడు అని అర్థం.
ఎంపికల్లో ఉన్న పదాలను మనం గమనించగా ‘దాత’ సరైన సమాధానం అవుతుంది అని మనం చూడవచ్చును.

38. క్రింది వానిలో ద్విగు సమాసం కానిది ఏది గుర్తించండి

A. దశ దిక్కులు

B. వృక్ష వాటిక

C. నవ రసములు

D. మూడు అంశాలు

Solution

సరైన సమాధానం : వృక్ష వాటిక

కీలక అంశం :

వృక్ష వాటిక అనగా వృక్షముల యొక్క వాటిక అని అర్ధం. ఇది షష్టి తత్పురుష సమాసం.

షష్టి తత్పురుష సమాసం:షష్టి తత్పురుష సమాసం నందు పూర్వపదము షష్టి విభక్తిలో ఉండును.

అదనపు సమాచారం

ద్విగు సమాసం:సంఖ్యలను తెలియజేసే శబ్దాలు విశేషణాలై పూర్వపదాలుగా గల తత్పురుష సమాసం ద్విగు సమాసం అని చెప్పబడుతుంది.

ఉదా : ముల్లోకములు = ముడైన లోకములు

ఉదాహరణ :

పంచ పాండవులు = ఐదు సంఖ్య గల పాండవులు

పైన అంశాలు గమనించగా ద్విగు సమాసం కానిది వృక్ష వాటిక అని మనం చెప్పవచ్చు.

39. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

‘ఉదుట( ‘పదంలోని గురు లఘు క్రమం ఈ విధంగా ఉంటుంది.

A. III

B. IIU

C. UII

D. UUU

Solution

సరైన సమాధానం : III

కీలక అంశం : ఉదుట పదం యొక్క గురు లఘువులు III

అదనపు సమాచారం :

లఘువు :

రెప్పపాటు కాలంలో లీడ చిటికి వేసే కాలంలో ఉచ్ఛరించే అక్షరాలు ” లఘువు” ఇవి హ్రస్వాక్షరాలుగా మనం పిలుచుకొనే అక్షరాలు. లఘువు అని లేపడానికి గుర్తు – Iల
హ్రస్వాచ్చులు అని లఘువులు. ఇవి మొత్తం ఏడు.
అ-I , ఇ-I , ఉ-I మొదలైనవి

గురువు :

లఘువు ఉచ్ఛరించే సమయం కంటే, ఎక్కువ సమయం అవసరమయ్యే అక్షరాలు ” గురువులు” గురువు అని తెలపడానికి గుర్తు – U గు
దీర్ఘాచ్చులు అని గురువులు. ఇవి మొత్తం తొమిది
ఆ-U , ఈ-U , ఊ-U మొదలైనవి

40. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

ఈ క్రింది పదాలలో సవర్ణ దీర్ఘ సంధికి ఉదాహరణ.

A. లతాగ్రములు

B. కపోతకములు

C. సరసోదకములు

D. వోసరించు

Solution

సరైన సమాధానం : లతాగ్రాములు

కీలక అంశం : లతాగ్రాములు పదాన్ని విడదీయుగా లత + అగ్రములు అని అర్ధం. ఇది సవర్ణదీర్ఘసంధి

అదనపు సమాచారం :

సవర్ణదీర్ఘ సంధి అంటే సమమైన వర్ణములో దీర్ఘము వచ్చు సంధి అని అర్దం, అ ఆలు , ఇ ఈలు , ఉ ఊలు ఋ ఋూలు సవర్ణములు .
అ ఆలకు అ ఆలు, ఇ ఈ లకు ఇ ఈ లు, ఉ ఊ లకు ఉ ఊలు, ఋ ఋూలకు ఋ ఋూలు పరమైనప్పుడు వాటి దీర్ఘము ఏకాదేశమగును.

ఉదా : సు+ ఉక్తి = సూక్తి

భాను+ ఉదయము = భానుదయము

వధు+ ఉన్నతి = వధున్నతి

పైన అంశాలు గమనించగా లతాగ్రములు అనేది సవర్ణదీర్ఘ సంధి అని మనం చెప్పవచ్చు.

41. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

మౌక్తికంబులు పదానికి అర్థం

A. చుక్కలు

B. ముత్యాలు

C. వజ్రములు

D. రత్నములు

Solution

సరైన సమాధానం : ముత్యాలు

కీలక అంశం :

చాతక పక్షులు వాన నీటిని త్రాగును – అవి వాన వచ్చు కాలమున ,మేఘములకై – యెదురుచూచుచుండును. వాన పడగానే – అవి యెట్లు త్రాగినవో ఇందు వర్ణితము.
ఆకలి చేత ఆ వానబిందు వులను- కబశించుచున్నవి- నీటిని వీ బల్ఫు చున్నవి = మధ్యమధ్య వడగండ్లు పడుచున్నప్పుడు వానిని తప్పించుకొను చున్నవి
మేఘములడ్డుపడిన వానిని త్రోసివేయుచున్నవి- మెజువులు మెటిసినప్పుడు వాని పైకెక్కి ఆడుచున్నవి- మెటుపులు తీగవలెనుండును
మేలుపు తీగ అన్నీ వాడుక- కావున బాతక పక్షి దాని యాందాడుచున్నది- ఇది స్వాభావికవమే- ఆ పైని చాతకములాకాళమున ఎంతో. పైకి గూడు ఎగురు చున్నవి.

అదనపు సమాచారం :

జాతక = చాతక

పోతకము = పక్షి

మ్రింగి = తాగి

మౌక్తికంబులు = ముత్యాలు

కుందున = కురవగా

లతా తీగ

పైన అంశాలు గమనించగా మౌక్తికంబులు అంటే ముత్యాలు అని మనం చెప్పవచ్చు.

42. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

ఈ పద్య ఛందస్సు ఏ వృత్తానికి చెందినది

A. చంపకమాల

B. ఉత్పలమాల

C. శార్దూలము

D. మత్తేభము

Solution

సరైన సమాధానం : చంపకమాల

కీలక అంశం : పైన పద్యంలో ప్రతి పాదంలో 21 అక్షరాలు ఉన్నాయి. 28 మాత్రలు ఉన్నాయి. 11 వ అక్షరము యతి స్థానం. అలాగే ప్రాస నియమం ఉంది కాబట్టి ఇది చంపకమాల

అదనపు సమాచారం :

వృత్తం రకానికి చెందినది
ప్రకృతి ఛందమునకు చెందిన 711600 వ వృత్తము
21 అక్షరములు ఉండును
28 మాత్రలు ఉండును. 4 పాదములు ఉండును
ప్రాస నియమం కలదు.
ప్రతి పాదముననందు 11 వ అక్షరం యతి స్థానం
ప్రతి పాదమునందు న జ భ జ జ జ ర గుణములు ఉండును

పైన అంశాలు గమనించగా పైన పద్యం చంపకమాల ఛందస్సు అని మనం చెప్పవచ్చు.

43. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

‘సరసోదకము’ లోని సంధి?

A. సవర్ణదీర్ఘ సంధి

B. గుణ సంధి

C. త్రిక సంధి

D. వృద్ధి సంధి

Solution

సరైన సమాధానం : వృద్ధి సంధి

కీలక అంశం : సరసోదకము విడదీయుగా సరస= ఓదకము అని అర్ధం ఇది వృద్ధి సంధి.

అదనపు సమాచారం :

సవర్ణదీర్ఘ సంధి : అ,ఇ, ఋ లకు స్వర్ణాచ్చులు పరమైతే వరసగా వాటి దీర్ఘాలు ఏకాదేశంగా వస్తాయి. ఉదా : రామ+ ఆలయం = రామాలయం

గుణ సంధి : అకారానికి ఇ, ఉ, ఋలు పరమైతే ఏకంగా ఏ, ఓ అర్ లు ఏకాదేశమవుతాయి. ఏ, ఓ, అర్ లను గుణాలు అంటారు. ఉదా : ధర్మ+ ఇంద్ర = ధర్మేంద్ర

వృద్ధి సంధి :అకారానికి ఏ, ఐలు గానీ ఓ, ఔ గానీ పరమైతే ఐకారం, ఓవ్కారం ఏకాదేశమవుతాయి. ఐ, ఔ లను వృద్ధులు అంటారు. ఉదా : సరస+ ఉదకము = సరసోదకము

త్రిక సంధి : ఆ, ఈ, ఏ సర్వనామలను త్రికాలు అంటారు. త్రికం తర్వాత అసంయుక్త హల్లు ఉంటే అది ద్విత్వం బహుళంగా వస్తుంది. ద్విరుక్తమైన హల్లు పరమైతే ఆచ్ఛికమైన దీర్ఘానికి హ్రస్వం వస్తుంది. ఉదా : ఆ + బాలుడు = అబ్బాలుడు

పైన అంశాలు గమనించగా సరసోదకము వృద్ధి సంధి అని మనం చెప్పవచ్చు.

44. సూచన : ఈ క్రింది ఇవ్వబడిన పద్యమును చదివి ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానాలు రాయండి.

ఉదుట( దెమల్చి మ్రింగు సరసోదకబిందుల మౌక్తికంబు(లం

గద( గళించి పీల్చు, వడగండుల కుందనువోసరించు (దో

యదములదాల్చి తూరునచిరాంను లతాగ్రము లెక్కిమెల్పునం

జదలకు నుప్పరం బెగయు ( జాతక పోతకములో సెలర్చుచును

Question:

ఈ పద్యంలోని అలంకారము ఏది?

A. స్వభావోక్తి

B. రూపకము

C. ఉపమ

D. విరోధాభాసము

Solution

సరైన సమాధానం : స్వభావోక్తి

కీలక అంశం :

చాతక పక్షులు వాన నీటిని త్రాగును – అవి వాన వచ్చు కాలమున ,మేఘములకై – యెదురుచూచుచుండును. వాన పడగానే – అవి యెట్లు త్రాగినవో ఇందు వర్ణితము.
ఆకలి చేత ఆ వానబిందు వులను- కబశించుచున్నవి- నీటిని వీ బల్ఫు చున్నవి = మధ్యమధ్య వడగండ్లు పడుచున్నప్పుడు వానిని తప్పించుకొను చున్నవి
మేఘములడ్డుపడిన వానిని త్రోసివేయుచున్నవి- మెజువులు మెటిసినప్పుడు వాని పైకెక్కి ఆడుచున్నవి- మెటుపులు తీగవలెనుండును
మేలుపు తీగ అన్నీ వాడుక- కావున బాతక పక్షి దాని యాందాడుచున్నది- ఇది స్వాభావికవమే- ఆ పైని చాతకములాకాళమున ఎంతో. పైకి గూడు ఎగురు చున్నవి.

అదనపు సమాచారం :

జాతి గుణ క్రియాదులను సహజ సిద్ధంగా, మనోహరంగా వర్ణించడాన్ని స్వభావోక్తి అలంకారం అంటారు.
పైన పద్యం లో చాతక పక్షి సహజ గుణం వర్ణించడం జరిగినది. కాబట్టి ఇది స్వభావోక్తి అలంకారం.

45. సూచన : ఈ క్రింద ఇవ్వబడిన పద్య భాగము చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు సరియైన సమాధానములు రాయండి.

హరినీలో పమమధ్య కెశి, శశిబిం భాస్యోష్ట, రాజీవకె సర నేత్రామలగంది, విద్రుమ లతా సద్వర్ణ తన్వంగి, సింధుర కుంభాల సయానపూర్ణకుచ, సంస్తుత్యారుణాజ్జాంఘ్రికం దర శైలాత్మాజ ( జెప్పనొప్పగు సుధాదామార్ధచూడామణీ!

Question:

ఈ పద్యం ఎవరిని సంభోదిస్తున్నది.

A. ఈశ్వరుడు

B. చంద్రుడు

C. విష్ణువు

D. సింహము

Solution

సరైన సమాధానం : విష్ణువు

కీలక అంశం :

లక్ష్మీదేవి చంద్ర బింబం వంటి మొహం కలది, పెద్ద కెసర కళ్లు కలది, పగడం లాగా ఎల్లపుడూ సద్వర్ణ స్త్రీ, సింధూరం అనంతం సింధూర కుంభల చన్నులది అని విష్ణువు వర్ణించాడు.

అదనపు సమాచారం :

తన్వంగి = స్త్రీ

కుచ = చన్నుల

పూర్ణ = అనంతం

విద్రుమ = పగడం

శశి = చంద్ర

లతా = నిగూడమైన

కుంభల = మట్టి

దర = క్రమము

సంస్తుత = చక్కగా

శైల = పర్వతము

పైన అంశాలు గమనించగా పద్యం విష్ణువుని సంభోదిస్తున్నది అని మనం చెప్పవచ్చు.

46. ఉపమానం అనగా

A. పోల్ల్చినది

B. పోల్చబడేది

C. పరపదం

D. ముక్తకం

Solution

దీనికి సరైన సమాధానం పోల్ల్చినది అవుతుంది.

Key Points

వివరణ: ఉపమానానికి, ఉపమేయానికి సామ్యరూపమైన సౌదర్యాన్ని చెప్పడం “ఉపమా” అలంకారం అవుతుంది.
ఉపమాలంకారం :ఉపమానోపమేయాలకు చక్కని పోలిక చెప్పడమే “ఉపమాలంకారం.”
ఉదా:-రాము భీముడివలె బలవంతుడు.
ఈ వాక్యంలో రాము ని భీముడితో పోల్చారు. ఇలా చెప్పినపుడు వాక్యంలో ఉండే పదాలను, కొన్ని ప్రత్యేకమైన పేర్లతో పిలుస్తాము/
1)రాము – ఉపమేయం – (అంటే ఎవరిని గురించి చెప్పుతున్నామో ఆ పదం)
2) భీముడు – ఉపమానం – (ఎవరితో పోలుస్తున్నామో ఆ పదం)
3) బలవంతుడు – సమానధర్మం – (పోల్చడానికి వీలయిన సమాన గుణం)
4) వలె – ఉపమావాచకం – (ఉపమానాన్ని సమానధర్మంతో కలపడానికి వాడే పదం)

47. భక్తి, కుల్య అనే పదాలకు వికృతి పదాలు వరుసగా

A. బట్టి, కులం

B. బత్తి, కలం

C. బట్టి, కల

D. బత్తి, కాలువ

Solution

దీనికి సరఇఇన సమాధానం బత్తి, కాలువ అవుతుంది.

Key Points

తెలుగులో ప్రకృతి -వికృతి పదాలు సంస్కృతం లో తత్సమాలు -తద్భవాల నుంచి గ్రహించబడ్డాయి.
సంస్కృతంతో సమానమయిన పదాలను తత్సమాలని, సంస్కృత ప్రాకృతాల నుండి పుట్టినవి తద్భవాలని అన్నారు.
ఇలాంటి తత్సమ తద్భవ శబ్దాలను మనం వికృతులు గాను, సంస్కృత మరియు ప్రాకృత శబ్దాలను ప్రాకృతులు లేదా ప్రకృతులు గాను చెప్పుకుంటున్నాము.
ఉదా:-

48. పశువు పదంకు వికృత పదం గుర్తించండి

A. శిశువు

B. పద్యము

C. నీరు

D. పసరము

Solution

సరైన సమాధానం : పసరము

కీలక అంశం :

పశువు పదంకు వికృత పదం పసరము.

అదనపు సమాచారం :

తెలుగు భాషలోని పదాలను నాలుగు రకాలుగా విభజించడం జరిగినది .

గ్రామ్యమలు – ఇవి అచ్చ తెలుగు పద్యములు
ప్రాకృత పదములు – ఇవి సంస్కృతం నుండి అరువు తెచ్చుకున్న పదాలు
వికృతి పదములు – ఇవి సంస్కృత పదాలకు కొన్ని మార్పులు చేయుగా ఏర్పడిన పదాలు
అరువు పదములు – ఇవి ఉర్దూ , ఆంగ్లం మొదలగు భాషల నుండి అరువు తెచ్చుకున్న పదాలు

ఉదాహరణ :

ప్రాకారము = ప్రహరి

పైన అంశాలు గమనించగా పశువు పదంకు వికృత పదం పసరము అని మనం చెప్పవచ్చు.

49. కుంజరము పదానికి పర్యాయ పదం గుర్తించండి

A. చెరువు

B. నిప్పు

C. కటకము

D. మాతంగము

Solution

సరైన సమాధానం : మాతంగము

కీలక అంశం :

కుంజరము పదానికి పర్యాయ పదాలు మాతంగము , దంతి

అదనపు సమాచారం :

వర్ణము అనేక అర్ధాన్ని ఇచ్చే అనేక పదాలను పర్యాయ పదాలంటారు.
అర్ధం ఒక్కటే కానీ ఆ అర్ధాన్నిచ్చే పదములు మాత్రం అనేకం.

ఉదాహరణలు :

లవణము = క్షారము , కటకము

ఉపవృత్తి = ఉదాహరణ , నిరూపణము

పైన అంశాలు గమనించగా కుంజరము పదానికి పర్యాయ పదం మాతంగము అని మనం చెప్పవచ్చ.

50. ‘భాష ఏకలక్షణం గల వస్తువు కాదు. అది సంక్లిష్ట దృగ్విశయం’ అన్నవారు –

A. SK. కృష్ణస్వామి

B. SK. వర్మ

C. N. కృష్ణస్వామి

D. SK. వర్మ మరియు N. కృష్ణస్వామి

Solution

దీనికి సరైన సమాధానం SK.వర్మ మరియు N.కృష్ణ స్వామి.

Key Points

నేటి సమాజంలో మానవ సంబంధాలు ఎంత క్లిష్టమైనవో భాష కుడా అంతే క్లిష్టమైనది .
దీనిని ఆధారంగా చేసుకొని,SKవర్మ మరియు N కృష్ణస్వామి భాషను ఏక లక్షణం కల వస్తువు కాదు ,ఇది ఒక సంక్లిష్ట దృగ్విషయం అని నిర్వచించారు .
భావ వ్యక్తీకరణకు భావ గ్రహణానికి ఉపయోగపడే అర్ధమైన పదాల కూర్పు భాష .
భాష అనేది అనంతమైన వాక్యాల సముదాయము .
మానవుడు ఏ పదాలు ,వాక్యాలు ద్వారా తన మనసులోని భావాలు తెలియపరుస్తాడో ,ఆ పదాలు వాక్యాలనే భాష అని చెప్పవచ్చు .
భాష అనేది ఆలోచనల ఆకృతి అని చెప్పవచ్చు .
మనసులోని భావాలను ధ్వనుల రూపం లో వ్యక్తం చెయ్యగల సాధనం భాష.

51. ఈ క్రింది వారిలో ‘గంగిరెద్దు, పాలవెల్లి’ రచనలు చేసినది ఎవరు

A. చేమకూర వెంకట కవి

B. టి. కృష్ణమూర్తి యాదవ్‌

C. పొట్లపల్లి రామారావు

D. పల్లా దుర్గయ్య

Solution

సరైన సమాధానం: “పల్లా దుర్గయ్య”

కీలక అంశాలు:

చేమకూర వెంకటకవి: చేమకూర వెంకట కవి తంజావూరు నాయకరాజులలో ప్రసిద్దుడగు రఘునాథరాజు ఆస్థానంలో ఈ సరసకవి ఉండేవాడు.
- చేమకూర వెంకటకవి సారంగధర చరిత్ర, విజయవిలాసం రచించారు.
- ప్రబంధయుగాన్ని దాటి దక్షిణాంధ్రయుగంలోకి సాహిత్యం అడుగుపెట్టాకా ఆ శైలిలో అత్యున్నత స్థాయిని అందుకున్న కవి చేమకూర వెంకన్న.
టి. కృష్ణమూర్తి యాదవ్‌(1940-2004): ఈయన తెలంగాణ భాషలో యాసలో వచన కవిత్వం రాసిన కవుల్లో ఒకరు. తొక్కుడు బండ అనే కవితా సంపుటితో సాహితీ క్షేత్రంలో ప్రవేశించాడు. శబ్నం వీరి రెండో కవితా సంపుటి.
- గ్రామీణ జీవితానుభవాలు, మధ్య తరగతి జీవన చిత్రణను తన కవిత్వంలో చొప్పించాడు. సరళమైన వచనాభివ్యక్తి, నిరాడంబరమైన శైలి ఈయన ప్రత్యేకత.
పొట్లపల్లి రామారావు(1917-2001): హనుమకొండ జిల్లా ధర్మసాగర్‌ మండలం తాటికాయల గ్రామంలో జన్మించాడు.
- ఆత్మవేదన, మెరుపులు, చుక్కలు మొదలైన కవితా సంపుటాలు, మహత్కాంక్ష, జీవితం (ఖండికలు), పగ మొదలైన రచనలు చేశాడు. ఈయన రాసిన జైలు కథల సంపుటి బాగా ప్రసిద్ధి పొందింది.
పల్లా దుర్గయ్య కవి. సాహిత్య పరిశోధకుడు. సాహితీ విమర్శకుడు.
- రచనలు: ప్రబంధ వాజ్మయ వికాసము (సిద్ధాంత గ్రంథము), గంగిరెద్దు (కావ్యము), పాలవెల్లి (ఖండకావ్య సంపుటి), పారిజాతాపహరణము మొదలుగునవి.
ఇచ్చిన ఎంపికలని గమనించగా ‘పల్లా దుర్గయ్య’ సరైన సమాధానం అవుతుంది.

52. క్రిందివానిలో జాతీయాలను గుర్తించండి.

A. కాళ్ళు కడుగు

B. మెతుకు విదిల్చు

C. పాలు పోయు

D. నీళ్ళునములు

Solution

సరైన సమాధానం : నీళ్ళునములు

కీలక అంశం :నీళ్ళునములు అంటే సందేహించు.

అదనపు సమాచారం : జాతీయాలు అంటే ఒక జాతి ప్రజలు సంభాషణలో స్థిరపడిపోయిన కొన్ని నానుడులు. ఇవి అనగానే అర్ధమైపోయే మాటలు. జాతీయం అనేది జాతి వాడుకలో రూపు దిద్దుకొన్న భాషా విశేషం.

ఉదాహరణలు :

చచ్చినపాము = ఏమీ చేయలేనిస్థితి
గోడకేసిన సున్నం = తిరిగిరానిది
కాకిగోల = భరించలేని శబ్దాలు

53. క్రిందివానిలో జాతీయాలను గుర్తించండి.

A. మనసుకుకళ్ళెం

B. వలపులకళ్ళెం

C. చూపులగుర్రం

D. ఇంటికి గొళ్ళెం

Solution

సరైన సమాధానం : చూపులగుర్రం

కీలక అంశం : చూపులగుర్రం అంటే కేవలం రూపం మాత్రమే అందంగా ఉండటం.

ఉదాహరణలు :

నిండుచెరువు = సమృద్ధి
నీళ్ళునములు = సందేహించడం
గాడిదమోత = వెట్టిచాకిరి

54. ఈ క్రింది సుప్రసిద్ధ వాక్యాలు (కొటేషన్స్) ఎవరివో గుర్తించండి.

నా హృదయంలోని పేదరికాన్ని సమూలంగా తొలగించు ప్రభూ.

A. సుబ్రహ్మణ్య భారతి

B. శరత్ చంద్ర ఛటర్జీ

C. బంకించంద్ర ఛటర్జీ

D. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్

Solution

సరైన సమాధానం సుబ్రహ్మణ్య భారతి

నా హృదయంలోని పేదరికాన్ని సమూలంగా తొలగించు ప్రభూ‌‌‌‌– ఇదే నా ప్రార్థన.

నా సుఖదు:ఖాలను తేలికగా భరించగలిగే శక్తిని నాకు ప్రసాదించు.

సేవలోనే నా ప్రేమను ఫలింపజేసుకునే శక్తిని అందజేయి

పేదలను కాదనకుండా అధికార దర్పానికి దాసోహనకుండా ఉండే శక్తిని ప్రసాదించు.

దైనందిన అల్ప విషయాలను అతీతంగా బుద్ధిని నిలుపుకోగల శక్తిని ప్రసాదించు.

నీ అభీష్టానికి ప్రేమతో నా శక్తిని అర్పించుకోగలిగే శక్తినివ్వు.

పై వాక్యాలు సుబ్రహ్మణ్య భారతి సాహిత్యానికి చెందినవి.

కీలక అంశాలు :

1. సుబ్రహ్మణ్య భారతి (1882 – 1921) : ‘చిన్నస్వామి సుబ్రహ్మణ్య భారతి’ తమిళ రచయిత, కవి, పత్రికా సంపాదకుడు, స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు, సంఘ సంస్కర్త. ఆధునిక తమిళ కవిత్వానికి మార్గదర్శిగా, ‘మహాకవి భారతి’గానూ సుప్రసిద్ధుడు సుబ్రహ్మణ్య భారతి. అసంఖ్యాక రచనలు భారత స్వాతంత్ర ఉద్యమ కాలంలో దేశభక్తి, జాతీయ భావాలు పెంపొందేలా చేశాయి. తిరునల్వేలి జిల్లా (ప్రస్తుతం తూత్తుకుడి)లోని ఎట్టాయపురంలో 1882లో జన్మించారు సుబ్రహ్మణ్య భారతి. భారతి రచనలు మతం, రాజకీయం, సాంఘిక అంశాలకు సంబంధించిన అనేక విస్తృతమైన అంశాలను వస్తువులుగా కలిగి వుండేవి. ఆయన రచించిన పాటలను తమిళ సినిమాల్లోనూ, సంగీత కచేరీల్లోనూ ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తుంటారు.

అదనపు సమాచారం :

2. శరత్ చంద్ర ఛటర్జీ (1876 – 1938) : శరత్ చంద్ర చటోపాధ్యాయ్ ప్రముఖ బెంగాలీ నవలా రచయిత, కథా రచయిత. ఆయన నవలలు తెలుగునాట కూడా ప్రాచుర్యం పొందాయి. సమాజాన్ని, వ్యక్తినీ లోతుగా అధ్యయనం చేసి సృష్టించిన ఆయన పాత్రలు, నవలలు చిరస్థాయిగా నిలిచిపోయాయి. తెలుగునాట నవలగా, సినిమాగా సంచలనం సృష్టించిన దేవదాసు ఆయన రచించిన నవలే. చక్రపాణి మొదలైన అనువాదకులు శరత్‌ చంద్ర ఛటర్జీని తెలుగు వారికి మరింత దగ్గర చేశారు.

3. బంకించంద్ర ఛటర్జీ (1838 – 1894) : బంకించంద్ర ఛటర్జీ అసలు పేరు బంకించంద్ర ఛటోపాధ్యాయ. ‘ఛటోపాధ్యాయ్’ అని పలకలేని బ్రిటిష్ వాళ్లు ‘ఛటర్జీ’ అని పిలిచేవారు. బెంగాలీ కవి, వ్యాస రచయిత, సంపాదకుడు. వందేమాతరం బంకించంద్ర ఛటర్జీకి మంచి పేరు తెచ్చింది. ఆయన రాసిన ఆనంద్ మఠ్ అనే నవల నుంచి వందేమాతరం అనే గీతాన్ని సంగ్రహించారు. ఈ గీతం భారత స్వతంత్ర సంగ్రామంలో సమరశంఖంలా పని చేసింది. బంకించంద్ర చటర్జీ బెంగాలీ సాహిత్యాన్నే కాక అన్ని భారతీయ సాహిత్యాలను ఒక శతాబ్దం పాటు ప్రభావితం చేసారు.

4. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ (1861 – 1941) : భారత దేశానికి జాతీయ గీతాన్ని అందించిన కవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్. ఠాగూర్‌‌గా, రవీంద్రునిగా కూడా ప్రసిద్ధులు. ఆయన రచించిన గీతాంజలి కావ్యానికి సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నారు. నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్న మొట్టమొదటి ఆసియా వాసిగా చరిత్ర సృష్టించారు రవీంద్రనాథ్‌ ఠాగూర్. రవీంద్రుడు బెంగాలీ భాషలో రచించిన భక్తిగీతాలను కొన్నింటిని ఆంగ్లంలోనికి అనువదించి గీతాంజలి అని పేరు పెట్టారు. అది అనేక ప్రపంచ భాషలలోనికి అనువదించబడింది.

పైన ఇచ్చిన వివరణ ప్రకారం సరైన సమాధానం ఎంపిక 1

55. నువ్వు నన్ను బాగా చదువుకోమన్నావు. – అనే వాక్యానికి సరైన ప్రత్యక్ష వాక్యం ఏది?

A. తను నన్ను బాగా చదువుకో అన్నాడు.

B. నన్ను బాగా చదువుకో అని అతడు అన్నాడు.

C. నువ్వు నాతో నువ్వు బాగా చదువుకో అని అన్నాడు.

D. నువ్వు నాతో “నువ్వు బాగా చదువుకో” అని అన్నావు.

Solution

సరైన సమాధానం: నువ్వు నాతో “నువ్వు బాగా చదువుకో” అని అన్నావు.

కీలక అంశాలు:

ఒక వ్యక్తి చెప్పిన మాటలను యథాతథంగా ఉన్నదున్నట్లు చెప్పటం ప్రత్యక్ష కథనం. వేరేవాళ్లు చెప్పిన దాన్ని మన మాటల్లో చెబితే అది పరోక్ష కథనం. అవి రెండూ అనుకరణాలే. అనుకరణంలో అంతా చెప్పి చివరికి “అని” అనేదాన్ని వాడతాం. దీనికి “అనుకారకం” అని పేరు.
ఇతరులు చెప్పిన దాన్ని, లేక తాను చెప్పిన దాన్ని ఉన్నది ఉన్నట్లుగా అనుకరించి చెప్పడం ప్రత్యక్షానుకృతి. ఉదా: నేను నీతో “నేను రాను” అని చెప్పాను
అనుకరించిన దానిలోని విషయాన్ని లేదా అభిప్రాయాన్ని మాత్రమే అనుకరించడం పరోక్షానుకృతి. ఉదా: నేను నీతో రానని చెప్పాను.
ప్రత్యక్ష కథనంలో రాసేటప్పుడు వాక్యాలను మాట్లాడేవాళ్ళు చెప్పినట్లు రాయాలి. ఉద్ధరణ చిహ్నాలు(“ “) వాడాలి. ప్రథమ పురుషలో ఉన్న పదాలు (తమను, తమ, తాను, తాము లాంటి పదాలు) ఉత్తమ పురుషలోకి (నేను, మేము,నాకు,నా) మారతాయి.
నువ్వు నన్ను బాగా చదువుకోమన్నావు. – అనే పరోక్ష వాక్యానికి ‘నువ్వు నాతో “నువ్వు బాగా చదువుకో” అని అన్నావు.’ అనే ప్రత్యక్ష వాక్యం సరైన సమాధానం అవుతుంది.

56. ‘సంయమి’ అనే పదానికి వ్యుత్పత్యర్థం?

A. యమ నియమాదులను పాటించేవాడు

B. చర్యలను కనిపెట్టి చూసేవాడు

C. జలమును ధరించేది

D. విష్ణువు నాభికమలం నుంచి పుట్టినవాడు

Solution

సరైన సమాధానం: “యమ నియమాదులను పాటించేవాడు”

కీలకఅంశాలు:

ఎంపికల్లో ఉన్న పదాలను, వాటి అర్థాలను మనం గమనిద్దాం:
యమ నియమాదులను పాటించేవాడు – సంయమి
చర్యలను కనిపెట్టి చూసేవాడు – అధ్యక్షుడు
జలమును ధరించేది – జలధి – సముద్రం
విష్ణువు నాభికమలం నుంచి పుట్టినవాడు – నీరజభవుడు – బ్రహ్మ
పైన పేర్కొన్న పదాల అర్థాలను గమనించిన తర్వాత ‘సంయమి’ అనే పదానికి వ్యుత్పత్యర్థం “యమ నియమాదులను పాటించేవాడు” సరైన సమాధానం అని మనం చూడవచ్చు.

57. అసలే …… ఆపై కల్లు తాగినట్టు – ఈ సామెతను సరైన పదంతో పూరించండి

A. మనిషి

B. కోపిష్టి

C. కోతి

D. జంతువు

Solution

సరైన సమాధానం: కోతి

సామెత – సామెతలు లేదా లోకోక్తులు (Proverbs): ప్రజల భాషలో మరల మరల వాడబడే వాక్యాలు. వీటిలో భాషా సౌందర్యం, అనుభవసారం, నీతిసూచన, హాస్యం కలగలిపి ఉంటాయి. సామెతలు ఆ భాష మాట్లాడే ప్రజల సంస్కృతిని, సంప్రదాయాలను ప్రతిబింబిస్తాయి. ఉదా: అందితే జుట్టు అందకపోతె కాళ్లు, మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా?
అసలే కోతి ఆపై కల్లు తాగినట్టు… ఇది తెలుగు భాషలో వాడే ఒక సామెత. మామూలుగానే కోతి ఒక అతి చంచలమయిన జంతువు. ఇక అటుపై అది కల్లు (తాడి చెట్టు నుండి లభించు ఒక మత్తును కలిగించు ద్రవ పదార్థము) త్రాగినచో, దాని ప్రవర్తన అత్యంత విచిత్రముగా, విధ్వంసకరముగా ఉండును. ఇదే విధమయిన లక్షణములు గల వ్యక్తిని ఉద్దేశించి ఈ సామెతను వాడెదరు.
కోతికి అసలే చిలిపి చేష్టలు ఎక్కువ. కల్లు తాగిన తరువాత ఆ మత్తులో అది చేసే చిలిపి పనులు ఇంకా ఎక్కువ అని అర్థము. ముఖ్యంగా చిన్నపిల్లల అల్లరిని ఉద్దేశించి ఈ సామెత వాడడం జరుగుతుంది.

58. ‘జలధి’ అనే పదానికి వ్యుత్పత్యర్థం?

A. నీటియందు పుట్టినది

B. విస్తీర్ణమైన ముఖములు కలది

C. జలములు దీనిచే ధరింపబడును

D. సత్పురుషులందు పుట్టునది

Solution

సరైన సమాధానం: “జలములు దీనిచే ధరింపబడును”

కీలకఅంశాలు:

ఎంపికల్లో ఉన్న పదాలను, వాటి అర్థాలను మనం గమనిద్దాం:

అబ్జము : నీటియందు పుట్టినది (పద్మము)
పంచాస్యం : విస్తీర్ణమైన ముఖములు కలది (సింహం)
జలధి : జలములు దీనిచే ధరింపబడును (సముద్రం)
సత్యం : సత్పురుషులందు పుట్టునది (నిజం)
పైన పేర్కొన్న పదాల అర్థాలను గమనించిన తర్వాత ‘జలధి’ అనే పదానికి వ్యుత్పత్యర్థం “జలములు దీనిచే ధరింపబడును” అనేది సరైన సమాధానం అవుతుంది అని మనం చూడవచ్చు.

59. అంగట్లో అన్నీ ఉన్నా……. నోట్లో శని అట – ఈ సామెతను సరైన పదంతో పూరించండి

A. మామ

B. అత్త

C. కోడలు

D. అల్లుడి

Solution

సరైన సమాధానం: అల్లుడి

సామెత – సామెతలు లేదా లోకోక్తులు (Proverbs): ప్రజల భాషలో మరల మరల వాడబడే వాక్యాలు. వీటిలో భాషా సౌందర్యం, అనుభవసారం, నీతిసూచన, హాస్యం కలగలిపి ఉంటాయి. సామెతలు ఆ భాష మాట్లాడే ప్రజల సంస్కృతిని, సంప్రదాయాలను ప్రతిబింబిస్తాయి. ఉదా: అందితే జుట్టు అందకపోతె కాళ్లు, మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా?
అంగట్లో అన్నీ ఉన్నా అల్లుడి నోట్లో శని అట… ఇది తెలుగు భాషలో వాడే ఒక సామెత. సాధారణంగా అల్లుడంటేనే విశేష గౌరవ మర్యాదలు చూపడం మన సంప్రదాయం. ఇక విందు భోజనాలకి చెప్పనవసరం లేదు కాని ఎన్ని చేసిన ఏదోకారణంగా అల్లుడు తినలేని పరిస్థితులు ఎదురవుతూ ఉంటాయి. అలాగే కొంతమందికి అన్నీ అందుబాటులో ఉన్నా అనుభవించటానికి ఏదో కారణంగా ఆటంకాలు ఉంటాయి. అలాంటి సమయంలో ఈ సామెతని వాడుతుంటారు.

60. ‘లేమా! దనుజుల గెలువగలేమా?’

పై వాక్యంలోని అలంకారాన్ని గుర్తించండి.

A. లాటానుప్రాసం

B. వృత్త్యానుప్రాసం

C. యమకం

D. అంత్యానుప్రాసం

Solution

సరైన సమాధానం: “యమకం”

కీలక అంశాలు:

లేమ = స్త్రీ; గెలువగలేమా = గెలవడానికి మేమిక్కడ; లేమా(ఉన్నాం కదా). ఈ విధంగా ‘లేమ’ అనే శబ్దం అర్థం భేదంతో రెండుసార్లు వచ్చింది. కాబట్టి ‘యమకం’ అనే శబ్దాలంకారం పై వాక్యంలో ఉంది.
ఎంపికల్లో ఉన్న పదాలను,వాటి అర్థాలను మనం గమనిద్దాం.

లాటానుప్రాసం : ఒకే పదాన్ని అర్థం ఒకటే అయినా, తాత్పర్య భేదంతో ప్రయోగించడాన్ని ‘లాటానుప్రాసాలంకారం’ అంటారు. ఉదా : దీనమానవులకు చేయు సేవ సేవ. ఇక్కడ మొదటగా ఉన్న ‘సేవ’ అనగా సేవ చేయడం. రెండవసారి వచ్చిన ‘సేవ’ అనగా ‘నిజమైన సేవ’ అని భావం.
వృత్త్యానుప్రాసం : ఒక అక్షరం అనేక సార్లు తిరిగి రావడాన్ని ‘వృత్త్యనుప్రాసాలంకారం’ అంటారు. ‘వృత్తి’ అంటే ఆవృత్తి అని అర్థం. ఆవృత్తి అంటే మళ్ళీ మళ్ళీ రావడం. ఉదా: చిట పట చినుకులు టపటపమని పడుతున్నవేళ.
యమకం : ఒకే పదం అర్థభేదంతో ప్రయోగించడాన్ని “యమకాలంకారం” అంటారు.
- ఉదా: “ఆ తోరణం శత్రువుల తోరణానికి కారణమైంది.” ఇక్కడ ‘తోరణం’ అనే శబ్దం, ఈ వాక్యంలో రెండు సార్లు వచ్చింది. మొదటి ‘తోరణం’ అనే శబ్దానికి ద్వారానికి కట్టే అలంకారం అని అర్థం. రెండవ తోరణ శబ్దంలోని ‘రణం’, అంటే యుద్ధం అని అర్థం. ఈ విధంగా తోరణ శబ్దం అర్థం భేదంతో రెండుసార్లు వచ్చింది. కాబట్టి ‘యమకం’ అనే శబ్దాలంకారం పై వాక్యంలో ఉంది.
ఛేకానుప్రాసం: హల్లుల జంట అర్థ భేదంతో వెంట వెంటనే వస్తే, దానిని ‘ఛేకానుప్రాస’ అలంకారం అంటారు. ఉదా: “నీకు వంద వందనాలు” – ఈ వాక్యంలో వంద అనే హల్లుల జంట, వెంట వెంటనే అర్థ భేదంతో వచ్చింది. ఇక్కడ మొదట వచ్చిన ‘వంద’ – నూరుసంఖ్యను తెలుపుతుంది. రెండోసారి వచ్చిన ‘వంద’, వందనాలు అంటే నమస్కారాలు అని తెలుపుతోంది.
ఎంపికలలో ఉన్న పదాలని గమనించగా ‘లేమా! దనుజుల గెలువగలేమా?’లో ఉన్న అలంకారం “యమకం” సరైన సమాధానం అవుతుంది.

61. CLT stands for

A. Community Language Tuition

B. Communicative Language Teaching

C. Commercial Language Table

D. Continuous Language Teaching

Solution

Language teaching refers to the process of imparting knowledge and skills in a particular language to learners. It involves facilitating the learning of various aspects of a language, such as vocabulary, grammar, pronunciation, and communication skills.

Key Points

CLT stands for Communicative Language Teaching. It is an approach to language teaching that emphasizes the importance of communicative competence, which refers to the ability to use language effectively in real-life communication situations.
CLT focuses on developing learners’ ability to communicate meaningfully and interactively, rather than solely focusing on grammar rules and vocabulary memorization.
It promotes the use of authentic language tasks and activities that encourage learners to engage in meaningful communication, such as role-plays, discussions, and problem-solving tasks.
The goal of CLT is to develop learners’ communicative skills and their ability to function in real-world language contexts.

Hence, it is clear that CLT stands for Communicative Language Teaching.

62. Which one of the following methods gives the students grammatical rules and paradigms?

A. Structural Method

B. Direct Method

C. Audio – lingual Method

D. Grammar – Translation Method

Solution

Grammar-Translation Method: The grammar-translation method is not based on any theory of language teaching, but its roots can be traced to the way classical languages such as Latin and Greek were taught.

It is a way of learning a language through a detailed study of its grammar. The learner then applied the rules of grammar in translating sentences and parts of text from the mother tongue into the target language and vice versa.
The students learn grammatical rules and then apply those rules by translating between the target language and the native language.
A distinctive feature of this method is its focus on translating the sentence correctly.
Grammatical accuracy is given great importance.
Literary texts are the basis of this translation exercise.
The vocabulary is taught through bilingual word lists and there was a lot of stress on the memorization of words.

Additional Information

Structural Method: The Structural Approach is not a method of teaching. It is an approach to language teaching. The modern trend of having a systematic and scientific attitude towards language teaching has evolved the Structural Approach to language teaching.
Direct method: This method came into practice as a solution to the problems confronted by the teachers who used the Grammar-Translation Method in their classrooms. As the name suggests, this is a method of teaching English directly through English. The advocates of this method believed that a language was best learned when the learner was exposed to that language environment.
Audio-lingual Method: This method focused on oral/aural work and pronunciation taught through drills as well as dialogue practice in small groups of motivated learners and native language teachers. Dialogues were the main aspect of the audio-lingual approach as they provided the learners an opportunity to mimic/imitate, practice, and memorize bits of language considered to be relevant to their situations.

Hence, we conclude that the Grammar-Translation method gives the students grammatical rules and paradigms.

63. Answer the following:

Arti Saxena, an English teacher of class V, always tries that her learners should pronounce the word correctly and spell it correctly. Which aspect of vocabulary development does she try to develop in her learners?

A. Semantic

B. Phonetic

C. Phonetic cum graphic

D. Graphic

Solution

Vocabulary plays a major role in meaningful verbal communication. It is a tool through which communication in any language is possible. Acquiring the vocabulary of a vernacular language is easy for the learners, whereas it is very difficult in the case of learners of a second language, especially, English, as a second language. Various aspects of vocabulary development are:

Phonetics deals with the correct pronunciation and spelling of words used in a language.
Semantic: It is the study of the meaning of lexical words. Semantics make communication possible by giving meaning to certain symbols and words.
Graphic, in terms of vocabulary,refers to the use of writing skills for learning vocabulary.
Phonetic cum graphic is the use of both pronunciation and writing skills.

Hence, we conclude that the above statement is about the phonetic aspect of learning vocabulary.

64. A reader reads a text on the impact of the pandemic, COVID-19 on learning of children in primary school to get the overall idea to present in a meeting. What is this reading known as?

A. Reflective reading

B. Critical reading

C. Skimming

D. Scanning

Solution

Reading sub-skill refers to the well-planned reading approach which helps the learners to comprehend and perceive the meaning of the text effectively. There are different kinds of reading sub-skill and ‘Skimming’ is one of them.

Key Points

Skimming is one of the reading techniques which focuses on reading rapidly to get the gist of the text.
It looks at the keywords of the text for a general overview. It ignores or skips unnecessary information to get the main idea.
It involves one going through the text to get the central idea. All the insignificant words are avoided and the focus is on the meaning-bearing elements.

Hence, it is clear that the above-mentioned reading is known as Skimming.

Hint

Scanning involves quickly glancing through the text to find out a specific piece of information. It is used when looking into a dictionary, invoices, catalogs, etc. It involves going through a text in search of a specific piece of information; such as searching for a specific name, date, word, phrase, figures, or percentage.

65. Which of the following is an appropriate activity for teaching language skills?

A. Reciting poems

B. Role play of drama in class

C. Organize debate competition

D. Organize speech competition

Solution

Language skills are necessary for effective communication in any environment and to interact with others. It allows an individual to comprehend and produce language for proper and effective interpersonal communication.

The four basic language skills and their natural order are listening-speaking-reading-writing. For example, at first, the child starts listening to the sounds of people around him and then observes how they speak and started speaking, then later development of reading and writing skills takes place.

Key Points

Drama means recreating the original reality or real experience by acting or role-playing. It is a valuable teaching tool to be used in the classroom by catering to students who are very active and expressive.
Role-play is an activity where a child gets an opportunity to listen and speak in an expressive way and to build creative ideas. In this method, students play the role of the character that has come into the story to dramatize the story.
It also enhances writing skills as sometimes teachers involve students to write a story to be played and students read the story many times in order to play their part effectively.

Thus, it is concluded that role-play of drama in class is an appropriate activity for teaching language skills.

Hint

Rest options are not correct as they will ensure the development of speaking skills only.

66. The interrelated systems of a language include______

A. phonology, and syntax

B. phonology, and semantics

C. phonology, morphology, syntax, and semantics

D. syntax, morphology and semantics

Solution

The interrelated systems of a language refer to the interconnected components or aspects that collectively make up the structure, function, and meaning of a language. These systems work together to enable communication and convey information effectively.

Key Points

The main interrelated systems of a language include:

Phonology: Deals with the sounds and sound patterns of a language.
Morphology: Focuses on the structure of words and the formation of word forms.
Syntax: Involves sentence structure and the arrangement of words in phrases and sentences.
Semantics: Concerns the meaning of words, phrases, sentences, and larger units of language.

Hence, the interrelated systems of a language include phonology, morphology, syntax, and semantics.

67. Select the correct sentence structure:

A. The man is my elder brother who at the shopping mall met you.

B. The man who met you at the shopping mall is my elder brother.

C. My elder brother who met you at the shopping mall is a man.

D. The elder man at the shopping mall you met who is my brother.

Solution

The correct answer is The man who met you at the shopping mall is my elder brother.

Key Points

Option 1: The man who met you at the shopping mall is my elder brother:
It follows the structure: Subject + verb+ additional information+ object.
The man is a noun here.
In the given sentence: ‘who met you at the shopping mall’ is the noun clause which is the object of the sentence.
‘is my elder brother’ is the additional information.
Moreover, the sentence is contextually well formed. Thus, it is the correct sentence structure.

Additional Information

Option 1: The structure of the sentence is incorrect.
Option 3: It completely changes the meaning of the sentence by saying that his elder brother is a man.
Option 4: Who has not been placed at the correct place. Moreover, it should be whom here as the sentence becomes passive.

68. Select the correct sentence structure:

A. Teachers eager to learn are a delight for their students.

B. Students eager to learn are a delight for their teachers.

C. Students for their teachers eager to learn are a delight.

D. Students are a delight for their teachers eager to learn.

Solution

The correct answer is option 2.

Key PointsLet’s discuss all the options:

Option 1: Teachers eager to learn are a delight for their students.
- Here, teachers are said to be eager to learn, while it should be the opposite. Thus, the sentence is incorrect.
Option 2: Students eager to learn are a delight for their teachers.
- It follows the structure: Subject + verb+ additional information+ object.
- Moreover, the sentence is contextually well formed. Thus, it is the correct sentence structure.
Option 3: Students for their teachers eager to learn are a delight.
- The sentence formation is incorrect here.
Option 4: Students are a delight for their teachers eager to learn.
- In this option also, teachers are said to be eager to learn, while it should be the opposite. Thus, the sentence is incorrect.

Thus, option 2 is the correct answer.

69. In the given sentence, identify the segment which contains the grammatical error.

The children were warning not to try to climb the cliffs as they were very steep.

A. not to try

B. were warning

C. to climb

D. as they were

Solution

The correct answer is ‘were warning’.

Key Points

It can be easily understood that the sentence is in the past tense (passive voice).
In passive voice, verb 3rd form is always used with the helping verb.
That’s why the format ‘were warning’ is incorrect.
The accurate format should be ‘were being warned’ or ‘were warned’.
Hence, the correct answer is ‘option 2’.

Additional Information Let’s understand the concept with some more examples.

The children were instructed not to play here as the floor was very slippery.
Tourists were being informed not to go for tracking as the weather condition was not favorable.

70. Fill in the blanks with the most appropriate choices

They have no house to _____________.

A. live in

B. live for

C. live

D. live on

Solution

The correct answer is ‘live in’.

Key Points

In the given fill-in-the-blanks, we use ‘live in.’
Live in: to live in the place or somewhere in the accommodation
- Example:
  - Paul works so hard. He practically lives in his office.
  - He spends so much time growing vegetables, he almost lives in the garden.
Live for: to really enjoy something or look forward to it.
- Example:
  - The rebel leader lived for his communist ideals.
  - She lives for her summer holidays in Spain.
live on: To eat a lot or survive on something
Example:
- When he was at university he lived on potatoes.
- They are living on a tight budget.

Thus, from the above explanation, we can conclude that option 1 is correct.

So the correct sentence is- They have no house to live in.

71. Direction: In the following question, a sentence is given in Direct/Indirect speech. Out of the four alternatives choose the one which best expresses the sentence in Indirect/Direct Speech.

Ram asked Krishna, “Where are you going today?”

A. Ram asked Krishna where was he going the next day

B. Ram asked Krishna where was he going the day before

C. Ram asked Krishna as to where he was going on the previous day

D. Ram asked Krishna where he was going that day

Solution

The correct answer is option 4) i.e. Ram asked Krishna where he was going that day

Key Points

The given sentence is in Direct speech.
It is an interrogative sentence.
It will be changed into Indirect speech as under:
- Comma and inverted commas will be removed to make the answer a single sentence.
- The reported speech begins with a wh-word( where). The same will be used as a conjunction.
- You will be changed according to Krishna.
- The subject will be used before the helping verb to make the sentence an assertive sentence.
- Past of are( was/were according to the subject) will be used.
- Today will be changed into that day.

Important Points

Indirect speech is always an assertive sentence.
Nearness in ‘direct’ speech’ is changed into farness in Indirect speech.
The Indirect speech we get is: “Ram asked Krishna where he was going that day.”
Thus the correct answer is: “Ram asked Krishna where he was going that day.”

72. Select the correct passive form of the given sentence.

They are cheering the king.

A. The king is being cheered by them.

B. The king are being cheered by them.

C. The king is being cheered upon by them.

D. The king is been cheering by them

Solution

The correct answer is option 1)

Key Points

The third form of the must be in coordination with the person and number of the subject mentioned in the sentence.
Therefore the following arrangement follows in the sentence as the object, helping verb followed by the preposition and the subject.
The subject in the active voice becomes the object in the passive voice, therefore the helping verb is followed by it.
- Present Continuous Tense in active voice changes to is/ are/ am + being + V₃ in passive voice.
- The third form of the verb,‘being cheered’ is used as it is a case of present continuous tense followed by the preposition along with the subject.
- It follows the correct pattern and more over, the other options have the incorrect placement of the verbs.

Eventually following the steps, the final sentence is: “The king is being cheered by them”.

73. Direction: Which of the phrase/word from the options given below each sentence should replace the phrase printed in bold letters to make the sentence grammatically correct. If the sentence is correct as it is, mark, No Improvement as the answer.

The House that we live in is made from the best quality bricks.

A. is made of

B. is made by

C. is made up of

D. No Improvement

Solution

The correct answer is ‘is made of’.

Key Points

“Made of” is used in the sense composed of one material or one thing, when the shape of the material is not changed.
- A notebook is made of papers.
- A house is made of bricks.
“Made up of” is used in the sense composed of several things.
- This machine is made up of several electronics components.
- The board is made up of all the presidents of the world.
“Make from” is used when the shape of the material has undergone a total change.
- Butter is made from milk.
Here, in the sentence bricks mentioned as one material also the shape of the material remains the same after the completion of the house.

Hence, option 1 is the correct answer.

The correct sentence is: The House that we live in is made of the best quality bricks.

74. Choose the correct synonym (word with similar meaning) of the head word from the four options given and mark the right option in the OMR sheet:

Stupid

A. Disobedient

B. Incapable

C. Insane

D. Silly

Solution

The correct answer is- ‘Silly’
Key Points

The most appropriate synonym of the given word ‘Stupid‘ is ‘Silly‘.
Stupid: silly or unwise; showing poor judgment or little intelligence (मूर्ख या मूर्ख; खराब निर्णय या कम बुद्धि दिखाना)
- Example: Whose stupid idea was it to travel at night?
Silly: showing little thought or judgment (थोड़ा विचार या निर्णय दिखाना)
- Example: Don’t do that, you silly boy!
Therefore, as per the points mentioned above, we find that the correct answer is Option 4.

Additional Information Let’s look at the meaning of other words:

Disobedient: refusing to do what someone in authority tells you to do (वह करने से इंकार करना जो अधिकार में कोई आपको करने के लिए कहता है)
Incapable: unable to do something (कुछ करने में असमर्थ)
Insane: mentally ill (मानसिक तौर से बीमार)

75. Select the most appropriate antonym of the given word.

Malice

A. Goodwill

B. Dislocate

C. Gravity

D. Common

Solution

The correct answer is ‘Goodwill‘.

Key Points

The word ‘Malice‘ means ‘the wish to harm or upset other people (अन्य लोगों को नुकसान या परेशान करने की इच्छा)’.
The antonyms of the word ‘Malice‘ are “benevolence, goodwill, etc.“.
From the antonym of the given word, we can say that the word ‘Goodwill‘ is the opposite in meaning.
The word ‘Goodwill’ means ‘friendly and helpful feelings (दोस्ताना और उपयोगी भावनाओं)’.

Hence, the correct answer is option 1. Let’s see the meaning of other given options:-

Words	Meaning
Dislocate	to force a bone suddenly out of its correct position (अपनी सही स्थिति से अचानक एक हड्डी को हटाने के लिए)
Gravity	the force that attracts objects towards one another, especially the force that makes things fall to the ground (वह बल जो वस्तुओं को एक दूसरे की ओर आकर्षित करता है, विशेष रूप से वह बल जो चीजों को जमीन पर गिराता है)
Common	the same in a lot of places or for a lot of people (बहुत सारे स्थानों पर या बहुत से लोगों के लिए समान)

Additional Information

The synonyms of the word ‘Malice‘ are ‘cattiness, despite, hatefulness, malevolence, maliciousness, malignance, malignancy, malignity, meanness, nastiness, spite, spitefulness, spleen, venom, viciousness‘.
Example of ‘Malice‘ in a sentence:
- There certainly wasn’t any malice in her comments.

76. In the following question, out of the given four alternatives, select the alternative which best expresses the meaning of the Idiom/Phrase.

Bed of thorns

A. Subject of a dispute

B. To die

C. A situation of extreme difficulty

D. A comfortable bed

Solution

Here the correct answer is A situation of extreme difficulty.
Key Points

Let’s look at the meaning of the given idiom:-
Bed of thorns – a period of difficulty and tragedy. (कठिनाई और त्रासदी का दौर)
- For Example – But she is enough of a realist to understand that what could await her is a bed of thorns rather than a bed of roses.
Thus, the correct answer is Option 3.

Therefore, the correct meaning of the given idiom is A situation of extreme difficulty.

77. Select the word which means the same as the group of words given.

An official pardon for people who have been convicted of political offences.

A. Liberation

B. Exoneration

C. Immunity

D. Amnesty

Solution

The correct answer is ‘Amnesty’.

Key Points

The most appropriate one-word for the given group of words is ‘Amnesty’.

Words	Meaning	Example
Amnesty	a decision by a government that allows political prisoners to go free	Most political prisoners were freed under the terms of the amnesty.
Liberation	an occasion when something or someone is released or made free	Leaving school was such a liberation* for me.*
Exoneration	to show or state that someone or something is not guilty of something	The report exonerated* the crew from all responsibility for the collision.*
Immunity	a situation in which you are protected against disease or from legal action	The vaccination gives you immunity* against the disease for up to six months.*

78. Select the INCORRECTLY spelt word.

A. Inimical

B. Etiquette

C. Afiliate

D. Adjourn

Solution

The correct answer is – Afiliate.

Key Points

Let’s look at the correct spelling and meaning of the marked option:
- affiliate- officially attach or connect (a subsidiary group or a person) to an organization. (किसी संगठन से आधिकारिक रूप से संलग्न या कनेक्ट (एक सहायक समूह या एक व्यक्ति))
Example:
- The school is affiliated with a national association of driving schools.
Let’s look at the meanings of the other given options:
- inimical- tending to obstruct or harm. (बाधा डालने या हानि पहुँचाने की प्रवृत्ति)
- etiquette- the customary code of polite behavior in society or among members of a particular profession or group. (समाज में या किसी विशेष पेशे या समूह के सदस्यों के बीच विनम्र व्यवहार का प्रथागत कोड)
- adjourn- break off (a meeting, legal case, or game) with the intention of resuming it later. (स्थगित)

79. Choose the appropriate word to complete the given sentence.

The poor man was ________ entry to the restaurant.

A. derived

B. denied

C. devoid

D. deluded

Solution

The correct answer is ‘denied’.

Key Points

The most appropriate word to fill in the given blank is ‘denied’.
Here, in the given sentence the most appropriate word is ‘denied’ because if we stop someone from getting somewhere, we use the word deny. Hence, the correct answer is ‘denied’.
Let’s look at the meaning and examples of the given options:

Words	Meaning	*Example*
Denied	to not allow someone to have or do something	Her request for time off work was denied.
Derived	coming from or caused by something else	The following is the general idea derived* from these researches.*
Devoid	to lack or be without something that is necessary or usual	Their apartment is devoid* of all comforts.*
Deluded	believing things that are not real or true	Poor deluded* girl, she thinks he’s going to marry her.*

Therefore, as per the points mentioned above, we find that the correct answer is Option 2.

Correct Sentence: The poor man was denied entry to the restaurant.

आइए दिए गए शब्दों के अर्थ देखें:

Words	Meaning
Denied	किसी को कुछ करने या करने की अनुमति न देना
Derived	किसी चीज से उत्पन्न या उत्पन्न होना
Devoid	आवश्यक या सामान्य रूप से बिना किसी चीज़ के अभाव या होना
Deluded	उन बातों पर विश्वास करना जो वास्तविक या सत्य नहीं हैं

80. Fill in the blank with the appropriate option

A/An ___ is created to satisfy someone who has lodged a complaint against your company, and they are generated for various types of audiences: an unsatisfied client, unhappy employee, or a discontented supplier.

A. complaint letter

B. adjustment letter

C. enquiry letter

D. sales letter

Solution

The correct answer is ‘adjustment letter’.

Key Points

The sentence states that the sender is trying to appease an unhappy person with a formal letter.
So, the sender is sending a letter of appeasement or adjustment.
Hence, option 3 or adjustment letter is the correct answer.

Complete sentence – An adjustment letter is created to satisfy someone who has lodged a complaint against your company, and they are generated for various types of audiences: an unsatisfied client, unhappy employee, or a discontented supplier.

Additional Information

Complaint letters are written to the concerned authorities when you are not satisfied with some service, or you have a problem that needs to be addressed. See to it that you write the letter in a polite manner. The format of a complaint letter follows the format of a formal letter.
Adjustment letter is written in response to the complaint of the customer
Enquiry letters are written for the purpose of asking for something from the recipient. Inquiries can be sent as a formal business letter (outside of your company) or as an e-mail. Before sending your inquiry, you should be certain that the information is not available through other means, such as the company website.
A sales letter is a piece of direct mail which is designed to persuade the reader to purchase a particular product or service in the absence of a salesman.

81. Which of the following is the correct form of ending a letter?

A. Yours faithfully

B. Your’s faithfully

C. Yours Faithfully

D. Yours faithfuly

Solution

The correct answer is ‘Yours faithfully’.

Key Points

The following are letter closings that are appropriate for business and employment-related letters:
- Sincerely, Sincerely yours, Regards, Yours truly, and Yours sincerely.
From the options given above only Option A matches the forms of ending a letter.

Hence the answer will be Option A.

82. Choose the correct word for the sentence.

Either Aunt Heidi or the sisters ______ all the cupcakes.

A. has eaten

B. has been eating

C. have eaten

D. is eating

Solution

The correct answer is ‘have eaten’.

Key Points

Subject-verb agreement rules dictate that singular subjects take singular verbs, and plural subjects take plural verbs.
When using ‘or‘ to combine two subjects, the verb should agree with the nearer subject.
‘The sisters‘ is plural and closer to the verb in the sentence, so we use ‘have‘ instead of ‘has‘.
Hence, “Either Aunt Heidi or the sisters have eaten all the cupcakes.“

Therefore, the correct answer is Option 3.

Additional Information

When two singular subjects are connected by ‘or‘, the verb is singular.
But here, we have a singular (‘Aunt Heidi‘) and a plural (‘the sisters‘) subject.

83. Fill up the blank with the correct option.

All the furniture ________ old.

A. Look

B. Have looked

C. Looks

D. Are looked

Solution

The correct answer is ‘Option 3) Looks’

Key Points

The word ‘furniture’ is an uncountable noun, which is treated as singular, so the verb must agree with a singular noun.
The verb ‘looks’ is the correct form to use with singular nouns in the present tense.
Here the verb ‘looks’ is used to describe the appearance of the furniture.
Therefore, the correct verb form to fill in the blank is ‘looks’.

Therefore, the correct answer is – ‘looks’

Additional Information

‘Look’ and ‘are looked’ are plural forms and they do not agree with the singular noun ‘furniture’.
‘Have looked’ is used for perfect tenses which is not suitable here because the sentence is in the simple present form.

84. Select the segment of the sentence that contains a grammatical error. If there is no error, mark ‘No error’.

The employees did not receive (A) any bonus for Christmas season since (B) the company was running under loss (C). No error. (D)

A. A

B. B

C. C

D. D

Solution

The correct answer is option 2) i.e. B.

Key Points

In part ‘B’ of the given sentence definite article ‘the’ should be before the word ‘Christmas’.
We use the definite article when we use the holiday as an adjective, for example, the Christmas season, the Memorial Day weekend, etc.

So, the correct sentence should be: The employees did not receive any bonus for the Christmas season since the company was running under loss.

85. The following sentence has been split into four segments. Identify the segment that contains a grammatical error.

One of these / boxes have / the portrait / of the heiress.

A. the portrait B.

B. boxes have

C. one of these

D. of the heiress

Solution

The segment that contains the grammatical error is: boxes have.

Key Points

The error in the sentence is a subject-verb agreement issue. The phrase “One of these boxes” is the subject of the sentence, and the verb should agree with the singular noun “one” rather than the plural noun “boxes.”
The corrected verb form should be singular to match the singular subject “One of these boxes.” Therefore, the correct form of the verb should be “has” instead of “have.”
The corrected sentence should be: “One of these boxes has the portrait of the heiress.”
This correction ensures subject-verb agreement by using the singular form of the verb “has” to match the singular subject “One of these boxes.

86. Read the given passage and answer the six questions that follow.
As the weather changes, everyone is prone to colds and coughs. While we have all heard about the benefits of vitamin C for colds, few of us are aware of a secret solution – Zinc! Zinc is helpful as it can reduce the severity and duration of respiratory tract infections. It soothes sore throats with its anti-inflammatory properties. It plays a pivotal role in supporting various functions of the body like the immune system, wound healing and maintaining overall health. It prevents viruses from growing in the body. Zinc is also known to boost the immune system and fight infections.
Notably, zinc is a vital mineral found in a variety of plant and animal foods. When consuming zinc-rich foods during a cough and cold, prioritise moderation and diversity in your diet. Include lean meats, poultry, sea food, dairy, nuts and seeds. Combine zinc-rich foods with vitamin C sources for enhanced immune support.
Phytates, a substance found in unprocessed whole grains hinder the absorption of zinc, thereby making it less available for the body to utilise. Hence, vegetarians should follow some cooking techniques such as soaking them for 5-6 hours to reduce the phytate content and increase the bioavailability of zinc. Organic acids in fermented foods aid in higher absorption, so always include foods in your diet like buttermilk and yogurt along with some zinc-rich vegetarian sources.
It is important to remember that a higher dosage of zinc supplement inhibits the absorption of other minerals. Therefore, it is always good to check with the healthcare professionals while taking supplements. Stay hydrated, choose cooking methods that preserve zinc, and be aware of factors like phytates affecting absorption.

Question:

The passage reminds us to ‘stay hydrated’ which means that

A. we should have plenty of water

B. we should stay indoors.

C. we should have fermented foods like yogurt

D. we should have zinc-rich foods with vitamin C

Solution

The correct answer is ‘we should have plenty of water’.

Key Points

Staying hydrated refers to maintaining adequate water levels in the body.
Drinking plenty of fluids, such as water, is essential for staying hydrated.
Proper hydration supports the body’s overall health and immune functions.
Adequate water intake helps alleviate symptoms of colds and coughs.
Water helps to keep the throat moist, reducing irritation caused by coughing.
Proper hydration can help maintain the body’s balance of fluids and electrolytes.

Therefore, the correct answer is ‘Option 1’.

Additional Information

Staying indoors does not directly relate to maintaining hydration.
Fermented foods like yogurt do not directly help in staying hydrated.
Having zinc-rich foods with vitamin C is beneficial for immune support but does not specifically address hydration.

87. Read the given passage and answer the six questions that follow.
As the weather changes, everyone is prone to colds and coughs. While we have all heard about the benefits of vitamin C for colds, few of us are aware of a secret solution – Zinc! Zinc is helpful as it can reduce the severity and duration of respiratory tract infections. It soothes sore throats with its anti-inflammatory properties. It plays a pivotal role in supporting various functions of the body like the immune system, wound healing and maintaining overall health. It prevents viruses from growing in the body. Zinc is also known to boost the immune system and fight infections.
Notably, zinc is a vital mineral found in a variety of plant and animal foods. When consuming zinc-rich foods during a cough and cold, prioritise moderation and diversity in your diet. Include lean meats, poultry, sea food, dairy, nuts and seeds. Combine zinc-rich foods with vitamin C sources for enhanced immune support.
Phytates, a substance found in unprocessed whole grains hinder the absorption of zinc, thereby making it less available for the body to utilise. Hence, vegetarians should follow some cooking techniques such as soaking them for 5-6 hours to reduce the phytate content and increase the bioavailability of zinc. Organic acids in fermented foods aid in higher absorption, so always include foods in your diet like buttermilk and yogurt along with some zinc-rich vegetarian sources.
It is important to remember that a higher dosage of zinc supplement inhibits the absorption of other minerals. Therefore, it is always good to check with the healthcare professionals while taking supplements. Stay hydrated, choose cooking methods that preserve zinc, and be aware of factors like phytates affecting absorption.

Question:

The passage encourages us to consume zinc in the form of

A. zinc solution

B. unprocessed food grains

C. a variety of plant and animal foods

D. non-vegetarian sources only

Solution

The correct answer is ‘a variety of plant and animal foods’.

Key Points

The passage emphasizes the inclusion of zinc-rich foods from both plant and animal sources.
It mentions specific zinc-rich foods such as lean meats, poultry, seafood, dairy, nuts, and seeds.
Consuming a diverse range of foods ensures that different sources of zinc are included in the diet.
The passage highlights the importance of combining zinc-rich foods with vitamin C for enhanced immune support.
It suggests moderation and diversity in the diet to maximize the benefits of zinc.
The passage also advises vegetarians on methods to improve zinc absorption from plant sources.

Therefore, the correct answer is ‘Option 3’.

Additional Information

Zinc solution is not mentioned as a primary source of zinc in the passage.
Unprocessed food grains contain phytates that hinder zinc absorption, so they are not recommended as the main source.
Non-vegetarian sources are included but are not the only recommended sources of zinc.

88. Read the given passage and answer the six questions that follow.
As the weather changes, everyone is prone to colds and coughs. While we have all heard about the benefits of vitamin C for colds, few of us are aware of a secret solution – Zinc! Zinc is helpful as it can reduce the severity and duration of respiratory tract infections. It soothes sore throats with its anti-inflammatory properties. It plays a pivotal role in supporting various functions of the body like the immune system, wound healing and maintaining overall health. It prevents viruses from growing in the body. Zinc is also known to boost the immune system and fight infections.
Notably, zinc is a vital mineral found in a variety of plant and animal foods. When consuming zinc-rich foods during a cough and cold, prioritise moderation and diversity in your diet. Include lean meats, poultry, sea food, dairy, nuts and seeds. Combine zinc-rich foods with vitamin C sources for enhanced immune support.
Phytates, a substance found in unprocessed whole grains hinder the absorption of zinc, thereby making it less available for the body to utilise. Hence, vegetarians should follow some cooking techniques such as soaking them for 5-6 hours to reduce the phytate content and increase the bioavailability of zinc. Organic acids in fermented foods aid in higher absorption, so always include foods in your diet like buttermilk and yogurt along with some zinc-rich vegetarian sources.
It is important to remember that a higher dosage of zinc supplement inhibits the absorption of other minerals. Therefore, it is always good to check with the healthcare professionals while taking supplements. Stay hydrated, choose cooking methods that preserve zinc, and be aware of factors like phytates affecting absorption.

Question:

Choose the word that means the opposite of ‘pivotal’.

A. Central

B. Important

C. Life-changing

D. Unimportant

Solution

The correct answer is ‘Unimportant’.

Key Points

The word ‘pivotal’ refers to something that is crucial, central, or of utmost importance.
The opposite of ‘pivotal’ would be something that lacks importance or is not central to a situation.
‘Unimportant’ directly indicates a lack of significance or relevance.
In the context of the passage, ‘pivotal’ describes zinc’s significant role in supporting body functions.
Therefore, the opposite term would downplay its importance, fitting the meaning of ‘unimportant’.
Recognizing antonyms helps understand the relative importance or lack thereof of a concept.

Therefore, the correct answer is ‘Option 4’.

Additional Information

‘Central’ is synonymous with ‘pivotal’, not an antonym.
‘Important’ is synonymous with ‘pivotal’, not an antonym.
‘Life-changing’ also indicates something significant, so it is not an antonym.

89. Read the given passage and answer the six questions that follow.
As the weather changes, everyone is prone to colds and coughs. While we have all heard about the benefits of vitamin C for colds, few of us are aware of a secret solution – Zinc! Zinc is helpful as it can reduce the severity and duration of respiratory tract infections. It soothes sore throats with its anti-inflammatory properties. It plays a pivotal role in supporting various functions of the body like the immune system, wound healing and maintaining overall health. It prevents viruses from growing in the body. Zinc is also known to boost the immune system and fight infections.
Notably, zinc is a vital mineral found in a variety of plant and animal foods. When consuming zinc-rich foods during a cough and cold, prioritise moderation and diversity in your diet. Include lean meats, poultry, sea food, dairy, nuts and seeds. Combine zinc-rich foods with vitamin C sources for enhanced immune support.
Phytates, a substance found in unprocessed whole grains hinder the absorption of zinc, thereby making it less available for the body to utilise. Hence, vegetarians should follow some cooking techniques such as soaking them for 5-6 hours to reduce the phytate content and increase the bioavailability of zinc. Organic acids in fermented foods aid in higher absorption, so always include foods in your diet like buttermilk and yogurt along with some zinc-rich vegetarian sources.
It is important to remember that a higher dosage of zinc supplement inhibits the absorption of other minerals. Therefore, it is always good to check with the healthcare professionals while taking supplements. Stay hydrated, choose cooking methods that preserve zinc, and be aware of factors like phytates affecting absorption.

Question:

In the passage, which of the following is not a benefit connected to consuming zinc ?

A. Strengthens immune system

B. Anti-viral properties

C. Anti-inflammatory agent

D. Supports hair growth

Solution

The correct answer is ‘Supports hair growth’.

Key Points

The passage highlights zinc’s role in reducing the severity and duration of respiratory tract infections.
It mentions that zinc soothes sore throats due to its anti-inflammatory properties.
Zinc is stated to play a pivotal role in supporting the immune system and overall health.
The passage states that zinc prevents viruses from growing in the body, indicating its anti-viral properties.
The immune-boosting properties of zinc are specifically noted in the passage.
However, the passage does not mention any benefits of zinc related to supporting or enhancing hair growth.

Therefore, the correct answer is ‘Option 4’.

Additional Information

Strengthening the immune system is explicitly mentioned as a benefit of zinc.
Anti-viral properties are clearly indicated in the passage.
The anti-inflammatory effect of zinc is described in detail.

90. Read the given passage and answer the six questions that follow.
As the weather changes, everyone is prone to colds and coughs. While we have all heard about the benefits of vitamin C for colds, few of us are aware of a secret solution – Zinc! Zinc is helpful as it can reduce the severity and duration of respiratory tract infections. It soothes sore throats with its anti-inflammatory properties. It plays a pivotal role in supporting various functions of the body like the immune system, wound healing and maintaining overall health. It prevents viruses from growing in the body. Zinc is also known to boost the immune system and fight infections.
Notably, zinc is a vital mineral found in a variety of plant and animal foods. When consuming zinc-rich foods during a cough and cold, prioritise moderation and diversity in your diet. Include lean meats, poultry, sea food, dairy, nuts and seeds. Combine zinc-rich foods with vitamin C sources for enhanced immune support.
Phytates, a substance found in unprocessed whole grains hinder the absorption of zinc, thereby making it less available for the body to utilise. Hence, vegetarians should follow some cooking techniques such as soaking them for 5-6 hours to reduce the phytate content and increase the bioavailability of zinc. Organic acids in fermented foods aid in higher absorption, so always include foods in your diet like buttermilk and yogurt along with some zinc-rich vegetarian sources.
It is important to remember that a higher dosage of zinc supplement inhibits the absorption of other minerals. Therefore, it is always good to check with the healthcare professionals while taking supplements. Stay hydrated, choose cooking methods that preserve zinc, and be aware of factors like phytates affecting absorption.

Question:

What does the word ‘solution’ signify in ‘a secret solution’ ?

A. Remedy

B. Drink

C. Function

D. Food

Solution

The correct answer is ‘Remedy’.

Key Points

The passage refers to zinc as a secret solution for reducing the severity and duration of respiratory tract infections and soothing sore throats.
Zinc’s role in supporting various body functions, suggesting it helps in overall health, implies a corrective aspect.
The context in which ‘solution’ is used in the passage aligns with the concept of something that solves or alleviates a problem, particularly health-related issues.
The passage contrasts zinc with vitamin C, which is commonly known for its remedial benefits for colds, suggesting zinc serves a similar purpose.
‘Solution’ in the context of health and wellness generally signifies a remedy or treatment for an ailment.
Thus, the term ‘solution’ here does not refer to a drink, function, or food, but to something that offers relief or cure.

Therefore, the correct answer is ‘Option 1’.

Additional Information

‘Drink’ would imply a liquid consumed for health, but the passage does not use ‘solution’ in this manner.
‘Function’ pertains to the roles zinc plays in the body but does not fit the context of ‘secret solution’
‘Food’ refers to items containing zinc, not the alleviating role zinc plays.

91. సమస్య పరిష్కార పద్ధతిలో మొదటి దశ ఏమిటి?

A. పరికల్పనను పరీక్షించడం

B. సమస్యను నిర్వచించడం

C. పరికల్పనను రూపొందించడం

D. సమస్యను గుర్తించడం

Solution

సమస్య పరిష్కార పద్ధతి సమస్యలను గుర్తించడం, విశ్లేషించడం మరియు పరిష్కరించడానికి ఒక వ్యవస్థీకృత విధానం. ప్రభావవంతమైన పరిష్కారాన్ని కనుగొనే సంభావ్యతను పెంచడానికి ఈ పద్ధతిలో అనేక దశలు క్రమపద్ధతిలో అనుసరించబడతాయి. సమస్య పరిష్కార పద్ధతిలో ఉన్న దశలు:

సమస్యను నిర్వచించడం లేదా గుర్తించడం: మొదటి దశ పరిష్కరించాల్సిన సమస్యను నిర్వచించడం లేదా గుర్తించడం.
మాహితి సేకరించడం: సమస్య నిర్వచించబడిన తర్వాత, తదుపరి దశ సమస్య గురించి సమాచారాన్ని సేకరించడం.
సమస్యను విశ్లేషించడం: సమాచారం సేకరించబడిన తర్వాత, తదుపరి దశ సమస్యను విశ్లేషించడం. ఇందులో సమస్యను చిన్న, మరింత నిర్వహించదగిన భాగాలుగా విభజించడం, సమస్య యొక్క మూల కారణాలను గుర్తించడం మరియు వివిధ సాధ్యమైన పరిష్కారాలను అన్వేషించడం ఉంటుంది.
పరిష్కారాలను అభివృద్ధి చేయడం: సమస్య విశ్లేషణ ఆధారంగా, తదుపరి దశ సాధ్యమైన పరిష్కారాలను అభివృద్ధి చేయడం. ఇందులో ఆలోచనలను తలపోసుకోవడం, వివిధ ఎంపికలను అంచనా వేయడం మరియు అత్యంత ఆశాజనకమైన పరిష్కారాలను ఎంచుకోవడం ఉంటుంది.
పరిష్కారాన్ని అమలు చేయడం: ఒక పరిష్కారం ఎంపిక చేయబడిన తర్వాత, తదుపరి దశ దానిని అమలు చేయడం. ఇందులో ప్రణాళికను అమలు చేయడం, పురోగతిని పర్యవేక్షించడం మరియు అవసరమైన ఏదైనా సర్దుబాట్లు చేయడం ఉంటుంది.
ఫలితాలను అంచనా వేయడం: పరిష్కారం అమలు చేయబడిన తర్వాత, చివరి దశ ఫలితాలను అంచనా వేయడం.

కాబట్టి, ఫలితాలను అంచనా వేయడం: పరిష్కారం అమలు చేయబడిన తర్వాత, సమస్యను గుర్తించడానికి చివరి దశ ఫలితాలను అంచనా వేయడం అని ముగించవచ్చు.

92. పాఠ్యప్రణాళిక అంటే

A. వివిధ భావనల అంశం

B. విషయం

C. పాఠశాల పరిస్థితిలోని కార్యకలాపాలు మరియు అనుభవాలు

D. పైవన్నీ

Solution

పాఠశాల పాఠ్యప్రణాళికలో గణితాన్ని ఒక ప్రధాన విషయ ప్రాంతంగా పరిగణించాలి, ఎందుకంటే దీనికి విస్తృత అనువర్తనాలు ఉన్నాయి. జాతీయ పాఠ్యప్రణాళిక చట్రం (2005) ప్రకారం, బాల్య మనస్సు యొక్క గణితీకరణ పాఠశాల గణితం యొక్క దృష్టి అవుతుంది.

Key Points

పాఠశాలలో, ఇంట్లో మరియు సమాజంలో వివిధ అధికారిక మరియు అనధికారిక కార్యకలాపాల ఫలితంగా ఒక బిడ్డ పొందిన అన్ని అనుభవాల మొత్తంను పాఠ్యప్రణాళికగా పరిగణించవచ్చు.
పాఠ్యప్రణాళికలో పాఠ్యాంశం, వివిధ భావనల అంశం, విషయం, బోధనా పద్ధతులు, వివిధ కార్యకలాపాలు, పాఠశాల పరిస్థితిలో అనుభవం, లక్ష్యాలు, నిర్దిష్ట విషయం మరియు నైపుణ్యం, పద్ధతులు మరియు మూల్యాంకనాలు ఉన్నాయి.

కాబట్టి ఇచ్చిన అన్ని ఎంపికలు సరైనవని మనం చెప్పగలం.

93. గణితం యొక్క అత్యున్నత లక్ష్యం ఏమిటంటే/అవి-

A. తార్కిక చర్చ

B. అమూర్తత్వాన్ని అర్థం చేసుకోండి

C. గణితశాస్త్రపరంగా ఆలోచించడం

D. పైన పేర్కొన్నవన్నీ

Solution

‘గణితాన్ని బోధించే లక్ష్యాలు’ అనే పదం, సాధారణ విద్యా పథకంలో ఆ విషయాన్ని బోధించడం ద్వారా నెరవేర్చాల్సిన లక్ష్యం లేదా విస్తృత ఉద్దేశ్యాన్ని సూచిస్తుంది. లక్ష్యాలు మరియు లక్ష్యాలు ఆదర్శాల వంటివి, మరియు వాటి సాధనకు దీర్ఘకాలిక ప్రణాళిక అవసరం. అందువల్ల, వాటిని లక్ష్యాలు అని పిలువబడే కొన్ని ఖచ్చితమైన మరియు ఆచరణీయ యూనిట్లుగా విభజించారు.

Key Points NCF-2005 ప్రకారం, పాఠశాలలో గణిత విద్య యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం పిల్లల మనస్సులను గణితీకరించడం. జార్జ్ పోలియా ప్రకారం, పాఠశాల విద్య కోసం గణితంలో రెండు రకాల లక్ష్యాలు ఉన్నాయి, అవి విస్తృత మరియు ఇరుకైన లక్ష్యాలు.

గణితశాస్త్రంలో ఆలోచించడానికి మరియు తర్కించడానికి, ఊహలను తార్కిక ముగింపుకు అనుసరించడానికి మరియు అమూర్తత్వాన్ని నిర్వహించడానికి పిల్లల వనరులను అభివృద్ధి చేయడమే ఉన్నత లక్ష్యం. ఇందులో పనులు చేసే విధానం, సమస్యలను రూపొందించి పరిష్కరించే సామర్థ్యం మరియు వైఖరి ఉన్నాయి.

గణితశాస్త్రం యొక్క అత్యున్నత లక్ష్యాలను కలిగి ఉన్న గణితీకరణ సామర్థ్యాన్ని అభివృద్ధి చేయడంలో ఈ క్రింది సామర్థ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం కూడా ఉంటుంది:

సమస్య పరిష్కారం మరియు తార్కిక చర్చ
హ్యూరిస్టిక్స్ వాడకం
అంచనా మరియు ఉజ్జాయింపు
ఆప్టిమైజేషన్
నమూనాల వాడకం
దృశ్యమానత
ప్రాతినిధ్యం
తార్కికం మరియు రుజువు
సంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడం
గణిత సంభాషణ, సౌందర్య భావనను అభివృద్ధి చేయడంతో సహా.

అందువల్ల, పైన ఇవ్వబడిన ఎంపికలన్నీ గణితం యొక్క అత్యున్నత లక్ష్యాలు అని ఇది ఊహిస్తుంది.

94. గణితం అనేది

i. కొలతల శాస్త్రం.

ii. ఒక తార్కిక విషయం

iii. సంఖ్య మరియు స్థలం యొక్క శాస్త్రం.

A. ii మాత్రమే

B. ii మరియు iii రెండూ

C. i మరియు ii రెండూ

D. i, ii మరియు iii అన్నీ

Solution

“గణితం” అనే పదం రెండు విభిన్నమైన మరియు వేర్వేరు అర్థాలలో ఉపయోగించబడింది, అనగా ఒకటి పరిమాణం, స్థలం, క్రమం మొదలైన సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ఉపయోగించే పద్ధతిగా మరియు రెండవది కనుగొనబడిన నిజాల నియమాలు లేదా సాధారణీకరణల సమితిగా. జాతీయ పాఠ్యప్రణాళిక చట్రం-2005 ప్రకారం, పాఠశాలలో గణిత విద్య యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం బాల్య ఆలోచన ప్రక్రియ యొక్క గణితీకరణ. గణితం తర్కం, తార్కికం, సమస్య-పరిష్కారం, సృజనాత్మకత మరియు గణిత విధాన ఆలోచనపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఈ నైపుణ్యాలు అనేక ఇతర విషయాలలో ఉపయోగపడతాయి.

Key Points

గణితం పరిమాణం మరియు స్థలం యొక్క శాస్త్రం.
గణితం గణనలు మరియు కొలతల శాస్త్రం.
గణితం వివిధ విషయాల పురోగతి యొక్క పద్ధతి.
గణితం శాస్త్రం యొక్క అమूర్త రూపం.
గణితం శాస్త్రం యొక్క వ్యవస్థీకృతం, నిర్వహించబడిన మరియు ఖచ్చితమైన శాఖ.
గణితం సాధారణీకరణ యొక్క ముఖ్యమైన మార్గం.
గణితం తీర్మానం మరియు తీర్పును గీయడానికి మార్గం.
గణితం తార్కిక విషయం మరియు తార్కిక తార్కిక శాస్త్రం.

కాబట్టి, గణితం కొలతల శాస్త్రం, తార్కిక విషయం, సంఖ్య మరియు స్థలం యొక్క శాస్త్రం అని నిర్ధారించవచ్చు.

95. ఈ బోధనా సామగ్రి ప్రధానంగా గుణకారం మరియు లబ్ధాలను ధృవీకరించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది

A. డామినోలు

B. క్యూసినైర్ స్ట్రిప్స్

C. అబాకస్

D. నెపియర్ స్ట్రిప్స్

Solution

బోధన-అభ్యసన సామగ్రి (TLMలు) నిర్దేశనా సహాయకాలు అని కూడా పిలుస్తారు, బోధన-అభ్యసన కార్యకలాపాలు ప్రారంభించే ముందు ఆమె/అతను రూపొందించిన అభ్యసన లక్ష్యాలను సాధించడంలో ఒక ఉపాధ్యాయుడికి సహాయపడతాయి.

నెపియర్ స్ట్రిప్స్:

నెపియర్ స్ట్రిప్ అనేది జాన్ నెపియర్చే రూపొందించబడిన ఒక చేతితో నడిచే గణన యంత్రం.
నెపియర్ స్ట్రిప్స్ ప్రధానంగా గుణకారం మరియు లబ్ధాలను ధృవీకరించడానికి ఉపయోగించబడతాయి.
నెపియర్ స్ట్రిప్స్‌ను ఒక పెద్ద సంఖ్యను ఒకే అంకె సంఖ్యతో గుణించడానికి ఉపయోగించవచ్చు. ఈ విధంగా, ఇది గుణకారాన్ని కొన్ని కూడికల శ్రేణికి తగ్గిస్తుంది.
ఈ పద్ధతి అనేక శతాబ్దాల క్రితం భారతీయ గణిత శాస్త్రవేత్తలు అభివృద్ధి చేసిన జెలోసియా గుణకార పద్ధతికి చాలా పోలి ఉంటుంది.
నెపియర్ యొక్క ప్రతి స్ట్రిప్ ఆ సంఖ్యకు గుణకార పట్టిక మాత్రమే.
ఈ పద్ధతి లాటిస్ గుణకారం ఆధారంగా ఉంది.

Additional Information

క్యూసినైర్ స్ట్రిప్స్:

ఇది ఒక బిడ్డకు LCM మరియు HCF భావనను అర్థం చేసుకోవడం చాలా సులభం చేస్తుంది.
వారు సమాన భిన్నాలతో పరిచయం పొందుతారు.

అబాకస్:

ఇది కూడిక, తీసివేత, భాగహారం మరియు గుణకారం చేయడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. అబాకస్ వర్గమూలాలు మరియు ఘనమూలాలను కూడా సంగ్రహించడానికి ఉపయోగించవచ్చు.
ఇది లెక్కింపుకు ఉపయోగించే ఒక ప్రభావవంతమైన యాంత్రిక పరికరం.
ఇది ప్రత్యేకంగా గణన ప్రయోజనం కోసం, ముఖ్యంగా అంకగణిత గణనల కోసం ఉపయోగించబడుతుంది.

డామినోలు:

డామినో అనేది దాని ముఖాన్ని రెండు చతురస్రాకార చివరలతో విభజించే ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార టైల్.
అవి సాధారణంగా స్థానపరమైన ఆటలను ఆడటానికి ఉపయోగించబడతాయి.

కాబట్టి, గుణకారం మరియు లబ్ధాలను ధృవీకరించడానికి ప్రధానంగా ఉపయోగించే ఈ బోధనా సహాయం నెపియర్ స్ట్రిప్స్.

96. ఒక ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థులకు వివిధ రకాల త్రిభుజ ఆకారపు కాగితపు కోతలను పంచి, కోణాలను కొలిచి పట్టికలో నమోదు చేసి, కోణాల మొత్తాన్ని కనుగొనమని చెబుతున్నాడు. ప్రతి సందర్భంలోనూ ఫలితాన్ని గమనించమని చెబుతున్నాడు.

ఈ బోధనా పద్ధతి దేనికి ఉదాహరణ?

A. నిగమన పద్ధతి

B. విశ్లేషణాత్మక విధానం

C. ఆవిష్కరణ పద్ధతి

D. ఉపాధ్యాయ కేంద్రీకృత విధానం

Solution

ఉపాధ్యాయుడు వివిధ రకాల త్రిభుజ ఆకారపు కాగితపు కోతలను పంచి, విద్యార్థులను కోణాలను కొలిచి పట్టికలో నమోదు చేసి, కోణాల మొత్తాన్ని కనుగొనమని అడుగుతున్నాడు.

Key Points

ఇది విద్యార్థులు తమ స్వంత అన్వేషణ మరియు కొలతల ద్వారా త్రిభుజంలోని కోణాల మొత్తం ఎల్లప్పుడూ 180 డిగ్రీలు అని కనుగొనడానికి ప్రోత్సహిస్తుంది.
ఆవిష్కరణ పద్ధతిలో, నేరుగా బోధించడం కంటే విద్యార్థులు స్వయంగా సమాచారాన్ని అన్వేషించి కనుగొనడానికి ప్రోత్సహించబడతారు.
ఈ విధానం తరచుగా విమర్శనాత్మక ఆలోచన మరియు సమస్య పరిష్కార నైపుణ్యాలను మెరుగుపరచడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.
విద్యార్థి-కేంద్రీకృతం: దృష్టి విద్యార్థులు సమాచారాన్ని నిష్క్రియంగా స్వీకరించడం కంటే సామగ్రితో చురుకుగా పాల్గొనడంపై ఉంటుంది.
అన్వేషణాత్మక అభ్యసనం: విద్యార్థులు స్వయంగా లేదా సమూహాలలో భావనలను అన్వేషించడానికి, ప్రయోగాలు చేయడానికి మరియు కనుగొనడానికి అవకాశాలు ఇవ్వబడతాయి.
మెరుగైన స్మృతి: విద్యార్థులు స్వయంగా జ్ఞానాన్ని కనుగొనడం వల్ల, వారు సమాచారాన్ని మెరుగ్గా గుర్తుంచుకునే అవకాశం ఉంది.
విమర్శనాత్మక ఆలోచన: ఈ పద్ధతి విద్యార్థులు సమాచారాన్ని విశ్లేషించి సంశ్లేషణ చేయడం ద్వారా విమర్శనాత్మక ఆలోచన మరియు సమస్య పరిష్కార సామర్థ్యాలను పెంపొందిస్తుంది.
ఉపాధ్యాయుని పాత్ర: ఉపాధ్యాయుడు సహాయకుడు లేదా మార్గదర్శిగా వ్యవహరిస్తాడు, అవసరమైనప్పుడు మార్గదర్శకత్వం మరియు మద్దతును అందిస్తాడు.

కాబట్టి, దృశ్యంలో ఉపాధ్యాయుడు ఉపయోగించిన పద్ధతి ఆవిష్కరణ పద్ధతికి ఒక అద్భుతమైన ఉదాహరణ అని మనం ముగించవచ్చు, ఎందుకంటే ఇది విద్యార్థులు తమ స్వంత దర్యాప్తు మరియు ఆవిష్కరణ ద్వారా నేర్చుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది.

Additional Information

నిగమన పద్ధతి: ఇది ఉపాధ్యాయ కేంద్రీకృత విధానం, ఇక్కడ ఉపాధ్యాయుడు సాధారణ నియమాన్ని లేదా సూత్రాన్ని అందిస్తాడు మరియు విద్యార్థులు దానిని నిర్దిష్ట సందర్భాలకు వర్తిస్తారు. ఇది ప్రేరణాత్మక లేదా ఆవిష్కరణ పద్ధతికి వ్యతిరేకం.
విశ్లేషణాత్మక విధానం: ఇది సంక్లిష్ట సమాచారాన్ని మెరుగైన అవగాహన కోసం సరళమైన భాగాలుగా విభజించడాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఇది విద్యార్థి-కేంద్రీకృతంగా ఉండవచ్చు, కానీ ఇది ఆవిష్కరణ లేదా అన్వేషణను కలిగి ఉండదు.
ఉపాధ్యాయ కేంద్రీకృత విధానం: ఈ విధానంలో, ఉపాధ్యాయుడు ప్రాధమిక సమాచార వనరు, మరియు విద్యార్థులు నిష్క్రియ గ్రహీతలు. ఇది విద్యార్థులు చురుకైన అభ్యర్థులుగా ఉండే ఆవిష్కరణ పద్ధతికి వ్యతిరేకం.

97. ఒక తోటమాలికి 39 ఆపిల్ చెట్లు, 78 అరటి చెట్లు మరియు 143 మామిడి చెట్లు ఉన్నాయి. అతను వాటిని అన్ని వరుసలలో ఒకే రకమైన మొక్కలు మాత్రమే ఉండేలా మరియు ప్రతి వరుసలో సమాన సంఖ్యలో మొక్కలు ఉండేలా నాటాలనుకుంటున్నాడు. కనీసం ఎన్ని వరుసలు అవసరం?

A. 13

B. 20

C. 18

D. 17

Solution

ఇవ్వబడింది:

ఒక తోటమాలికి 39 ఆపిల్ చెట్లు, 78 అరటి చెట్లు మరియు 143 మామిడి చెట్లు ఉన్నాయి.

ఉపయోగించిన భావన:

రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సంఖ్యల గ.సా.భా (HCF) అనేది ఆ సంఖ్యలను భాగించే గొప్ప కారణాంకం.

గణన:

మొత్తం మొక్కల సంఖ్య = 39 + 78 + 143 = 260

గ.సా.భా (39, 78, 143) = 13

ఇప్పుడు, కనీస వరుసల సంఖ్య = 260/13 = 20

∴ అటువంటి కనీస వరుసల సంఖ్య 20.

Mistake Points

దయచేసి గమనించండి 39, 78 మరియు 143 ల గ.సా.భా.ను గణించాలి కానీ ఇక్కడ మనం

కనీస వరుసలను లెక్కించాలి. కనీస వరుసలను లెక్కించడానికి

ముందుగా అన్ని సంఖ్యలను కూడాలి 39 + 78 + 143 = 260 అప్పుడు 260/13 = 20.

98. మొదటి అరటిపళ్ళ గుత్తిలో రెండవ అరటిపళ్ళ గుత్తిలో ఉన్న అరటిపళ్ళ సంఖ్య కంటే 1/4 అదనంగా ఉంది. రెండవ గుత్తిలో మొదటి గుత్తి కంటే 3 అరటిపళ్ళు తక్కువగా ఉంటే, మొదటి గుత్తిలోని అరటిపళ్ళ సంఖ్య ఎంత?

A. 9

B. 10

C. 12

D. 15

Solution

గణన:

99. 5/7 యొక్క సంకలన విలోమం యొక్క గుణకార విలోమం ఏమిటి?

A. -5/7

B. -7/5

C. 4/3

D. -3/4

Solution

గణన:

5/7 యొక్క సంకలన విలోమం -5/7

మరియు, -5/7 యొక్క గుణకార విలోమం -7/5.

Important Points

రెండు సంఖ్యల లబ్ధం 1 అయితే, అవి ఒకదానికొకటి గుణకార విలోమాలు.

రెండు సంఖ్యల మొత్తం 0 అయితే, అవి ఒకదానికొకటి సంకలన విలోమాలు.

∴ 5/7 యొక్క సంకలన విలోమం యొక్క గుణకార విలోమం -7/5.

100. 2736ను భాగించి మరియు దాని గుణాన్ని ఒక ఖచ్చితమైన వర్గమూలంగా చేసే అతి చిన్న సహజ సంఖ్య ఏది?

A. 171

B. 18

C. 19

D. 9

Solution

లెక్కింపు:

అన్ని ఎంపికలను పరిశీలించడం

ఎంపిక 1 యొక్క గుణం

2736/171 = 16

ఎంపిక 2 యొక్క గుణం

2736/18 = 152

ఎంపిక 3 యొక్క గుణం

2736/19 = 144

ఎంపిక 4 యొక్క గుణం

2736/9 = 304

ఎంపిక 1 మరియు 3 యొక్క గుణాలు వర్గమూలం వస్తున్నట్టు మనం చూడవచ్చు, అయితే ఎంపిక 3లో ఇవ్వబడ్డ విలువ చిన్నదిగా ఉంది.

∴ ఎంపిక 3 సరైనది

101. 78402752 యొక్క ఘనమూలాన్ని కనుగొనండి

A. 534

B. 436

C. 428

D. 432

Solution

ఇచ్చినవి:

ఇచ్చిన సంఖ్య 78402752

గణన:

78402752 యొక్క ఘనమూలం

⇒ ∛78402752

⇒ ∛[2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 107 x 107 x 107]

⇒ 2 x 2 x 107

⇒ 428

∴ 78402752 యొక్క ఘనమూలం 428.

తెలివైన ఉపాయం:

వికల్పాల సహాయంతో మరియు యూనిట్ అంకె పద్ధతి ద్వారా ఈ సమస్యను పరిష్కరించవచ్చు.

428 యొక్క ఘనం యొక్క యూనిట్ అంకెను తనిఖీ చేస్తే,

⇒ (428)³

⇒ 8³

⇒ 8 యొక్క యూనిట్ అంకె 8

కాబట్టి 78402752 యొక్క ఘనమూలం 428.

102. ఒక పాఠశాలలో బాలురు మరియు బాలికల సంఖ్య నిష్పత్తి 12 ∶ 13. 372 మంది బాలురు ఉంటే, పాఠశాలలోని మొత్తం విద్యార్థుల సంఖ్య:

A. 775

B. 703

C. 685

D. 603

Solution

గణన:

పాఠశాల నిష్పత్తిలో అబ్బాయిలు : బాలికలు = 12 : 13

ఇప్పుడు, 12 విభాగము → 372,

అప్పుడు, (12 + 13) = 25 విభాగము→ 372/12 × 25 = 775

∴ సరైన సమాధానం 775

103. 75 రూపాయలలో 7 పైసలు ఎంత శాతం?

D. ఏదీకాదు

Solution

పరిష్కారం:

రూ. 75ని పైసలుగా మార్చండి

రూ. 75 = 7500 పైసలు

ప్రశ్న ప్రకారం,

శాతంలో, రూ. 75 లో 7 పైసలు,

104. 5% GSTతో సహా సీలింగ్ ఫ్యాన్ ధర 1596 అయితే, GST జోడించే ముందు ధర ఎంత?

A. 1500

B. 1620

C. 1520

D. 1600

Solution

ఇవ్వబడింది:

5% GSTతో సహా సీలింగ్ ఫ్యాన్ ధర = 1596

ఉపయోగించిన భావన:

ఒక వస్తువు యొక్క ఇవ్వబడిన విలువ p అయితే, x% పెరుగుదలకు మనం ఉపయోగించే సూత్రం:

p’ = p + x% of p

ఇక్కడ p’ అనేది వస్తువు యొక్క కొత్త విలువ.

గణన:

GST జోడించే ముందు సీలింగ్ ఫ్యాన్ యొక్క అసలు ధర రూ. x అనుకుందాం.

అప్పుడు,

x + xపై 5% GST = 1596

x + (5x / 100) = 1596

105x / 100 = 1596

x = 159600 / 105

x = 1520.

∴ GST జోడించే ముందు సీలింగ్ ఫ్యాన్ ధర రూ. 1520.

105. ఒక సైకిల్ ₹ 1,800కి కొనుగోలు చేయబడింది మరియు 12% లాభంతో విక్రయించబడుతుంది. దీని అమ్మకపు ధర:

A. ₹ 1,584

B. ₹ 2,016

C. ₹ 1,788

D. ₹ 1,812

Solution

ఇవ్వబడినది:

సైకిల్ ధర = ₹ 1,800

లాభం = 12%

ఉపయోగించిన భావన:

అమ్మకపు ధర = కొన్న ధర × (100 + లాభం%)/100

గణన:

సైకిల్ ధర = ₹1,800

లాభం = 12%

అమ్మకపు ధర = 1800 × 112/100 = ₹ 2016

∴ సైకిల్ అమ్మకపు ధర ₹ 2016.

106. 168 మీటర్ల పొడవున్న తాడును మీటర్ల సమాన పొడవు గల ముక్కలుగా కోస్తే, ఎన్ని ముక్కలు వస్తాయి?

A. 16

B. 17

C. 18

D. 19

Solution

ఇవ్వబడింది:

తాడు పొడవు = 168 మీటర్లు

తాడు సమాన ముక్కల పొడవు = మీటర్లు = 28/3 మీటర్లు

ఉపయోగించిన సూత్రం:

సమాన తాడు ముక్కల సంఖ్య = తాడు పొడవు / ఒక చిన్న తాడు ముక్క పొడవు

గణన:

కాబట్టి, 168 మీటర్ల పొడవున్న తాడు నుండి మీటర్ల పొడవు గల 18 తాడు ముక్కలు పొందవచ్చు.

107. s1, s2, s3, s4 మరియు s5 అనే ఐదు వేర్వేరు బూట్ల బ్రాండ్ల సగటు ధర రూ. 650. s1 మరియు s3 ల సగటు ధర రూ. 725, s2 మరియు s4 ల సగటు ధర రూ. 600. s5 బ్రాండ్ బూటు ధరను కనుగొనండి.

A. రూ. 450

B. రూ. 600

C. రూ. 350

D. రూ. 950

Solution

సగటు = మూలకాల మొత్తం / మూలకాల సంఖ్య

ఇవ్వబడింది,

⇒ (s1 + s2 + s3 + s4 + s5)/5 = 650

⇒ s1 + s2 + s3 + s4 + s5 = 3250

ఇవ్వబడింది,

⇒ (s1 + s3)/2 = 725

⇒ s1 + s3 = 1450

ఇవ్వబడింది,

⇒ (s2 + s4)/2 = 600

⇒ s2 + s4 = 1200

అప్పుడు,

⇒ (1450 + 1200 + s5) = 3250

⇒ 2650 + s5 = 3250

⇒ s5 = 600∴ s5 బ్రాండ్ బూటు ధర రూ.600.

108. దీర్ఘచతురస్రం యొక్క చుట్టుకొలత 40 సెం.మీ. దీని వెడల్పు 8 సెం.మీ ఉంటే, ఈ దీర్ఘచతురస్రం యొక్క పొడవు మరియు వెడల్పు మధ్య వ్యత్యాసం కనుగొనండి?

A. 3 సెం.మీ

B. 4 సెం.మీ

C. 5 సెం.మీ

D. 6 సెం.మీ

Solution

ఇచ్చింది:

దీర్ఘచతురస్రం యొక్క చుట్టుకొలత 40 సెం.మీ. దాని వెడల్పు 8 సెం.మీ.

ఉపయోగించిన సూత్రం:

దీర్ఘ చతురస్రం చుట్టుకొలత = 2(పొడవు + వెడల్పు)

గణన:

దీర్ఘచతురస్రం యొక్క పొడవు l అనుకుందాం.

దీర్ఘ చతురస్రం చుట్టుకొలత = 2(8 + l) = 40

l = 20 – 8 = 12 సెం.మీ.

∴ దీర్ఘచతురస్రం యొక్క పొడవు మరియు వెడల్పు మధ్య వ్యత్యాసం 12 – 8 = 4 సెం.మీ.

109. 7 గంటలకు గడియారంలో గంట మరియు నిమిషాల ముళ్ల మధ్య ఉన్న రెండు కోణాల కొలతలు

A. 330º, 30º

B. 285º, 75º

C. 210º, 150º

D. 270º, 90º

Solution

ఉపయోగించిన సూత్రం:

θ = 30గం – 1 1/2నిమి

లెక్కింపు:

ప్రశ్న ప్రకారం,

⇒ 30 × 7 – 11/2 × 0\

⇒ 210 – 0

⇒ 210

ఇతర కోణం = 360 – 210 = 150

∴ సరైన సమాధానం 210°, 150°.

110. సూచనలు: క్రింద ఇవ్వబడిన షరతును చదివి దాని ఆధారంగా ప్రశ్నకు సమాధానం ఇవ్వండి.

ఘనపరిమాణం 216 సెం.మీ³. ఘనాన్ని ఒకదాని తర్వాత ఒకటి ఉంచారు. మూడు ఘనాలను కలిపి ఉంచిన పార్శ్వ ఉపరితల వైశాల్యం మరియు రెండు ఘనాల మొత్తం ఉపరితల వైశాల్యం నిష్పత్తి ఎంత?

A. 5 ∶ 4

B. 4 ∶ 5

C. 7 ∶ 6

D. 6 ∶ 7

Solution

ఇవ్వబడింది:

ప్రతి ఘనం యొక్క ఘనపరిమాణం క్యూబిక్ 216 సెం.మీ.

ఉపయోగించిన సూత్రం:

కోణం = ∛ ఘనపు ఘనపరిమాణం

ఘనాకారాల పార్శ్వ ఉపరితల వైశాల్యం = 2 × (l + b) × h

ఘనాకారాల మొత్తం ఉపరితల వైశాల్యం = 2 × (lb + bh + hl)

లెక్కింపు:

మూడు ఘనాలను పక్కపక్కనే ఉంచినప్పుడు, ఫలిత ఘనాకారాల వెడల్పు మరియు ఎత్తు ఘనం వలె ఉంటాయి కానీ పొడవు మారుతుంది.

∴ ఘనాకారం పొడవు = 6 + 6 + 6 = 18 సెం.మీ.

కాబట్టి, పొడవు = 18 సెం.మీ., వెడల్పు = 6 సెం.మీ. మరియు ఎత్తు = 6 సెం.మీ.

∴ దీర్ఘఘనచతురస్రంల పార్శ్వ ఉపరితల వైశాల్యం = 2 × (18 + 6) × 6 = 288 సెం.మీ.

ఇప్పుడు, రెండు ఘనాలను పక్కపక్కనే ఉంచినప్పుడు, ఫలిత ఘనాకారాల వెడల్పు మరియు ఎత్తు ఘనం వలె ఉంటాయి కానీ పొడవు మారుతుంది.

∴ ఘనాకారం పొడవు = 6 + 6 = 12 సెం.మీ.

కాబట్టి, పొడవు = 12 సెం.మీ., వెడల్పు = 6 సెం.మీ. మరియు ఎత్తు = 6 సెం.మీ.

∴ దీర్ఘఘనచతురస్రంల మొత్తం ఉపరితల వైశాల్యం = 2 × (12 × 6 + 6 × 6 + 6 × 12) = 360 సెం.మీ. చదరపు

ఇప్పుడు, మూడు ఘనాలను కలిపి ఉంచిన పార్శ్వ ఉపరితల వైశాల్యం మరియు రెండు ఘనాలను కలిపి ఉంచిన మొత్తం ఉపరితల వైశాల్యం మధ్య నిష్పత్తి

∴ అవసరమైన నిష్పత్తి = 288 ∶ 360 = 4 ∶ 5

కాబట్టి, ఎంపిక (2) సరైనది

111. రెండు కోణాలు పూరక కోణాలు. చిన్న కోణం పెద్ద కోణం కంటే 18° తక్కువ. పెద్ద కోణం విలువ ఎంత?

A. 72°

B. 18°

C. 54°

D. 36°

Solution

ఇవ్వబడింది:

కోణాల మధ్య వ్యత్యాసం = 18°

గణన:

రెండు పూరక కోణాల మొత్తం = 90°

కోణాల మధ్య వ్యత్యాసం = 18°

పెద్ద కోణం = x అని అనుకుందాం

కాబట్టి, చిన్న కోణం = y

ప్రశ్న ప్రకారం

⇒ x + y = 90° ……………….(1)

మరియు

⇒ x – y = 18° …………………..(2)

సమీకరణం (1) మరియు (2) నుండి

⇒ 2x = 108°

⇒ x = 54°

⇒ y = 36°

∴ పెద్ద కోణం విలువ 54°.

సరైన ఐచ్ఛికం 3 అంటే 54°.

IMPORTANT POINT

2 పూరక కోణాల మొత్తం 90°.

112. సంవత్సరానికి 10% చొప్పున పెట్టుబడి పెట్టిన రూ. 40000 మొత్తం అర్ధ సంవత్సరం రూ. 44100 అవుతుంది. కాల వ్యవధిని లెక్కించండి.

A. ½ సంవత్సరాలు

B. 1 సంవత్సరం

C. 2 సంవత్సరాలు

D. ¾ సంవత్సరం

Solution

ఇచ్చినది:

P = రూ. 40000

R = 10% సంవత్సరానికి

A = రూ. 44100

ఉపయోగించిన సూత్రం:

ఇక్కడ, P = అసలు, r = % వడ్డీ రేటు, t = సంవత్సరాలలో కాల వ్యవధి

భావన:

వడ్డీని అర్ధ సంవత్సరానికి, అంటే సంవత్సరానికి రెండుసార్లు చక్రవడ్డీ చేస్తారు కాబట్టి, రేటు (R/2) అవుతుంది మరియు కాల వ్యవధి (2t) అవుతుంది.

లెక్కింపు:

రెండు వైపులా పోల్చినప్పుడు, మనకు లభిస్తుందిt = 1 సంవత్సరం.

113. ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు, వెడల్పు మరియు ఎత్తు 5 ∶ 4 ∶ 3 నిష్పత్తిలో ఉండి, దాని ఘనపరిమాణం 12960 క్యూబిక్ సెం.మీ. అయితే, దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు ఇలా ఉంటుంది:

A. 20 సెం.మీ.

B. 25 సెం.మీ.

C. 30 సెం.మీ.

D. 24 సెం.మీ.

Solution

ఇవ్వబడింది:

ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు, వెడల్పు మరియు ఎత్తుల నిష్పత్తి = 5 : 4 : 3

వాల్యూమ్ = 12960 సెం.మీ³

ఉపయోగించిన సూత్రం:

ఘనాకారం ఘనపరిమాణం = పొడవు × వెడల్పు × ఎత్తు

లెక్కింపు:

ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు, వెడల్పు మరియు ఎత్తుల నిష్పత్తి వరుసగా 5x, 4x మరియు 3x అనుకుందాం.

ప్రశ్న ప్రకారం

⇒ 5x × 4x × 3x = 12960

⇒ 60x³ = 12960

⇒ x³ = 216

⇒ x = 6 సెం.మీ.

ఇప్పుడు,

దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు = 5x = 5 × 6 సెం.మీ.

⇒ 30 సెం.మీ.

∴ దీర్ఘచతురస్రాకార పెట్టె పొడవు 30 సెం.మీ.

114. (x³ – 5x² – 24x) (4x² – 9y²) ను x(x – 8) (2x – 3y) తో భాగించగా వచ్చే ఫలితం

A. (x + 3) (2x + 3y)

B. (x + 3) (2x – 3y)

C. (x – 8) (2x + 3y)

D. (x – 8) (2x – 3y)

Solution

ఇవ్వబడింది:

(x³ – 5x² – 24x) (4x² – 9y²) ను x(x – 8) (2x – 3y) తో భాగించండి

సిద్ధాంతం:

ఇచ్చిన బహుపదులను కారణాంకాల రూపంలో వ్రాయండి మరియు (a² – b²) = (a + b) (a – b)

గణన:

(x³ – 5x² – 24x) (4x² – 9y²) ను x(x – 8) (2x – 3y) తో భాగించండి

⇒ (x³ – 5x² – 24x) (4x² – 9y²) / x(x – 8) (2x – 3y)

⇒ (x³ – 5x² – 24x) యొక్క కారణాంకాలు = x (x² – 5x – 24)

⇒ x (x – 8) (x + 3)

⇒ (4x² – 9y²) యొక్క కారణాంకాలు = (2x – 3y) (2x + 3y)

⇒ (x³ – 5x² – 24x) (4x² – 9y²) / x(x – 8) (2x – 3y)

⇒ x (x-8) (x + 3) (2x – 3y) (2x + 3y) / x(x – 8) (2x – 3y)

⇒ (x + 3) (2x + 3y)

∴ ఎంపిక 1 సరైనది.

115. 3.5 x 2.4 x 4.8 విలువ:

Solution

ఇవ్వబడింది:

3.5 x 2.4 x 4.8

గణన:

3.5 x 2.4 x 4.8

⇒ 35/10 x 24/10 x 48/10

⇒ 7/2 x 12/5 x 24/5

⇒ 7 x 6/5 x 24/5

⇒ 1008/25

∴ సరైన సమాధానం

116. 3^y x 3^{x – 2y} = √27 అయితే, 3^{x – y} విలువ ఎంత?

B. 3

Solution

ఇచ్చినవి:

3^y x 3^{x – 2y} = √27

ఉపయోగించిన సూత్రం:

a^m x aⁿ = a^{m + n}

గణన:

ఇచ్చిన ప్రవచనాన్ని పరిగణించండి

3^y x 3^{x – 2y} = √27

⇒ 3^{y + x – 2y} = √27

⇒ 3^{x – y} = √27

కాబట్టి, కావలసిన విలువ

117. x = 14 అయినప్పుడు x⁴ – 15x³ – 15x + 15 యొక్క విలువ ఎంత?

A. -2939

B. 2936

C. -2936

D. 2939

Solution

x = 14 అనుకుందాం

కాబట్టి, x + 1 = 15

118. 6 గంటల్లోని సెకన్ల సంఖ్యకు సమానమైన నిమిషాల సంఖ్య ఎన్ని రోజుల్లో ఉంటుంది?

A. 12 రోజులు

B. 14 రోజులు

C. 15 రోజులు

D. 16 రోజులు

Solution

గణన:

6 గంటల్లోని సెకన్ల సంఖ్య = 6 x 60 x 60 = 21600

15 రోజుల్లోని నిమిషాల సంఖ్య = 15 x 24 x 60 = 21600

∴ సరైన సమాధానం 15 రోజులు.

119. 800 సెం.మీ + 80 మీ + 8 కి.మీ =

A. 88 మీ

B. 8008 మీ

C. 888 మీ

D. 8088 మీ

Solution

ఉపయోగించిన భావన:

1 మీటరు = 100 సెంటీమీటర్లు
1 కిలోమీటరు = 1000 మీటర్లు

గణనలు:

800 సెం.మీ = 800/100 మీ = 8 మీ
80 మీ = 80 మీ
8 కి.మీ = 8 x 1000 మీ = 8000 మీ

⇒ 8 మీ + 80 మీ + 8000 మీ = 8088 మీ

కాబట్టి, 800 సెం.మీ + 80 మీ + 8 కి.మీ 8088 మీ. కు సమానం.

అందువల్ల, సరైన ఎంపిక 4.

120. ఒక చిన్న బిస్కెట్ ప్యాకెట్ పరిమాణం 12 సెం.మీ × 5 సెం.మీ × 3 సెం.మీ.. ఒక టోకు వ్యాపారి ఈ చిన్న ప్యాకెట్లను 0.5 మీ × 0.25 మీ × 18 సెం.మీ అంతర్గత కొలతలు కలిగిన పెట్టెలో ప్యాక్ చేయాలనుకుంటున్నాడు. ఆ పెట్టెలో ఎన్ని బిస్కెట్ ప్యాకెట్లను ప్యాక్ చేయవచ్చు?

A. 100

B. 125

C. 225

D. 200

Solution

ఇవ్వబడింది:

చిన్న బిస్కెట్ ప్యాకెట్ల కొలతలు = 12 సెం.మీ × 5 సెం.మీ × 3 సెం.మీ.

పెద్ద ప్యాకెట్ కొలతలు = 0.5 మీ × 0.25 మీ × 18 సెం.మీ.

ఉపయోగించిన సూత్రం:

ఘనాకారం ఘనపరిమాణం = పొడవు × వెడల్పు × ఎత్తు

లెక్కింపు:

1 మీ = 100 సెం.మీ.

0.5 మీ = 50 సెం.మీ.

0.25 మీ = 25 సెం.మీ.

చిన్న ప్యాకెట్ల పరిమాణం = 12 × 5 × 3

పెద్ద ప్యాకెట్ పరిమాణం = 50 × 25 × 18

⇒ బిస్కెట్ల ప్యాక్‌ల సంఖ్య = 50X25X18 / 12X5X3

⇒ బిస్కెట్ ప్యాక్‌ల సంఖ్య = 125

∴ మొత్తం 125 చిన్న బిస్కెట్ల ప్యాక్‌లను ఒక పెద్ద ప్యాకెట్‌లో ప్యాక్ చేయవచ్చు.సరైన ఎంపిక 2 అంటే 125

121. EVS యొక్క పరిధి:

A. మన పర్యావరణ సమస్యలు/సమస్యలను అర్థం చేసుకునేందుకు ఏక దృష్టి దృక్పథాన్ని అభివృద్ధి చేయండి

B. వారి పర్యావరణంపై విషయ అవగాహనను పెంపొందించుకోండి

C. మన పర్యావరణాన్ని రక్షించడానికి మరియు సంరక్షించడానికి అనుకూలమైన వైఖరులు మరియు అలవాట్లను అభివృద్ధి చేయండి

D. మన పర్యావరణం యొక్క వివిక్త దృక్పథాన్ని అభివృద్ధి చేయండి.

Solution

ప్రాథమిక స్థాయిలో, పర్యావరణ విద్య (EE) పర్యావరణ అధ్యయనాలు (EVS)గా ప్రవేశపెట్టబడింది. III నుండి V తరగతులకు EVS మన పర్యావరణం (భౌతిక, జీవ మరియు సామాజిక-సాంస్కృతిక) అధ్యయనంతో దాని సంరక్షణ మరియు పరిరక్షణపై దృష్టి పెడుతుంది (NCF 2005).

Important Points పాఠశాల స్థాయిలో EVS యొక్క పరిధి పిల్లలను ఎనేబుల్ చేయడానికి:

పర్యావరణంలోని వివిధ భాగాల (బయోటిక్, అబియోటిక్ మరియు మానవ నిర్మిత)పై మన ఆధారపడడాన్ని అర్థం చేసుకునే వారి సహజ మరియు మానవ నిర్మిత పర్యావరణంతో కనెక్ట్ అవ్వండి.
వారి పర్యావరణంపై సమగ్ర అవగాహనను పెంపొందించుకోండి
మన పర్యావరణ సమస్యలు/సమస్యలను అర్థం చేసుకోవడానికి మరియు దాని సమగ్రతపై మా రోజువారీ కార్యకలాపాల ప్రభావం/లను అభినందించడానికి బహుళ క్రమశిక్షణా దృక్పథాన్ని అభివృద్ధి చేయండి.
సాధ్యమైన చోట జోడించడానికి పర్యావరణానికి సంబంధించిన సమస్యలు మరియు ఆందోళనల గురించి విశ్లేషించండి, మూల్యాంకనం చేయండి మరియు అంచనాలను రూపొందించండి.

అందువల్ల, మన పర్యావరణాన్ని రక్షించడానికి మరియు సంరక్షించడానికి అనుకూలమైన వైఖరులు మరియు అలవాట్లను అభివృద్ధి చేయడం EVS యొక్క పరిధి అని మనము నిర్ధారించవచ్చు.

122. EVS యొక్క సమగ్ర స్వభావం ఉపాధ్యాయుడు లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నది అంటే

A. వ్యక్తిత్వంలోని వివిధ కోణాలను అభివృద్ధి చేసుకోండి

B. సామాజిక నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకోండి

C. భావోద్వేగ నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయండి

D. అభిజ్ఞా నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయండి

Solution

Key Points

బోధనాభ్యాస ప్రక్రియలో ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థిని కేంద్రంగా ఉంచాలి. దీనిని పిల్లల కేంద్రీకృత విధానం అని కూడా అంటారు. విద్యార్థుల అవసరాలు మరియు అవసరాలకు అనుగుణంగా ఉపాధ్యాయుడు బోధించాలి.
EVS యొక్క సమగ్ర స్వభావం అంటే ఉపాధ్యాయుడు ఒకటి లేదా రెండు విషయాలను సహకార పద్ధతిలో బోధించడం ద్వారా ఒకరి వ్యక్తిత్వంలోని విభిన్న కోణాలను (సామాజిక, భావోద్వేగ, మానసిక, నైతిక) అభివృద్ధి చేయడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకుంటాడు .
ప్రాథమిక స్థాయిలో, పిల్లలకు భాగాలుగా బోధించడం కంటే సమగ్ర విధానం ద్వారా బోధించాలి.
ఒక నిర్దిష్ట విషయం యొక్క ఇతర అంశాలను అన్వేషించగలిగేలా మరియు వాటి మధ్య సంబంధాన్ని కనుగొనగలిగేలా మనం వారికి భావనలు మరియు ప్రక్రియలను సమగ్ర పద్ధతిలో నేర్పించాలి.
పర్యావరణ విద్య యొక్క భావనలను లేదా అంశాలను సామాజిక శాస్త్రాలు, గణితం, సాధారణ శాస్త్రాలు, భాషలు మొదలైన ఇతర విభాగాలతో అనుసంధానించడం.

అందువల్ల, EVS యొక్క సమగ్ర స్వభావం అంటే ఉపాధ్యాయుడు వ్యక్తిత్వంలోని విభిన్న కోణాలను అభివృద్ధి చేయడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాడని నిర్ధారించబడింది.

123. బోధనలో దృశ్య సహాయకాలు ఏమిటి?

A. రేఖాచిత్రం, పరికరాలు, నల్ల బోర్డు, స్లైడ్‌లు

B. రేడియో, టెలివిజన్, వార్తాపత్రిక, ప్రత్యక్ష సాధనాలు

C. టెలివిజన్, రేడియో, నమూనాలు, రేఖాచిత్రం

D. రేఖాచిత్రం, పటం, నల్ల బోర్డు, టేప్ రికార్డర్

Solution

బోధనా సహాయకాలు అనేవి ఒక ఉపాధ్యాయుడు తన భావన లేదా పాఠాన్ని వివరించడానికి మరియు భావనలను మరింత ఆసక్తికరంగా మరియు సృజనాత్మకంగా చేయడానికి ఉపయోగించే సాధనాలు. ఇది విద్యార్థుల పఠనం మరియు ఇతర నైపుణ్యాలను మెరుగుపరుస్తుంది. బోధనా సహాయకాలు అనేవి ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థులకు ఖచ్చితమైన భావనలు, పరిశీలనలు మరియు అభినందనలను స్పష్టం చేయడానికి, స్థాపించడానికి మరియు సంబంధితం చేయడానికి సహాయపడే పరికరాలు, ఒకటి కంటే ఎక్కువ సెన్సరీ ఛానెల్‌లను ఉపయోగించి. అంటే వ్రాతపూర్వక లేదా మాట్లాడే పదాల అవగాహనను సులభతరం చేయడానికి ఉపయోగించే అన్ని పదార్థాలు.

Key Points

బోధనా సహాయకాలను వర్గీకరించారు :

శ్రవణ సహాయకాలు
దృశ్య సహాయకాలు
శ్రవణ-దృశ్య సహాయకాలు

Important Points

దృశ్య సహాయకాలు:- సందేశాన్ని చూడగలిగే విధంగా ఉపయోగించే బోధనా పరికరాలను దృశ్య సహాయకాలు అంటారు. ఉదాహరణలు: పోస్టర్లు, ఫ్లాష్ కార్డులు, చార్టులు మొదలైనవి. ప్రేక్షకుల ముందు ప్రదర్శించబడే లేదా ప్రొజెక్ట్ చేయబడే దృశ్య సహాయకాలు, అదే సమయంలో దృశ్యాల సందేశాన్ని వివరిస్తాయి లేదా ప్రదర్శిస్తాయి, తద్వారా ప్రేక్షకులు ఒక విషయాన్ని అర్థవంతంగా అర్థం చేసుకుంటారు.

దృశ్య సహాయకాల ఉదాహరణలు:-

విజ్ఞాపనపత్రం
చిత్రాలు
ఫ్లాష్ కార్డులు
చార్టులు
రేఖాచిత్రాలు
నల్ల బోర్డ్
స్లైడ్లు
ఫిల్మ్ స్ట్రిప్స్

కాబట్టి, రేఖాచిత్రం, పరికరాలు, నల్ల బోర్డ్, స్లైడ్లు బోధనలో దృశ్య సహాయకాలు అని నిర్ధారించబడింది.

124. సమ్మేటివ్ మూల్యాంకనం కింది వాటికి అనుచితం

A. గ్రేడ్ నిర్ణయించడానికి

B. బోధనా-అభ్యసన ప్రక్రియ యొక్క పురోగతిని పర్యవేక్షించడానికి

C. టెర్మ్ ముగింపు మూల్యాంకనం

D. విద్యార్థి అభ్యసనాన్ని సంగ్రహించడానికి

Solution

విద్యా కార్యక్రమాలు మరియు సేవలకు సంబంధించిన డేటాను వ్యవస్థీకృతంగా సేకరించడం, పరిశీలించడం మరియు ఉపయోగించడం, ప్రణాళిక, నిర్ణయం తీసుకోవడం మరియు నాణ్యత మెరుగుదల కోసం మూల్యాంకనం అని పిలువబడుతుంది.

Key Points

సమ్మేటివ్ మూల్యాంకనాలు బోధన యూనిట్ ముగింపులో ఒక బెంచ్‌మార్క్ లేదా ప్రమాణంతో పోల్చి విద్యార్థి అభ్యసనాన్ని మూల్యాంకనం చేయడానికి ఉద్దేశించబడ్డాయి.
సంక్షిప్త మూల్యాంకనం బోధనకాలం ముగింపులో విద్యార్థులను మూల్యాంకనం చేస్తుంది.
ఇది విద్యార్థి అభ్యసనాన్ని సంగ్రహించడంలో సహాయపడుతుంది
ఈ సంక్షిప్త మూల్యాంకనం గ్రేడ్ నిర్ణయిస్తుంది.
బోధనా-అభ్యసన ప్రక్రియ యొక్క పురోగతిని పర్యవేక్షించడానికి సంక్షిప్త మూల్యాంకనం అనుచితం ఎందుకంటే ఇది ఉపాధ్యాయుడు విద్యార్థుల ఇబ్బందులను సరిగ్గా పరిశీలించడంలో సహాయపడదు మరియు ఈ కారణంగా ఉపాధ్యాయుడు తన బోధనా శైలిని మార్చలేకపోయాడు. రూపాత్మక మూల్యాంకనం బోధనా-అభ్యసన ప్రక్రియ యొక్క పురోగతిని పర్యవేక్షించడంలో సహాయపడుతుంది.

కాబట్టి, బోధనా-అభ్యసన ప్రక్రియ యొక్క పురోగతిని పర్యవేక్షించడానికి సమ్మేటివ్ మూల్యాంకనం అనుచితం అని ముగించబడింది

125. కింది వాటిలో విద్యార్థుల మానసిక చలనాత్మక సామర్థ్యాలను పెంపొందించే పద్ధతులు ఏవి?

A. అనుకరణ పద్ధతి

B. కార్యానుభవ పద్ధతి

C. ఉపన్యాస పద్ధతి

D. ప్రదర్శన పద్ధతి

Solution

ప్రధానంగా కదలికలపై దృష్టి కేంద్రీకరించే కార్యకలాపాలను మానసిక చలనాత్మక నైపుణ్యాలు సూచిస్తాయి. బోధనలో ఈ కదలిక అంశం నొక్కి చెప్పబడినా, పనితీరు చివరికి సంబంధిత నమ్మకాలు మరియు సూత్రాల సమగ్రతను కోరుతుంది.

Key Points

ప్రదర్శనలు మానసిక చలనాత్మక నైపుణ్యాల అభివృద్ధికి సహాయపడతాయి.
విద్యార్థి కొత్త నైపుణ్యాలను సంపాదించడంలో ప్రదర్శన ప్రభావం, దానిని ఇచ్చే వ్యక్తి యొక్క స్థాయితో పెరుగుతుంది
బోధన ప్రయోజనం కోసం, పనులను చిన్న భాగాలుగా విభజించాలి.
ప్రతి ఉపవిభాగం యొక్క నైపుణ్యాలను వరుసగా చూపించాలి, తద్వారా విద్యార్థులు తదుపరి దశకు వెళ్లే ముందు వాటిని అభ్యసించగలరు.
ప్రదర్శనలు కొత్త నైపుణ్యాలను ఉపయోగించడంతో సంబంధిత ఆందోళనను తగ్గించవచ్చు.

కాబట్టి, ప్రదర్శన విద్యార్థుల మానసిక చలనాత్మక సామర్థ్యాలను మెరుగుపరచడానికి సమర్థవంతమైనది అని నిర్ధారించబడింది.

126. సామాజిక శాస్త్ర పాఠ్యపుస్తకాన్ని ఎలా ఉపయోగించాలి?

A. అధిక-స్థాయి ఆలోచనను ప్రోత్సహించడానికి

B. తరగతి గది పరిస్థితులను మార్చడానికి

C. ప్రధాన సమస్యలను ప్రోత్సహించడానికి

D. తదుపరి విచారణకు అవకాశాలను తెరవడానికి

Solution

అనేక తరగతి గదులలో, పాఠ్యపుస్తకం విద్యార్థులు మరియు ఉపాధ్యాయులకు అందుబాటులో ఉన్న ఏకైక వనరు. NCF- 2005 పాఠ్యప్రణాళికను మెరుగుపరచడానికి ప్రచారం చేసింది, తద్వారా అది పాఠ్యపుస్తకాన్ని మించిపోతుంది. జ్ఞానం పిల్లలచే నిర్మించబడుతుందనే వాస్తవం, పాఠ్యప్రణాళికలు, సిలబస్ మరియు పాఠ్యపుస్తకాలు ఉపాధ్యాయుడు పిల్లల స్వభావం మరియు పర్యావరణంతో సామరస్యంగా తరగతి గది అనుభవాలను నిర్వహించడానికి, తద్వారా వారి స్వంత అనుభవాలను ఉపయోగించుకోవడానికి వారికి అవకాశాలను కల్పించాలని సూచిస్తుంది.

Key Points

ఉపాధ్యాయులు మరియు పిల్లలకు బహుళ అభ్యసన వనరుల అవసరం ఉంది. స్థానిక జ్ఞానం, సంప్రదాయ నైపుణ్యాలు, అభ్యర్థుల మధ్య వైవిధ్యం మరియు అభ్యసన పర్యావరణాలను చేర్చడానికి, బహుళ పాఠ్యపుస్తకాలు మరియు ఇతర వనరుల అవసరం ఉంది.
వైవిధ్యమైన సమాజంలో, అన్ని భౌగోళిక ప్రాంతాలు మరియు సామాజిక సమూహాలు పాఠ్యపుస్తకాలలో స్థలం కనుగొనడం చాలా అవసరం. పిల్లలు తమను తాము పాఠ్యపుస్తకానికి సంబంధించుకోవాలి.
పాఠ్యపుస్తకాలు జ్ఞానం యొక్క ప్రధాన వనరుగా పరిగణించబడ్డాయి. ఇది ఉపాధ్యాయులు మరియు విద్యార్థులచే అభ్యర్థుల యొక్క క్రియాశీల పాల్గొనడం ద్వారా ఏదైనా ఆవిష్కరణను నిరోధించింది. పాఠ్యపుస్తకాన్ని తదుపరి విచారణకు అవకాశాలను తెరిచే విధంగా ఉపయోగించాలి. ఇది అభ్యర్థిని పాఠ్యపుస్తకాన్ని మించి, మరింత చదవడానికి మరియు పరిశీలించడానికి ప్రోత్సహిస్తుంది.
ఉపాధ్యాయునిగా, మీరు పాఠ్యపుస్తకాలపై అధికంగా ఆధారపడకూడదు మరియు అందుబాటులో ఉన్న ఇతర అభ్యసన వనరులను విస్మరించకూడదు. పాత సమాచారం మరియు కోర్సు కంటెంట్ల యొక్క అసంపూర్ణ కవరేజ్ కారణంగా, ఉపాధ్యాయులు ఈ పాఠ్యపుస్తకాలను తిరస్కరిస్తున్నారని కూడా గమనించబడింది.
ఉపాధ్యాయునిగా, మీరు అనేక నిర్ణయాలు తీసుకోవాలి, మరియు వాటిలో ఒకటి మీరు పాఠ్యపుస్తకాలను ఎలా ఉపయోగించాలనుకుంటున్నారనేది.

కాబట్టి పైన పేర్కొన్న అంశాల నుండి, సామాజిక శాస్త్ర పాఠ్యపుస్తకాన్ని మరింత విచారణకు అవకాశాలను తెరిచే విధంగా ఉపయోగించాలి అని స్పష్టమవుతుంది.

127. వాతావరణంలోని ఓజోన్‌తో CFCలు ఎటువంటి భాగం చర్య జరుపుతుంది?

A. క్లోరిన్

B. ఫ్లోరిన్

C. కార్బన్

D. హైడ్రోజన్

Solution

సరైన సమాధానం ‘క్లోరిన్’

Key Points

క్లోరిన్:
- క్లోరోఫ్లోరోకార్బన్లు (CFCలు) క్లోరిన్, ఫ్లోరిన్ మరియు కార్బన్‌లను కలిగి ఉన్న సమ్మేళనాలు.
- స్ట్రాటోస్పియర్‌లో, UV వికిరణం CFCలను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది, క్లోరిన్ పరమాణువులను విడుదల చేస్తుంది.
- ఈ క్లోరిన్ పరమాణువులు ఓజోన్ (O₃) తో చర్య జరుపుతాయి, దీని ఫలితంగా ఓజోన్ క్షీణతకు దారితీస్తుంది.
- ప్రతి క్లోరిన్ పరమాణువు నిష్క్రియం చేయబడే వరకు వేల ఓజోన్ అణువులను నాశనం చేయగలదు.

Additional Information

ఫ్లోరిన్:
- CFCలలోని ఫ్లోరిన్ పరమాణువులు క్లోరిన్‌తో పోలిస్తే ఓజోన్‌తో తక్కువ చర్యాశీలంగా ఉంటాయి.
- ఫ్లోరిన్ ప్రధానంగా CFC అణువులో బంధించబడి ఉంటుంది మరియు ఓజోన్ క్షీణతకు గణనీయంగా దోహదం చేయదు.
కార్బన్:
- CFCలలోని కార్బన్ పరమాణువులు అణువు యొక్క వెన్నెముకగా పనిచేస్తాయి కానీ ఓజోన్‌తో నేరుగా సంకర్షణ చెందవు.
- కార్బన్ పరమాణువులు ఓజోన్ క్షీణతకు దారితీసే చర్యలలో పాల్గొనవు.
హైడ్రోజన్:
- హైడ్రోక్లోరోఫ్లోరోకార్బన్లు (HCFCలు) వంటి కొన్ని సంబంధిత సమ్మేళనాలు హైడ్రోజన్‌ను కలిగి ఉంటాయి.
- అయితే, ఈ సమ్మేళనాలలోని హైడ్రోజన్ ఓజోన్ క్షీణతలో నేరుగా పాత్ర పోషించదు.

128. ఒక జీవి మరొక జీవ జీవిని ప్రభావితం చేయకుండా ప్రయోజనం పొందినప్పుడు దాన్ని ఏమని పిలుస్తారు.

A. పరాన్నజీవులుB

B. భాగస్వామి

C. పరాన్నజీవి (మృతోపజీవి)

D. సహజీవనం

Solution

సరైన సమాధానం ‘భాగస్వామి’

Key Points

భాగస్వామి:
- పర్యావరణ పరంగా, భాగస్వామి అనేది మరొక జీవితో సంబంధం కలిగి ఉన్న జీవిని సూచిస్తుంది, ఇక్కడ ఎవరూ హాని కలిగించరు లేదా గణనీయంగా ప్రభావితం కాదు. ఈ సంబంధం తరచుగా తటస్థంగా లేదా పరస్పరం ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది.
- ఇటువంటి సంబంధాలు ప్రకృతిలో సాధారణం మరియు జీవులు దగ్గరగా శారీరకంగా అనుసంధానించబడి ఉన్న వివిధ రకాల సహజీవన రూపాలను కలిగి ఉంటాయి.
- ఉదాహరణకు చెట్లలో తమ గూళ్ళను నిర్మించే కొన్ని రకాల పక్షులు. పక్షులు నివసించడానికి ఒక స్థలాన్ని పొందుతాయి, అయితే చెట్లు ప్రభావితం కావు.

Additional Information

పరాన్నజీవులు:
- పరాన్నజీవులు (మృతోపజీవి) మరొక జీవి (ఆతిధ్య జీవి) మీద లేదా లోపల నివసిస్తాయి, ఆతిధ్య జీవికి హాని కలిగించి తమకు ప్రయోజనం చేకూరుస్తాయి.
- ఈ రకమైన సంబంధం భాగస్వాముల తటస్థ లేదా ప్రయోజనకరమైన సంబంధం కాకుండా ఒక పార్టీకి హానికరం.
సహజీవనం:
- సహజీవనం అనేది రెండు విభిన్న జీవ జీవుల మధ్య ఏదైనా రకమైన దగ్గరి మరియు దీర్ఘకాలిక జీవ సంకర్షణను సూచిస్తుంది. ఇది పరస్పర ప్రయోజనకరంగా, సహజీవనంగా లేదా పరాన్నజీవంగా ఉంటుంది.
- సహజీవనం భాగస్వామి సంబంధాన్ని వివరించగలదు, అయితే ఇది హాని ఉన్న సంకర్షణలతో సహా విస్తృత శ్రేణి సంకర్షణలను కలిగి ఉంటుంది.

129. కింది వాటిలో భారతదేశంలో మిర్చిని అత్యధికంగా ఉత్పత్తి చేసే రాష్ట్రం ఏది?

A. మధ్యప్రదేశ్

B. ఒడిశా

C. ఆంధ్రప్రదేశ్

D. కేరళ

Solution

సరైన సమాధానం ఆంధ్రప్రదేశ్

Key Points

ఆంధ్రప్రదేశ్:
- ఆంధ్రప్రదేశ్ భారతదేశంలో అతిపెద్ద మిర్చి ఉత్పత్తిదారు, దేశం మొత్తం మిర్చి ఉత్పత్తిలో గణనీయంగా దోహదం చేస్తుంది.
- ఈ రాష్ట్రంలో మిర్చి పంటకు అనుకూలమైన వాతావరణ పరిస్థితులు మరియు నేల రకాలు ఉన్నాయి.
- ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మిర్చి వ్యవసాయం ఒక ప్రధాన వ్యవసాయ కార్యకలాపం, అనేక మంది రైతులకు జీవనోపాధిని అందిస్తుంది.
మధ్యప్రదేశ్:
- మధ్యప్రదేశ్ భారతదేశంలో ప్రధాన మిర్చి ఉత్పత్తిదారు కాదు. ఇది గోధుమలు, సోయాబీన్ మరియు పప్పుధాన్యాల ఉత్పత్తికి ఎక్కువగా ప్రసిద్ధి చెందింది.
- మధ్యప్రదేశ్‌లోని వాతావరణ పరిస్థితులు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉన్నంత మిర్చి పంటకు అనుకూలంగా లేవు.
ఒడిశా:
- ఒడిశా మిర్చిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది, కానీ దాని ఉత్పత్తి ఆంధ్రప్రదేశ్‌తో పోలిస్తే చాలా తక్కువ.
- ఈ రాష్ట్రం దాని వాతావరణ పరిస్థితులకు అనుకూలమైన వరి మరియు ఇతర పంటలపై ఎక్కువ దృష్టి పెడుతుంది.
కేరళ:
- కేరళ మిర్చి కంటే నల్ల మిరియాలు, యాలకులు మరియు లవంగాలు వంటి మసాలా దినుసుల ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందింది.
- కేరళలోని వాతావరణ పరిస్థితులు పెద్ద ఎత్తున మిర్చి పంటకు కంటే ఈ మసాలా దినుసులకు ఎక్కువ అనుకూలంగా ఉంటాయి.

Additional Information

భారతదేశంలో మిర్చి ఉత్పత్తి:
- భారతదేశం ప్రపంచంలో అతిపెద్ద మిర్చి ఉత్పత్తిదారులలో మరియు ఎగుమతిదారులలో ఒకటి.
- ఆంధ్రప్రదేశ్‌తో పాటు, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర మరియు తమిళనాడు వంటి ఇతర రాష్ట్రాలు కూడా మిర్చి ఉత్పత్తికి దోహదం చేస్తున్నాయి.
- మిర్చిని భారతీయ వంటకాల్లో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు మరియు వివిధ దేశాలకు ఎగుమతి చేస్తారు.
ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత:
- మిర్చి వ్యవసాయం భారతదేశంలో అనేక మంది రైతులకు ఆదాయానికి ముఖ్యమైన మూలం.
- మిర్చి ఎగుమతి దేశ విదేశీ మారక ఆదాయానికి దోహదం చేస్తుంది.

130. పర్యావరణ సమస్యలకు కారణం కానిది ఏది?

A. అడవి మంటలు

B. వేగవంతమైన జనాభా పెరుగుదల

C. సహజ వనరుల వినియోగం

D. వ్యహికల అధిక వినియోగం

Solution

సరైన సమాధానం ‘సహజ వనరుల వినియోగం’

Key Points

సహజ వనరుల వినియోగం:
- సహజ వనరులను నిలకడగా వినియోగించినప్పుడు, అది పర్యావరణ సమస్యలను సృష్టించదు. ఇది పర్యావరణ అవసరాలకు మరియు మానవ అవసరాలకు సమతుల్యతను కలిగించే విధంగా నిర్వహించబడుతుంది.
- నీరు, ఖనిజాలు మరియు అడవులు వంటి వనరులను సమర్థవంతంగా మరియు బాధ్యతాయుతంగా ఉపయోగించడం ద్వారా పర్యావరణ ప్రభావాన్ని తగ్గించవచ్చు.
- పునర్వనీకరణ, నిలకడగా గనుల త్రవ్వకం మరియు నీటి సంరక్షణ వంటి సరైన నిర్వహణ పద్ధతులు పర్యావరణంపై ప్రతికూల ప్రభావాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.

Additional Information

అడవి మంటలు:
- అడవి మంటలు ఆవాసాలను నాశనం చేయడం, కార్బన్ డయాక్సైడ్ విడుదల చేయడం మరియు వాయు కాలుష్యానికి దోహదం చేయడం ద్వారా గణనీయమైన పర్యావరణ నష్టానికి దారితీస్తాయి.
- అవి మట్టి కోత మరియు జీవవైవిధ్య నష్టానికి కూడా దారితీస్తాయి.
వేగవంతమైన జనాభా పెరుగుదల:
- వేగవంతమైన జనాభా పెరుగుదల వనరుల డిమాండ్‌ను పెంచుతుంది, దీనివల్ల సహజ వనరుల అధికంగా దోపిడీ మరియు పర్యావరణ క్షీణతకు దారితీస్తుంది.
- ఇది వ్యర్థాల ఉత్పత్తి పెరుగుదల, ఆవాసాల నాశనం మరియు అధిక స్థాయి కాలుష్యానికి దారితీస్తుంది.
వ్యహికల అధిక వినియోగం:
- వ్యహికల అధిక వినియోగం గ్రీన్హౌస్ వాయువులు మరియు ఇతర కాలుష్య కారకాలను విడుదల చేయడం ద్వారా వాయు కాలుష్యానికి దోహదం చేస్తుంది.
- ఇది శబ్ద కాలుష్యానికి కూడా దారితీస్తుంది మరియు నగర ఉష్ణ ద్వీపాలకు దోహదం చేస్తుంది.

131. భూమి వైపు ఒక వస్తువు స్వేచ్ఛగా పడిపోతున్నప్పుడు, దాని మొత్తం శక్తి

A. తగ్గుతుంది

B. ముందు పెరుగుతుంది తరువాత తగ్గుతుంది

C. స్థిరంగా ఉంటుంది

D. పెరుగుతుంది

Solution

సరైన సమాధానం ‘స్థిరంగా ఉంటుంది’

Key Points

శక్తి పరిరక్షణ:
- భూమి వైపు ఒక వస్తువు స్వేచ్ఛగా పడిపోతున్నప్పుడు, దాని మొత్తం యాంత్రిక శక్తి (స్థితిజ శక్తి + గతిజ శక్తి) స్థిరంగా ఉంటుంది.
- ఇది శక్తి పరిరక్షణ వల్ల, ఇది శక్తిని సృష్టించలేము లేదా నాశనం చేయలేము, కేవలం ఒక రూపం నుండి మరొక రూపానికి మార్చవచ్చు అని పేర్కొంటుంది.
స్థితిజ మరియు గతిజ శక్తి:
- వస్తువు పడిపోతున్నప్పుడు, దాని ఎత్తు తగ్గుతున్నందున దాని స్థితిజ శక్తి తగ్గుతుంది.
- అదే సమయంలో, గురుత్వాకర్షణ వల్ల వేగం పెరుగుతున్నందున దాని గతిజ శక్తి పెరుగుతుంది.
- స్థితిజ శక్తిలో తగ్గుదల గతిజ శక్తిలో పెరుగుదలకు సరిగ్గా సమానం, మొత్తం శక్తిని స్థిరంగా ఉంచుతుంది.

Additional Information

తప్పు ఎంపికలు:
- తగ్గుతుంది: గాలి నిరోధకత వంటి బాహ్య బలాల లేకపోవడంలో వ్యవస్థ యొక్క మొత్తం యాంత్రిక శక్తి స్థిరంగా ఉంటుంది కాబట్టి ఇది తప్పు.
- ముందు పెరుగుతుంది తరువాత తగ్గుతుంది: మొత్తం శక్తి హెచ్చుతగ్గులు చెందదు; అది పతనం అంతా స్థిరంగా ఉంటుంది కాబట్టి ఇది తప్పు.
- పెరుగుతుంది: వ్యవస్థకు బాహ్య శక్తి జోడించబడటం లేదు; శక్తి కేవలం స్థితిజ నుండి గతిజంగా మార్చబడుతుంది కాబట్టి ఇది తప్పు.

132. స్వరాజ్ అనే పదాన్ని దాదాభాయ్ నౌరోజీ _____లో _______ వద్ద జరిగిన కాంగ్రెస్ సెషన్‌లో మొదటిసారి ఉపయోగించారు.

A. 1904, బొంబాయి

B. 1906, కలకత్తా

C. 1907, సూరత్

D. 1916, లక్నో

Solution

సరైన సమాధానం ‘1906, కలకత్తా’

Key Points

పరిచయం:
- స్వరాజ్ అనే భావన, అంటే స్వయం పాలన, భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం.
- దాదాభాయ్ నౌరోజీ, ఒక ప్రముఖ భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు, కాంగ్రెస్ సమావేశంలో ఈ పదాన్ని ప్రవేశపెట్టారు.
సరైన సమాధానానికి సంబంధించిన ముఖ్య అంశాలు:
- దాదాభాయ్ నౌరోజీ 1906లో కలకత్తాలో జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సమావేశంలో మొదటిసారిగా స్వరాజ్యం అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు.
- ఆయన స్వయం పాలన యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెప్పి, బ్రిటిష్ పాలనలో భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న దోపిడీని ప్రధానాంశం చేశారు.
- ఈ సమావేశం చారిత్రకంగా ముఖ్యమైనది, ఎందుకంటే ఇది భవిష్యత్తులో పూర్తి స్వాతంత్ర్యం కోసం డిమాండ్‌కు నాంది పలికింది.

Additional Information

ఇతర ఎంపికలు:
- 1904, బొంబాయి:
  - 1904లో బొంబాయిలో స్వరాజ్యంతో సంబంధం ఉన్న ఎలాంటి ముఖ్యమైన కాంగ్రెస్ సమావేశం జరగలేదు.
- 1907, సూరత్:
  - 1907లో సూరత్ సమావేశం కాంగ్రెస్‌లో మితవాదులు మరియు ఉగ్రవాదుల మధ్య విభేదంతో గుర్తించబడింది, స్వరాజ్యం ప్రవేశంతో కాదు.
- 1916, లక్నో:
  - 1916లో లక్నో సమావేశం కాంగ్రెస్ మరియు ముస్లిం లీగ్ మధ్య లక్నో ఒప్పందానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, స్వరాజ్యం ప్రవేశానికి కాదు.

133. క్రింది వ్యాధులలో ఏది నిశ్చలంగా ఉన్న నీటి వల్ల వచ్చే అవకాశం ఉంది?

A. చికెన్ పాక్స్

B. మలేరియా

C. పోలియో

D. న్యుమోనియా

Solution

మలేరియా నిశ్చలంగా ఉన్న నీటి వల్ల వచ్చే అవకాశం ఉంది.
నీటి కాలుష్యం కారణంగా దోమలు ఎక్కువగా పెరగడం జరుగుతుంది, అవి పరాన్నజీవులను వ్యాప్తి చేస్తాయి.
పోలియో అనేది పోలియోవైరస్ అనే వైరస్ వల్ల వచ్చే వ్యాధి, ఇది పక్షవాతానికి కారణం కావచ్చు.
న్యుమోనియా అనేది బ్యాక్టీరియా లేదా వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వచ్చే ఊపిరితిత్తుల వ్యాధి.
చికెన్ పాక్స్ వారిసెల్లా-జోస్టర్ వైరస్ వల్ల వస్తుంది. ఈ వ్యాధిని వారిసెల్లా అని కూడా అంటారు.

134. క్రింది వాటిలో సరియైన జవాబును గుర్తించుము

A. ఎడారి నేలలు వరి పంటకు అత్యంత అనుకూలమైనవి.

B. నల్లరేగడి నేలలు పెసర పంటకు అత్యంత అనుకూలమైనవి.

C. ఉల్లి పంటకు ఇసుక మరియు లోమీ నేలలు బాగా సరిపోతాయి.

D. ఎర్రనేలలు ప్రత్తి పంటకు అత్యంత అనుకూలమైనవి.

Solution

సరైన సమాధానం ఇసుక మరియు లోమీ నేలలు ఉల్లి పంటకు బాగా సరిపోతాయి.

Key Points

ఎడారి నేలలు ఇసుక మరియు తక్కువ బంకమట్టిని కలిగి ఉంటాయి. వారు హ్యూమస్ మరియు తేమలో కూడా లోపం కలిగి ఉంటారు. నీటిని ఇష్టపడే పంట అయిన వరి సాగుకు ఈ పరిస్థితులు అనుకూలించవు.
ఇసుక మరియు లోమీ నేలలు బాగా పారుదల మరియు మంచి గాలిని కలిగి ఉంటాయి, ఇవి ఉల్లిపాయలు పెరగడానికి అనువైనవి.
నల్ల నేలలు పత్తి పంటకు బాగా అనుకూలం. ఈ నేలలను రేగుర్ నేలలు అని కూడా అంటారు. అక్కడ నీటి నిల్వ సామర్థ్యం ఎక్కువ.
ఎర్ర నేలలు ప్రధానంగా దక్షిణ భారతదేశంలో ఉన్నాయి. ఐరన్ ఆక్సైడ్ ఉండటం వల్ల అవి ఎరుపు రంగులో ఉంటాయి.
ఈ నేలల్లో పండే పంటలు గోధుమలు, పప్పుధాన్యాలు, పొగాకు, జొన్నలు, లిన్సీడ్, మిల్లెట్, బంగాళదుంపలు మొదలైనవి.

135. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భారత్ లోని ఏ రాష్ట్రంలో స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి అతి తక్కువగా ఉన్నది

A. పంజాబ్

B. హర్యానా

C. ఉత్తర ప్రదేశ్

D. బీహార్

Solution

సరైన సమాధానం హర్యానా.

Key Points

2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, అత్యల్ప స్త్రీ-పురుష నిష్పత్తి ఉన్న రాష్ట్రం హర్యానా, 1000 మంది పురుషులకు 874 స్త్రీల లింగ నిష్పత్తి.
అంటే హర్యానాలో ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 874 మంది స్త్రీలు మాత్రమే ఉన్నారు.
1000 మంది పురుషులకు 940 మంది స్త్రీల జాతీయ సగటు లింగ నిష్పత్తి నుండి ఇది గణనీయమైన విచలనం.
హర్యానాలో స్త్రీ-పురుష నిష్పత్తి తక్కువగా ఉండటానికి అనేక కారణాల వల్ల ఆడ శిశుహత్య, జనన పూర్వ లింగ ఎంపిక మరియు ముందస్తు వివాహం వంటివి ఉన్నాయి.
ఈ పద్ధతులు కుమారులకు కుమార్తెల కంటే అనుకూలంగా ఉండే సామాజిక నిబంధనల ద్వారా నడపబడతాయి మరియు అవి రాష్ట్రంలోని మొత్తం లింగ సమతుల్యతపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతాయి.

136. పర్యావరణ సమావేశాలు మరియు సంవత్సరాన్ని సరిపోల్చండి.

	పర్యావరణ సమావేశాలు		సంవత్సరం
(ఎ)	రాంసార్	(i)	1979
(బి)	వియన్నా	(ii)	1971
(సి)	మినీమాట	(iii)	1985
(డి)	బాన్	(iv)	2013

A. (a) – (ii), (b) – (iii), (c) – (iv), (d) – (i)

B. (a) – (iii), (b) – (ii), (c) – (i), (d) – (iv)

C. (a) – (i), (b) – (ii), (c) – (iii), (d) – (iv)

D. (a) – (iv), (b) – (i), (c) – (ii), (d) – (iii)

Solution

సరైన సమాధానం (a) – (ii), (b) – (iii), (c) – (iv), (d) – (i)

కీలక అంశాలురామ్‌సర్ కన్వెన్షన్

ఇరాన్‌లోని రామ్‌సర్ నగరంలో రామ్‌సర్ కన్వెన్షన్ ఆమోదించబడింది.
1971లో సంతకం చేసిన ఇది 1975లో మాత్రమే అమల్లోకి వచ్చింది.
ఈ సమావేశం చిత్తడి నేలల పరిరక్షణకు ఒక ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను అందిస్తుంది.
దీని ప్రధాన కార్యాలయం స్విట్జర్లాండ్‌లోని గ్లాండ్‌లో ఉంది.
కన్వెన్షన్‌లోని ఆర్టికల్ 2(4) ప్రకారం కన్వెన్షన్‌లో పార్టీగా మారడానికి, సభ్య పార్టీ తన భూభాగంలో కనీసం ఒక చిత్తడి నేలను లెక్కించిన ప్రమాణాల ఆధారంగా అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన చిత్తడి నేలల జాబితాకు నామినేట్ చేయాల్సి ఉంటుంది.
అంతర్జాతీయ, జాతీయ, ప్రాంతీయ మరియు స్థానిక స్థాయిలలో సహకారం మరియు స్థిరమైన అభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని సాధించడం ద్వారా చిత్తడి నేలల పరిరక్షణ మరియు తెలివైన ఉపయోగం ఈ సమావేశం యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం.

వియన్నా కన్వెన్షన్

ఓజోన్ పొర క్షీణత నుండి రక్షించడానికి, వియన్నా కన్వెన్షన్ స్థాపించబడింది.
ఈ ఒప్పందంపై 28 దేశాలు 1985 మార్చి 22న మొదటిసారి సంతకం చేశాయి.
సెప్టెంబర్ 16, 2009న, వియన్నా కన్వెన్షన్ మరియు మాంట్రియల్ ప్రోటోకాల్ రెండూ ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించబడ్డాయి, UN చరిత్రలో అలా చేసిన మొదటి ఒప్పందాలుగా అవతరించారు.
సెప్టెంబర్ 16వ తేదీని ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం అంటారు.
మొత్తం 197 మంది వ్యక్తులు అనుకూలంగా ఓటు వేశారు (యూనివర్సల్)
ఓజోన్ పొరను రక్షించడానికి అంతర్జాతీయ ప్రయత్నాలకు ఇది మూలస్తంభం.అయినప్పటికీ, ఓజోన్ పొరను క్షీణింపజేసే కీలక రసాయన కారకాలైన CFCలకు చట్టబద్ధంగా కట్టుబడి ఉండే తగ్గింపు లక్ష్యాలను ఇది మినహాయించింది. మాంట్రియల్ ప్రోటోకాల్, దానితో పాటుగా, ఈ అవసరాలను వివరిస్తుంది.

మినామాటా కన్వెన్షన్

మినామాటా కన్వెన్షన్ అనేది 2013లో సంతకం చేసిన అంతర్జాతీయ ఒప్పందం.
మెర్క్యురీ మరియు దాని సమ్మేళనాల హానికరమైన ప్రభావాల నుండి మానవ ఆరోగ్యం మరియు పర్యావరణాన్ని రక్షించడం ఈ సమావేశం లక్ష్యం.
ఇది పాదరసం ఉద్గారాల విడుదల మరియు పర్యావరణంలో దాని విడుదలలను అందిస్తుంది.
మెర్క్యురీ పాయిజనింగ్ యొక్క వినాశకరమైన సంఘటన ద్వారా నగరం వెళ్ళినందున దాని సింబాలిక్ ప్రాముఖ్యత కారణంగా ఈ సమావేశానికి జపనీస్ సిటీ మినామాటా పేరు పెట్టారు.
ఇది ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం క్రింద ఒక UN ఒప్పందం. ఈ సమావేశానికి భారతదేశం ఒక పక్షం మరియు 2018లో దానిని ఆమోదించింది.

బాన్ కన్వెన్షన్

బాన్ కన్వెన్షన్ అనేది పర్యావరణ సమావేశాలలో ఒకటి, దీనిని వన్యప్రాణుల వలస జాతుల పరిరక్షణపై సమావేశం లేదా వలస జాతులపై సమావేశం (CMS) అని కూడా పిలుస్తారు.
ఇది 6 నవంబర్ 1979 న సంతకం చేయబడింది మరియు 1 నవంబర్ 1983 నుండి అమలులోకి వచ్చింది.
బాన్ కన్వెన్షన్ అనేది వలస జాతులు, వాటి ఆవాసాలు మరియు వలస మార్గాల పరిరక్షణలో ప్రత్యేకత కలిగిన ఏకైక గ్లోబల్ కన్వెన్షన్.
1983 నుండి, భారతదేశం బాన్ కన్వెన్షన్‌లో భాగంగా ఉంది. భారతదేశంలోని ముఖ్యమైన వలస జాతులలో అముర్ ఫాల్కన్లు మరియు బార్-హెడ్ గీస్ ఉన్నాయి.

137. కింది వాటిలో వ్యవసాయం యొక్క ఉత్పత్తి ఏది?

A. గాలి

B. పంటలు

C. నీరు

D. యంత్రాలు

Solution

సరైన సమాధానం పంటలు

Key Points

పంటలను పండించడం మరియు పశువులను పెంచడం ద్వారా ఆహారం, ఫైబర్ మరియు ఇతర ఉత్పత్తులను ఉత్పత్తి చేసే ప్రక్రియను వ్యవసాయం అంటారు.
వ్యవసాయం యొక్క ఉత్పత్తిలో పంటలు, పండ్లు, కూరగాయలు, పాల ఉత్పత్తులు, మాంసం మరియు గుడ్లు వంటి వివిధ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి.
పంటలు వ్యవసాయం యొక్క అత్యంత సాధారణ ఉత్పత్తి, మరియు అవి ఆహారం, ఇంధనం, ఫైబర్ మరియు వైద్యం వంటి వివిధ ప్రయోజనాల కోసం పండించబడతాయి.
వ్యవసాయం యొక్క ఇతర ఉత్పత్తులలో పాలు, మాంసం మరియు గుడ్లు వంటి జంతు ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి, ఇవి పశువుల పెంపకం నుండి పొందబడతాయి.
గాలి, నీరు మరియు యంత్రాలు వ్యవసాయం యొక్క ఉత్పత్తులు కావు, కానీ అవి వ్యవసాయ ప్రక్రియలో ఉపయోగించే ముఖ్యమైన వనరులు మరియు సాధనాలు.

Additional Information

మొక్కలు మరియు జంతువుల పెరుగుదలకు అవసరమైన సహజ వనరు గాలి. ఇది కార్బన్ డయాక్సైడ్ను కలిగి ఉంటుంది, ఇది కిరణజన్య సంయోగక్రియ సమయంలో మొక్కలు గ్లూకోజ్ మరియు ఆక్సిజన్ను ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగిస్తాయి. మొక్కలు మరియు జంతువుల శ్వాసక్రియకు కూడా ఆక్సిజన్ అవసరం.
వ్యవసాయానికి అవసరమైన మరో ముఖ్యమైన వనరు నీరు. దీనిని నీటిపారుదల, పశువులకు నీరు పోయడం మరియు వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల ప్రాసెసింగ్ కోసం ఉపయోగిస్తారు. ఇది జల మొక్కలు మరియు జంతువులకు ఆవాసంగా కూడా ఉంది.
వ్యవసాయంలో దున్నడం, నాటడం, కోత మరియు ప్రాసెసింగ్ వంటి వివిధ పనులను చేయడానికి యంత్రాలను ఉపయోగిస్తారు. అవి రైతులకు వారి సామర్థ్యాన్ని మరియు ఉత్పాదకతను పెంచడానికి మరియు మాన్యువల్ పనులకు అవసరమైన శ్రమను తగ్గించడానికి సహాయపడతాయి. కొన్ని సాధారణ వ్యవసాయ యంత్రాలలో ట్రాక్టర్లు, హార్వెస్టర్లు మరియు నీటిపారుదల వ్యవస్థలు ఉన్నాయి.

138. పర్యావరణ వ్యవస్థ యొక్క అబియోటిక్ భాగాలు వీటిని కలిగి ఉంటాయి:

A. మొక్కలు మరియు జంతువులు

B. ఆల్గే మరియు శిలీంధ్రాలు

C. నిర్మాతలు, వినియోగదారులు మరియు డీకంపోజర్లు

D. గాలి, నీరు, నేల

Solution

సరైన సమాధానం గాలి, నీరు, నేల.

Key Points

అబియోటిక్ కారకాలు వాటి ఉనికి లేదా జీవన విధానం ఫలితంగా జీవులపై ప్రభావం చూపే రసాయన లేదా భౌతిక మూలకాలుగా నిర్వచించబడ్డాయి.
వారు “పర్యావరణ కారకాలు” పేరుతో కూడా వెళతారు.
పర్యావరణం, కాంతి, గాలి, నేల, పోషకాలు మరియు ఇతర భౌతిక మరియు రసాయన కారకాలు పర్యావరణ వ్యవస్థ యొక్క అబియోటిక్ భాగం.
అబియోటిక్ పర్యావరణ వ్యవస్థ మూలకాలు సాధారణంగా ఒక పర్యావరణ వ్యవస్థ నుండి మరొకదానికి మారుతూ ఉంటాయి.
లవణీయత, ఇ-నీటి మరణం, తక్షణమే లభించే పోషకాలు మరియు కరిగిన ఆక్సిజన్ వంటి అబియోటిక్ భాగాలు జల జీవావరణ వ్యవస్థలో ఉన్నాయి.
నేల రకం, వర్షం, గాలి, ఉష్ణోగ్రత, ఎత్తు, సూర్యకాంతి మరియు పోషకాలు భూసంబంధ పర్యావరణ వ్యవస్థలలో ముఖ్యమైన కారకాలు.
రెండు ప్రధాన వర్గాలు వాతావరణం మరియు ఎడాఫిక్ ప్రభావాలు.
ఎడాఫిక్ కారకాలు:
- మట్టి యొక్క ఖనిజాలు, నేల ప్రొఫైల్, నేల సేంద్రీయ పదార్థం, నేల తేమ మరియు నేల రకాలు సహా నేల యొక్క రసాయన మరియు భౌతిక లక్షణాలు, నేల యొక్క మిశ్రమము మరియు నిర్మాణంతో అనుసంధానించబడిన అన్ని ఎడాఫిక్ భాగాలు.
వాతావరణ కారకాలు:
- “వాతావరణ కారకాలు” అనే పదం వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత, గాలి, తేమ మరియు నీరు వంటి పర్యావరణం యొక్క భౌతిక మరియు వాతావరణ లక్షణాలను సూచిస్తుంది.

Additional Information

పర్యావరణ వ్యవస్థ యొక్క జీవ మూలకాలు పర్యావరణ వ్యవస్థను రూపొందించే జీవులు.
జీవ కారకాలకు ఉదాహరణలు శిలీంధ్రాలు, బ్యాక్టీరియా, జంతువులు, మొక్కలు మరియు జంతువులు.
అవసరమైన శక్తి మూలం ఆధారంగా, ఈ బయోటిక్ భాగాలను ఉత్పత్తిదారులు, వినియోగదారులు మరియు పృథక్కరలుగా విభజించవచ్చు.
ఉత్పత్తిదారులు సూర్యరశ్మి మరియు క్లోరోఫిల్ సమక్షంలో కిరణజన్య సంయోగక్రియ ద్వారా తమ స్వంత ఆహారం మరియు శక్తి అవసరాలను ఉత్పత్తి చేయగల మొక్కలు.
ఉత్పత్తిదారులు తయారుచేసిన ఆహారాన్ని వినియోగించే జీవులను వినియోగదారులు అంటారు.
వినియోగదారుడు సాధారణ అకర్బన పదార్థాలతో ఆహారాన్ని తయారు చేయలేరు.
సేంద్రీయ పదార్ధాలను విచ్ఛిన్నం చేసే శిలీంధ్రాలు మరియు బ్యాక్టీరియాలను పృథక్కరలు అంటారు.
వారు చనిపోయిన మొక్కలు మరియు జంతువులను తినేస్తారు, వాటిని అనేక రసాయన ప్రక్రియల ద్వారా నత్రజని మరియు కార్బన్ డయాక్సైడ్‌గా మారుస్తారు.

139. హ్యూమస్ అనే ముదురు రంగు నిరాకార పదార్థం ఏ ప్రక్రియ ఫలితంగా ఏర్పడుతుంది?

A. విచ్చిన్నం

B. వడపోయడం

C. సేంద్రీకరణం

D. ఖనిజీకరణ

Solution

సరైన సమాధానం సేంద్రీకరణం.

Key Points

హ్యూమస్ అనేది ముదురు రంగు, నిరాకార పదార్థం, ఇది తేమ ప్రక్రియ కారణంగా ఏర్పడుతుంది.
- సేంద్రీకరణం అనేది ఆకులు, కొమ్మలు మరియు ఇతర మొక్కలు మరియు జంతువుల అవశేషాలు వంటి చనిపోయిన సేంద్రియ పదార్థాలు సూక్ష్మజీవులచే విచ్ఛిన్నం చేయబడి హ్యూమస్‌గా రూపాంతరం చెందే ప్రక్రియ.
ఇది నేల యొక్క ముఖ్యమైన భాగం, ఇది నేల సంతానోత్పత్తి, నీటి నిలుపుదల మరియు పోషకాల లభ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది.
ఇది హ్యూమిక్ ఆమ్లాలు, ఫుల్విక్ ఆమ్లాలు మరియు హ్యూమిన్‌తో సహా సేంద్రీయ సమ్మేళనాల సంక్లిష్ట మిశ్రమం.
- హ్యూమిక్ ఆమ్లాలు హ్యూమస్ యొక్క అత్యంత సమృద్ధిగా మరియు ముఖ్యమైన భాగం, మరియు అవి నేల నిర్మాణం, పోషక లభ్యత మరియు నీటి నిలుపుదలని మెరుగుపరచడం ద్వారా నేల సంతానోత్పత్తిలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.
- ఫుల్విక్ ఆమ్లాలు హ్యూమిక్ ఆమ్లాల కంటే చిన్నవి మరియు ఎక్కువ కరిగేవి, మరియు అవి నేలలోని పోషకాలు మరియు ఇతర పదార్ధాల రవాణాలో పాల్గొంటాయి.
- హ్యూమిన్ అనేది హ్యూమస్ యొక్క అత్యంత స్థిరమైన భాగం, ఇది మరింత కుళ్ళిపోవడానికి నిరోధకతను కలిగి ఉంటుంది.

Additional Information

విచ్చిన్నం అనేది సేంద్రియ పదార్థం యొక్క పెద్ద ముక్కలు చిన్న ముక్కలుగా విభజించబడిన ప్రక్రియ, అయితే ఇది హ్యూమస్ ఏర్పడటానికి దారితీయదు.
వడపోయడం అనేది నీరు కరిగిన పోషకాలు మరియు ఇతర పదార్ధాలను నేల ఉపరితలం నుండి లోతైన పొరలకు తీసుకువెళ్ళే ప్రక్రియ, అయితే ఇది హ్యూమస్ ఏర్పడటానికి దారితీయదు.
ఖనీజికరణం అనేది సూక్ష్మజీవులు సేంద్రీయ పదార్థాలను విచ్ఛిన్నం చేసే ప్రక్రియ మరియు నత్రజని, భాస్వరం మరియు సల్ఫర్ వంటి పోషకాలను మొక్కలకు సులభంగా అందుబాటులో ఉండేలా మట్టిలోకి విడుదల చేస్తాయి.

140. డెట్రిటస్ ఫుడ్ చైన్‌లో డెడ్ ఆర్గానిక్ పదార్థం యొక్క ట్రోఫిక్ స్థాయి ఎంత?

A. మూడు

B. నాలుగు

C. రెండు

D. ఒకటి

Solution

సరైన సమాధానం ఒకటి.

Key Points

డెట్రిటస్ ఆహార గొలుసు చనిపోయిన సేంద్రియ పదార్ధంతో మొదలవుతుంది, తర్వాత వానపాములు, నత్తలు మరియు బాక్టీరియా వంటి డెట్రిటివోర్స్ ద్వారా వినియోగిస్తారు.
చనిపోయిన సేంద్రీయ పదార్థాన్ని డెట్రిటస్ అని కూడా పిలుస్తారు మరియు ఇది డెట్రిటస్ ఆహార గొలుసుకు శక్తి యొక్క ప్రాధమిక వనరు.
చనిపోయిన సేంద్రీయ పదార్థం శక్తి యొక్క ప్రారంభ మూలం కాబట్టి, ఇది మొదటి ట్రోఫిక్ స్థాయిలో పరిగణించబడుతుంది.
డెట్రిటస్ ఆహార గొలుసు ముఖ్యమైనది ఎందుకంటే ఇది పర్యావరణ వ్యవస్థలో పోషకాల రీసైక్లింగ్‌లో సహాయపడుతుంది.

Additional Information

నాల్గవ ట్రోఫిక్ స్థాయి తృతీయ వినియోగదారులను సూచిస్తుంది, ఇవి ద్వితీయ వినియోగదారులను పోషించే జీవులు.
- ఇవి సాధారణంగా ఆహార గొలుసులో అగ్ర మాంసాహారులు.
రెండవ ట్రోఫిక్ స్థాయి ప్రాథమిక వినియోగదారులను సూచిస్తుంది, అవి శాకాహారులు.
- వారు ఉత్పత్తిదారులను తింటారు.
మూడవ ట్రోఫిక్ స్థాయి ద్వితీయ వినియోగదారులను సూచిస్తుంది, అవి మాంసాహారులు.
- వారు ప్రాథమిక వినియోగదారులకు ఆహారం ఇస్తారు.

141. కింది వాటిలో ______ ఆహార పంట

A. జనపనార

B. పత్తి

C. బియ్యం

D. రబ్బరు

Solution

సరైన సమాధానం బియ్యం.

Key Points

వరి ధాన్యపు ధాన్యం మరియు ప్రపంచ జనాభాలో ఎక్కువ భాగం, ముఖ్యంగా ఆసియాలో ప్రధాన ఆహార పంట.
ఇది ప్రపంచంలోని మానవ జనాభాలో ఎక్కువ భాగం, ముఖ్యంగా ఆసియాలో అత్యంత విస్తృతంగా వినియోగించబడే ప్రధానమైన ఆహారం.
బియ్యం కార్బోహైడ్రేట్లు, విటమిన్లు మరియు ఖనిజాల యొక్క గొప్ప మూలం.
ఇది మంచి శక్తి వనరు మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీర్ణక్రియను నిర్వహించడంలో సహాయపడుతుంది.

Additional Information

జనపనార అనేది నార పంట మరియు గోనె సంచులు, బస్తాలు, తాళ్లు మరియు ఇతర ఉత్పత్తులను తయారు చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు.
పత్తి ఫైబర్ పంట మరియు దుస్తులు, బెడ్ షీట్లు, తువ్వాళ్లు మరియు ఇతర వస్త్ర ఉత్పత్తుల తయారీకి ఉపయోగిస్తారు.
రబ్బరు రబ్బరు పాలు ఉత్పత్తి చేసే పంట మరియు టైర్లు, ట్యూబ్‌లు మరియు ఇతర పారిశ్రామిక ఉత్పత్తుల తయారీకి ఉపయోగించబడుతుంది.

142. భారతదేశంలో మైకాను అత్యధికంగా ఉత్పత్తి చేసే రాష్త్రం ఏది?

A. ఉత్తరప్రదేశ్ మరియు ఉత్తరాఖండ్

B. బీహార్ మరియు జార్ఖండ్

C. పశ్చిమ బెంగాల్ మరియు ఒడిశా

D. తమిళనాడు మరియు మహారాష్ట్ర

Solution

సరైన సమాధానం బీహార్ మరియు జార్ఖండ్.

Key Points

భారతదేశంలో మైకాను అత్యధికంగా ఉత్పత్తి చేసే దేశం జార్ఖండ్.
మైకా (వ్యర్థాలు మరియు స్క్రాప్) ఎక్కువగా బీహార్, జార్ఖండ్ , ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు రాజస్థాన్ రాష్ట్రాలు ఉత్పత్తి చేస్తాయి.

Additional Information

జార్ఖండ్‌లో, కోడెర్మా మైకా యొక్క ప్రముఖ నిర్మాత. ఇది జార్ఖండ్‌లోని హజారీబాగ్ బెల్ట్‌లో ఉంది. జార్ఖండ్‌లో ఖనిజాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి.
కోడెర్మా జిల్లా మరియు లోకై-ఇందర్వా ప్రాంతం జార్ఖండ్ మరియు బీహార్ యొక్క గ్రేట్ మైకా-బెల్ట్ యొక్క దక్షిణ భాగాన్ని కవర్ చేస్తుంది.
మైకా బెల్ట్ పశ్చిమాన గయా జిల్లాలోని గుర్పా నుండి జార్ఖండ్‌లోని నవాడా, కోడెర్మా, హజారీబాగ్, గిరిడిహ్ మరియు జముయి అలాగే తూర్పున బీహార్ రాష్ట్రంలోని భాగల్పూర్ జిల్లాల మీదుగా విస్తరించి ఉంది.
దీని గరిష్ట వెడల్పు కోడెర్మా-హజారీబాగ్-నవాడ ప్రాంతంలో 40 కి.మీ.

143. నగర పాలక సంస్థ అధిపతి ఎవరు?

A. ఛైర్మన్

B. మేయర్

C. ప్రెసిడెంట్

D. కమిషనర్

Solution

సరైన సమాధానం మేయర్.

Key Points

మేయర్
- మేయర్ మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ కు అధిపతిగా ఉంటారు.
- అతడు/ఆమె నగర ప్రథమ పౌరుడిగా పరిగణించబడతారు.
- మేయర్, డిప్యూటీ మేయర్ పదవీకాలం ఐదేళ్లు.
- మేయర్ కార్పొరేషన్ సమావేశానికి నాయకత్వం వహించే పాత్ర మరియు దానికి సంబంధించిన ఉత్సవ పాత్రను మిళితం చేస్తాడు.
- అతడు/ఆమె మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ల కార్యనిర్వాహక అధికారాలను కలిగి ఉంటారు.
- హర్యానా, బీహార్, చత్తీస్ గఢ్, జార్ఖండ్, మధ్యప్రదేశ్, ఒడిశా, ఉత్తరప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రాల్లో మేయర్లను ప్రజలు నేరుగా ఎన్నుకుంటారు.

Additional Information

మునిసిపల్ కార్పొరేషన్
- మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ అనేది భారతదేశంలో ఒక రకమైన స్థానిక ప్రభుత్వం.
- ఇది ఒక మిలియన్ కంటే ఎక్కువ జనాభా ఉన్న పట్టణ ప్రాంతాలను నిర్వహిస్తుంది.
- హెల్త్ కేర్, ఎడ్యుకేషన్, హౌసింగ్, ట్రాన్స్ పోర్ట్ వంటి వివిధ విభాగాలు లేదా విభాగాల ద్వారా కార్పొరేషన్ తన విధులను నిర్వహిస్తుంది.
- మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ యొక్క కొన్ని ఇతర విధులు పట్టణ ప్రణాళిక, పట్టణ ప్రణాళిక, సామాజిక మరియు ఆర్థిక అభివృద్ధికి ప్రణాళిక, గృహ, పారిశ్రామిక మరియు వాణిజ్య అవసరాలకు నీటి సరఫరా, పారిశుధ్యం మరియు అగ్నిమాపక సేవలు.
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుంచి ఆస్తి పన్నులు వసూలు చేయడం, గ్రాంట్లు ఇవ్వడం ద్వారా ఈ సేవలను అందిస్తున్నారు.
- 74th74thసవరణ చట్టం పట్టణ స్థానిక ప్రభుత్వాల ఏర్పాటుకు సంబంధించినది.

144. భారతదేశంలోని ఏ ప్రాంతాలలో శీతల ఎడారులు ఉన్నాయి?

A. కచ్ రణ్

B. లడఖ్

C. హర్యానా

D. తార్

Solution

సరైన సమాధానం లడఖ్

Key Points

లడఖ్ లో భారతదేశంలో శీతల ఎడారులు ఉన్నాయి.
అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు మరియు తక్కువ వర్షపాతం ద్వారా వర్గీకరించబడిన శీతల ఎడారులు, ప్రత్యేకమైన పర్యావరణ వ్యవస్థలు.
భారతదేశం యొక్క ఉత్తర భాగంలో ఉన్న లడఖ్, శీతాకాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు శీతలీకరణ కంటే చాలా తక్కువగా ఉంటుంది.
ఈ ప్రాంతం యొక్క ప్రకృతి దృశ్యం అత్యధిక ఎత్తులో ఉన్న ఎడారులను కలిగి ఉంది, తక్కువ మొక్కలు మరియు అరుదైన మానవ నివాసం ఉంటుంది.
శీతల ఎడారులు వాతావరణం, వృక్షజాలం మరియు జంతుజాలం పరంగా వేడి ఎడారులకు భిన్నంగా ఉంటాయి, శీతల ఎడారులు ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత పరిధి మరియు శీతల వాతావరణానికి అనుగుణంగా ఉండే వివిధ జాతులను కలిగి ఉంటాయి.

Additional Information

లడఖ్ అనేది కేంద్రపాలిత ప్రాంతంగా భారతదేశం పరిపాలించే ప్రాంతం.
2019 లో పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది పెద్ద జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ ప్రాంతంలో భాగంగా ఉంది.
లడఖ్ దాని కఠినమైన పర్వత ప్రకృతి దృశ్యాలు, బౌద్ధ మఠాలు మరియు ప్రత్యేక సంస్కృతికి ప్రసిద్ధి చెందింది.
ఈ ప్రాంతం యొక్క రాజధాని, లేహ్, దాని చారిత్రక ప్రదేశాలు మరియు సుందరమైన ప్రకృతి దృశ్యాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రసిద్ధ పర్యాటక ప్రదేశం.
లడఖ్ యొక్క శీతల ఎడారి వాతావరణం అధిక ఎత్తులో ఉన్న ఎడారి పర్యావరణ వ్యవస్థలు మరియు వాటి అనుసరణ వ్యూహాలను అధ్యయనం చేయడానికి ఇది ఒక ఆదర్శ ప్రదేశంగా చేస్తుంది.

145. బందిపూర్ టైగర్ రిజర్వ్ మరియు నేషనల్ పార్క్ ఈ క్రింది వాటిలో ఏ రాష్ట్రంలో ఉన్నాయి?

A. రాజస్థాన్

B. కర్ణాటక

C. తమిళనాడు

D. ఛత్తీస్‌గఢ్

Solution

ప్రధానాంశాలు

బందీపూర్ నేషనల్ పార్క్ 1974లో కర్ణాటకలోని ప్రాజెక్ట్ టైగర్ కింద టైగర్ రిజర్వ్‌గా స్థాపించబడింది.

అదనపు సమాచారం

ఇది ఒకప్పుడు మైసూర్ రాజ్య మహారాజుకు ఒక ప్రైవేట్ వేట అభయారణ్యంగా ఉండేది, కానీ ఇప్పుడు బందిపూర్ టైగర్ రిజర్వ్ గా అప్ గ్రేడ్ చేయబడింది.
పొడి ఆకురాల్చే అడవిలో విభిన్న బయోమ్ లను కలిగి ఉన్న వైవిధ్యమైన వన్యప్రాణులకు ఇది ప్రసిద్ధి చెందింది.
ఇది భారతదేశంలో ఉత్తమంగా నిర్వహించబడే పార్కులలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.
1931లో మైసూర్ మహారాజు బందీపూర్ అభయారణ్యం ఏర్పాటు చేశారు.
బందీపూర్ జాతీయ ఉద్యానవనం ఎల్లప్పుడూ వైవిధ్యమైన క్షీరదాలు మరియు హాని కలిగించే రకాల జాతులతో సహా వన్యప్రాణుల యొక్క అద్భుతమైన కేంద్రంతో నిండి ఉంది:
- బొన్నర్ మకాక్ నీలగిరి లంగూర్
- ధోలే, సాధారణ పామ్
- అడవి పిల్లి
- పులి
- అడవి పంది
- చితాల్ (గౌర్)
- స్లోత్ ఎలుగుబంటి
- ఎర్ర చిరుతపులి
- భారతీయ జెయింట్ ఉడుత మొదలైనవి.

146. మానస్ నేషనల్ పార్క్ భారతదేశంలో ఎక్కడ ఉంది?

A. రాజస్థాన్

B. మధ్యప్రదేశ్

C. అస్సాం

D. హిమాచల్ ప్రదేశ్

Solution

T అతను సరైన సమాధానం అస్సాం.

ప్రధానాంశాలు:

జాతీయ ఉద్యానవనంతో పాటు, మానస్ నేషనల్ పార్క్ బయోస్పియర్ రిజర్వ్, ప్రాజెక్ట్ టైగర్ రిజర్వ్, యునెస్కో నేచురల్ వరల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్ మరియు భారతదేశంలోని అస్సాంలోని ఏనుగు రిజర్వ్ కూడా.
ఇది హిమాలయ పర్వత ప్రాంతాలలో ఉన్న భూటాన్ యొక్క రాయల్ మానస్ నేషనల్ పార్క్‌తో సరిహద్దును పంచుకుంటుంది.
పిగ్మీ హాగ్, గోల్డెన్ లంగూర్, హిస్పిడ్ కుందేలు మరియు అస్సాం రూఫ్డ్ తాబేలు వంటి కొన్ని అరుదైన మరియు ప్రమాదకరమైన స్థానిక జాతులు ఉన్నాయి.
మానస్ అడవి నీటి గేదెల మందకు నిలయం అని అందరికీ తెలుసు.

అదనపు సమాచారం:

360 కిమీ² విస్తీర్ణంలో ఉన్న మానస్ నేషనల్ పార్క్ అక్టోబర్ 1, 1928 న అభయారణ్యంగా ప్రకటించబడింది. (140 చదరపు మైళ్ళు).
మానస్ బయో రిజర్వ్ 1973 లో స్థాపించబడింది.
అభయారణ్యం ప్రకటనకు ముందు, రిజర్వ్ చేయబడిన అడవులను మానస్ RF మరియు నార్త్ కమ్రూప్ RF అనే పేర్లతో పిలిచేవారు.
గౌరీపూర్ రాజు మరియు కూచ్ బెహార్ రాజవంశం దీనిని వేట పార్కుగా ఉపయోగించారు.
1951 మరియు 1955 మధ్య సంవత్సరాలలో, వైశాల్యం 391కిమీ² (151 చ.మై.)కి పెంచబడింది.
యునెస్కో డిసెంబర్ 1985లో దీనిని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా పేర్కొంది.

147. కింది వాటిలో మానవులకు సహజ శక్తి యొక్క అతిపెద్ద వనరు ఏది?

A. భూమి

B. మొక్కలు

C. సూర్యుడు

D. జంతువులు

Solution

సరైన సమాధానం సూర్యుడు.

Key Points

సౌరశక్తి భూమిపై విద్యుత్తు యొక్క ప్రధాన సరఫరా.
బొగ్గు, భూఉష్ణ విద్యుత్, పవన విద్యుత్, బయోమాస్, పెట్రోలు, అణు విద్యుత్ మరియు మరెన్నో ఇతర విద్యుత్తు పునఃపరిశీలనలను కలిగి ఉంటుంది.
విద్యుత్తు యొక్క పునరుత్పాదక ఆస్తులు మరియు విద్యుత్తు యొక్క పునరుత్పాదక ఆస్తులుగా పూర్తిగా స్థిరత్వంపై ఆధారపడి శక్తి అనేక రకాలుగా అంచనా వేయబడుతుంది.

Important Points

పునరుత్పాదక శక్తి:
- పునరుత్పాదక శక్తి వనరులు ప్రకృతిలో పరిగణించబడతాయి మరియు అవి స్థిరంగా ఉంటాయి. ఈ బలం యొక్క మూలాలు స్పష్టంగా భర్తీ చేయబడవచ్చు మరియు పర్యావరణానికి సురక్షితంగా ఉంటాయి.
- పునరుత్పాదక శక్తి వనరులకు ఉదాహరణలు సౌర బలం, భూఉష్ణ బలం, గాలి బలం, బయోమాస్, జలశక్తి మరియు అలల బలం.
నాన్-రెన్యూవబుల్ ఎనర్జీ:
- పునరుత్పాదక రహిత ఉపయోగకరమైన వనరు భూమి క్రింద కనుగొనబడిన మూలికా ఉపయోగకరమైన వనరు. ఈ రకమైన బలం మూలం ఇప్పుడు దాని మైళ్లను ఉపయోగించిన సమాన వేగాన్ని రీఫిల్ చేయదు. అవి తిరిగి నింపడానికి పదివేలు మరియు వేల సంవత్సరాలు పడుతుంది.
- పునరుత్పాదక వనరులకు ప్రధాన ఉదాహరణలు బొగ్గు, చమురు మరియు మూలికా ఇంధనం. సహజ ఇంధనం, బొగ్గు, పెట్రోలియం, అణు బలం మరియు హైడ్రోకార్బన్ ఇంధన ద్రవాలు పునరుత్పాదక శక్తి వనరులకు ఉదాహరణలు.

148. ________ కంటే ఎక్కువ జనాభా ఉన్న ఏదైనా మెట్రోపాలిటన్ సిటీ అభివృద్ధి కోసం పనిచేసే పట్టణ స్థానిక ప్రభుత్వాన్ని భారతదేశంలో మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ అంటారు.

A. 10 లక్షలు

B. 2 లక్షలు

C. 5 లక్షలు

D. 12 లక్షలు

Solution

సరైన సమాధానం 10 లక్షలు.

Key Points

మునిసిపల్ కార్పొరేషన్లు భారతదేశంలోని పట్టణ ప్రాంతాల అభివృద్ధి మరియు పరిపాలనకు బాధ్యత వహించే పాలక సంస్థలు.
10 లక్షల కంటే ఎక్కువ జనాభా ఉన్న మెట్రోపాలిటన్ సిటీ జనాభా మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ నీటి సరఫరా, పారిశుధ్యం మరియు రోడ్లు మరియు మౌలిక సదుపాయాల నిర్వహణ వంటి ప్రాథమిక సౌకర్యాలను అందించడానికి బాధ్యత వహిస్తుంది.
మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ తన కార్యకలాపాలు మరియు ప్రాజెక్ట్‌లకు నిధులు సమకూర్చడానికి పౌరుల నుండి పన్నులు మరియు రుసుములను కూడా వసూలు చేస్తుంది.

Additional Information

2 లక్షల మరియు 5 లక్షల జనాభా సాపేక్షంగా తక్కువ, మరియు అటువంటి నగరాలు సాధారణంగా మున్సిపల్ కౌన్సిల్ లేదా నగర పంచాయతీ ద్వారా నిర్వహించబడతాయి.
12 లక్షల మంది పెద్ద జనాభా, మరియు అలాంటి నగరాలు సాధారణంగా మెట్రోపాలిటన్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ లేదా మెట్రోపాలిటన్ ప్లానింగ్ కమిటీ ద్వారా నిర్వహించబడతాయి.
పంచాయతీ రాజ్ సంస్థలుగ్రామీణ ప్రాంతాల్లో స్థానిక ప్రభుత్వ అధికారులు.
- గ్రామ పంచాయతీలు గ్రామ స్థాయిలో స్థానిక పాలక సంస్థలు.
- వారిని బ్లాక్ స్థాయిలో పంచాయతీ సమితులుగా పేర్కొంటారు.
- వాటిని జిల్లా స్థాయిలో జిల్లా పరిషత్‌లుగా పేర్కొంటారు.

149. కింది వాటిలో చర్మ క్యాన్సర్‌కు కారణమయ్యేది ఏది?

A. మెలనిన్

B. విటమిన్

C. అతినీలలోహిత కిరణం

D. కార్బన్ డయాక్సైడ్

Solution

భావన:

అంటువ్యాధి లేని వ్యాధులలో, AIDS మరియు క్యాన్సర్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెద్ద సంఖ్యలో వ్యక్తులను చంపుతున్నాయి.
ఒక మిలియన్ కంటే ఎక్కువ మంది భారతీయులు క్యాన్సర్‌తో బాధపడుతున్నారు మరియు వారిలో పెద్ద సంఖ్యలో ఏటా మరణిస్తున్నారు.
చాలా క్యాన్సర్లను ముందుగానే గుర్తించి తగిన చికిత్సా చర్యలు తీసుకుంటే నయం చేయవచ్చు .

వివరణ:

సాధారణ కణాలను క్యాన్సర్‌గా మార్చడం భౌతిక, రసాయన లేదా జీవ కారకాల ద్వారా ప్రేరేపించబడవచ్చు.
ఈ ఏజెంట్లను కార్సినోజెన్స్ అంటారు.
ఎక్స్-కిరణాలు మరియు గామా కిరణాలు వంటి అయోనైజింగ్ రేడియేషన్ మరియు UV వంటి నాన్-అయోనైజింగ్ రేడియేషన్ క్యాన్సర్‌కు దారితీసే DNA దెబ్బతినడానికి కారణమవుతాయి .
UV-B కిరణాలు DNA ను దెబ్బతీస్తాయి మరియు మ్యుటేషన్ సంభవించవచ్చు.
ఇది చర్మం వృద్ధాప్యం, చర్మ కణాలకు నష్టం మరియు వివిధ రకాల చర్మ క్యాన్సర్లకు కారణమవుతుంది.
పొగాకు పొగలో ఉండే రసాయన క్యాన్సర్ కారకాలు ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్‌కు ప్రధాన కారణమని గుర్తించారు.

ముఖ్యమైన పాయింట్లు

క్యాన్సర్ చికిత్సకు సాధారణ విధానాలు
- శస్త్రచికిత్స,
- రేడియేషన్ థెరపీ మరియు
- ఇమ్యునోథెరపీ.
చాలా క్యాన్సర్లు శస్త్రచికిత్స, రేడియోథెరపీ మరియు కీమోథెరపీ కలయికతో చికిత్స పొందుతాయి.

కాబట్టి, అతినీలలోహిత కిరణాలు చర్మ క్యాన్సర్‌కు కారణమవుతాయి.

150. పర్వావరణ వ్యవస్థ పరిబాషలో, భూగోళ పర్యావరణ వ్యవస్థలో ప్రధాన ఉత్పత్తిదారులు ?

A. మానవులు

B. ఫైటో ప్లాంక్టన్

C. పత్ర హరిత (హెర్బెషియన్) మరియు కలప మొక్కలు

D. ఇచ్చిన సమాధానాలు అన్నీ

Solution

సరైన సమాధానం ఎంపిక 3.

ప్రధానాంశాలు

♦భూసంబంధమైన పర్యావరణ వ్యవస్థలో, ప్రధాన ఉత్పత్తిదారులు గుల్మకాండ మరియు చెక్క మొక్కలు. అదేవిధంగా, జల జీవావరణ వ్యవస్థలో ప్రాథమిక ఉత్పత్తిదారులు ఫైటోప్లాంక్టన్, ఆల్గే మరియు అధిక మొక్కలు వంటి వివిధ జాతులు. కాబట్టి, ఎంపిక 3 సరైనది.
♦పర్యావరణ వ్యవస్థ పరిభాషలో ఆకుపచ్చ మొక్కలను ఉత్పత్తిదారులు అంటారు.
♦మొక్కలు కిరణజన్య సంయోగక్రియలో చురుకైన రేడియేషన్ (PAR)లో 2-10 శాతాన్ని మాత్రమే సంగ్రహిస్తాయి మరియు ఈ చిన్న మొత్తంలో శక్తి మొత్తం జీవ ప్రపంచాన్ని నిలబెడుతుంది.

అదనపు సమాచారం

♦అన్ని జంతువులు తమ ఆహార అవసరాల కోసం మొక్కలపై (ప్రత్యక్షంగా లేదా పరోక్షంగా) ఆధారపడి ఉంటాయి. అందువల్ల వాటిని వినియోగదారులు మరియు హెటెరోట్రోఫ్‌లు అని కూడా పిలుస్తారు.

Dailymocktest.com

Leave a Comment Cancel reply

Catagory

More Link

Follow Us